به گزارش «نماینده» محسن زنگنه، دکترای اقتصاد و منتخب مجلس یازدهم در برنامه رادیویی با موضوع «آیا بانکها بازیگران اصلی سال جهش تولید هستند یا خیر؟ » گفت: در کشور ایران به طور تقریبی بیش از 90 درصد تأمین مالی به کمک بانکها صورت میگیرد و بانکها نقش بلامنازعی در این خصوص داشتهاند، همان طور که در تولید هم سهم بالایی داشتهاند این در حالی که در کشورهای توسعه یافته این نسبت کمتر است.
وی با اشاره به اینکه در کشورهای اروپایی و شرق آسیا نقش بازار سرمایه در تأمین مالی برجسته است، گفت: در ساختار اقتصادمان یک نقش محوری برای بانکها دیده میشود، شاید این موضوع به دلیل ساختارهای قانونی کشور بوده است و شاید هم بانکها مقاومت میکردند. تا همین الان که بورس از سال گذشته از رشد قابل توجهی برخوردار شده نیز سهم بانکها نقش محوری است.
این اقتصاددان گفت: در حوزه کاری بانکها برای حمایت از تولید باید کار شود، شرایط را باید به گونهای برای تولید تسهیل کرد، در کشور هیچ فعالیت اقتصادی نداریم که معمولا سود خالص سالانه بیشتر از 10 درصد داشته باشد، در حالی که به شرکتها وام 18 درصد میدهیم. جای سوال است که کدام یک از کارگاهها میتوانند پول را بگیرند و صرف کار اقتصادی کنند در حالی که باید واحد تولیدی حدود 32 درصد سود کند تا فعالیتش توجیه داشته باشد.
زنگنه ادامه داد: افراد وام میگیرند اما با آن وارد بازار سکه و ارز میشوند و تسهیلات وارد بخش تولید نمیشود، شرکتها هر روز بدهکارتر میشوند. الان حجم شرکتهایی که بعد از مدتی با ظرفیت پایین کار میکنند یا تعطیل میشوند جای سوال است که چرا شرکتها باز وام میگیرند. پاسخ در این است که در اینجا شرایط تورمی به کمکشان میآید.
وی اظهار داشت: باید شرایط ورود به بورس تسهیل شود، الان شرکتی که میخواهد وارد بورس شود با این تقاضایی که وجود دارد، با این حجم تقاضایی که به سمت بازار رفته بهترین فرصت است که قوانین بورس اصلاح شود تا شرکتها وارد بورس شوند یا حداقل وارد فرابورس شوند.
در بخش دیگری این اقتصاددان با اشاره به آخرین آمار تسهیلات پرداختی طی 8 ماهه اول 98 گفت: تقریبا 11. 3 درصد از تسهیلات پرداختی در حوزه ایجاد صنایع جدید بوده است و 54 درصد جهت تأمین سرمایه در گردش بوده است. 10 درصد در جهت توسعه بوده است و 12. 5 درصد خرید کالای شخصی بوده که بانکها وام دادهاند.
زنگنه گفت: در بخش صنعت و معدن بین کشاورزی، صنعت و معدن و خدمات بیشتر از همه در بخش صنعت بوده است. اما میانگین پرداخت تسهیلات 650 میلیون تومان بوده است.
این اقتصاددان ادامه داد: بانکها بیشتر تمایل دارند که در تسهیلات خرد و مبالغ اندک ورود کنند، نقش بانکها در ایجاد تأسیسات و کارگاهای پیشران کمتر دیده میشود که این موضوع را به دلیل تصمیمات خلق الساعه میبینیم.
وی با بیان اینکه بسیاری از پروژههای کلان فولاد، صنعت، معدن به عنوان صنایع بزرگ وقتی شروع میشوند هنگامی که به زمان تأمین مالی از سوی بانک میرسند متوقف میشوند، گفت: بانکها در سالهای قبل نتوانستند به تکالیف خود عمل کنند، اما با توجه به استقبال از بورس برخی میگویند آیا بانک هنوز میتواند نقش اول تأمین مالی باشد، پاسخ مثبت است. مبالغی که در بورس آمده است وارد چرخه تولید نشده است بلکه در عملیات سفته بازی رقم میخورد.
زنگنه گفت: حتی صندوقهای جدیدی که دولت در بورس راه اندازی کرده است باز وارد چرخه تولید نمیشود بلکه دولت سهم خودش را واگذار میکند تا کسری هزینههای خودش را پوشش دهد.