به گزارش «نماینده» دیدار قضات و کارکنان دستگاه قضایی استان خراسان رضوی با آیت الله رئیسی رئیس دستگاه قضا برگزار شد.
آیت الله رئیسی با اشاره به اظهارات رئیس کل دادگستری خراسان رضوی و نماینده قضات و کارکنان دستگاه قضایی این استان، با یادآوری برخی از این نکات، در زمینه کاهش ورودی پرونده که جزو برنامه‌های تحولی قوه قضاییه در این دوره است دو نکته را مورد تاکید قرار داد.
وی با بیان اینکه کاهش ورودی پرونده به دستگاه قضایی امری مورد تاکید است، ادامه داد: در همه بخش‌های قوه قضاییه، دادستان‌ها و روسای کل دادگستری‌ها با همکاری دستگاه‌های اداری در کشور تلاش برای کاهش ورودی پرونده به دادگستری باید شود.
آیت‌الله رئیسی گفت: با همکاری دستگاه‌های اداری در کشور تلاش برای کاهش ورودی پرونده‌ها به دادگستری انجام می‌شود آن دسته از مسائلی که می‌تواند بدون آمدن به عدلیه حل شود حتما باید راهکارهایی با غیر ورود به دادگستری را برای آن فکر کرد.
رئیس قوه قضاییه اظهار کرد: کارهایی که در جهت کاهش جرم در جامعه می‌شود انجام داد یا در گسترش معنویت و اخلاق تا بسیاری از ساز و کارهایی که می‌تواند در کاهش ورودی پرونده تاثیر گذار باشد باید درباره آن‌ها اقدام کرد.
وی بیان داشت: کاهش ورودی یک راهکار ندارد بلکه به صورت یک موضوع چند ضلعی و یک بسته‌ای است که باید همه آن به کار آید تا منجر به کاهش ورودی به دادگستری شود.
آیت‌الله رئیسی ادامه داد: نوع و درصد کاهشی که در سال جاری نسبت به پرونده‌های داشتید با یک برنامه ریزی جامع و پیگیر باید تبدیل به جریان فراگیر برای کاهش ورودی پرونده به دادگستری شود.
رئیس قوه قضاییه گفت: اینکه دستورالعملی از تهران بیاید آقایان منتظر نمانید یک سری ابتکاراتی است که در استان‌ها و شهرستان‌ها مسئولین انجام می‌دهند که باید بشود. ما هم در شهرستان، استان و مرکز کار کرده‌ایم، گاهی ابتکاراتی در شهرستان‌ها و استان‌ها است که بسیار قابل توجه است.
وی با تاکید بر اینکه از نظر سازمانی باید منتظر دستورات از تهران بود ادامه داد: اما در ابتکار و خلاقیت باید مدیران، قضات و همکاران در بخش‌های مختلف کارهایی را انجام بدهند.
آیت‌الله رئیسی ادامه داد: امروز صبح قبل از آمدن در جمع شما و ابتدای ساعت‌های اداری به یکی از مجموعه‌های قضایی سر زدم بعضی از همکاران ابتکارات قابل توجهی داشتند که توصیه کردم آن را منتقل کنند چرا که قابل اهمیت بود. مشکلاتی هم وجود داشت که به آن اشاره می‌کنم.
رئیس قوه قضاییه با تاکید بر اینکه مسئله کاهش ورودی یکی از مسائل مهم است بیان کرد: در ارائه آمار باید دقت کنید هم آمار کم را زیاد دادن و هم آمار زیاد را کم دادن بد است، بلکه آمار را باید واقعی داد.
وی ضمن بیان اینکه واقعی ساختن آمار امر مهمی تلقی می‌شود گفت: به طور مثال یک پرونده‌ای است ۲۰ شاکی دارد به نام ۲۰ شاکی که پرونده ثبت شود، می‌شود ۲۰ پرونده در حالی که این یک پرونده است.
آیت‌الله رئیسی افزود: اگر گفتید پرونده ۲۰ شاکی دارد حال ۲۰ پرونده تلقی شد نیز آمار نادرستی است و یک پرونده به حساب می‌آید که ۲۰ شاکی دارد، به همان ترتیب اگر ۲۰ پرونده یک پرونده تلقی شود آن هم نادرست است و باید آمار واقعی باشد.
رئیس قوه قضاییه افزود: ما آمار و عدد را شاخص مهمی می‌دانیم و نمی‌شود از دستور خارج کرد، اما آمار، آمارگرایی و آمار زدگی امر ناصحیح و ناصوابی است.
وی ادامه داد: زمانی یک پرونده ساعت‌ها، روزها و هفته‌ها وقت یک قاضی را به خود اختصاص می‌دهد به ظاهر یک پرونده تلقی می‌شود، اما در باطن شاید ۱۰۰ یا صدها پرونده تلقی شود. حتما باید به کیفیت در کنار کمیت توجه کنیم و بهره وری هم بر این اساس مورد توجه قرار بگیرد و این مورد تاکید ما است.
آیت‌الله رئیسی با اشاره به اسناد عادی و اسناد رسمی گفت: اسناد رسمی باید به عنوان یک موضوعی از نظامات اجتماعی باشد، این نظم در اسناد است اما اگر در جامعه، حاکم نکنیم تثبیت مالکیت نخواهد شد و حقوق افراد ضایع می‌شود و عوارضی دارد که قابل تحمل نیست.
رئیس قوه قضاییه گفت: حالا در مجموعه قضایی تبدیل به پرونده شده است در حالی که در مجموعه‌های دیگر مشکلات دیگری ایجاد میکند.
وی ادامه داد: این موضوع در مسائل شرعی و قانونی هم نسبت به نظامات اجتماعی یک جایگاهی دارد که برای نظم در جامعه و بالاخص در اینجا نظم در اسناد، مورد نظر است. نظمی که تثبیت مالکیت میکند و اجازه نمی‌دهد افراد به حدود دیگران تجاوز کنند.
آیت‌الله رئیسی تاکید کرد: ما باید در جهت نظام بخشی به اسناد مالکیت اقدام کنیم و حتما به دنبال رسمی شدن اسناد برویم.
آیت‌الله رئیسی ادامه داد: این موضوع هیج گونه خدشه‌ای به حاکمیت اراده وارد نمی‌کند. اراده افراد محترم است؛ اما در خیلی مواقع این اراده وجود دارد و درنظامات اجتماعی حاکمیت برای این اراده نظمی را تعریف میکند که با مبانی فقهی و قانونی هیچگونه تضاد ندارد و جزو برنامه‌های تحولی این دوره است.
رئیس قوه قضاییه گفت: مسئله حل کردن موضوع اسناد و میدان دادن به اسناد رسمی ضمن توجه به حاکمیت اراده در معاملات از اهمیت برخوردار است.
وی افزود: نکته قابل توجه کاهش جمعیت کیفری است که ضمن تشکر از زحمات همه دوستان این موضوع از سیاست‌های مهم است و حتما باید زندان برای افراد شروری باشد که جامعه اسلامی را ناامن میکنند و مرتکب جرائمی می‌شوند که جامعه ناامن می‌شود.
آیت‌الله رئیسی اظهار کرد:، اما کسی که الان باید مبلغی بدهد و ندارد، شرایطش فرق میکند.
رئیس قوه قضاییه ادامه داد: وقتی بحث مهریه را مطرح کردیم، برخی خانم‌ها نگران شدند که تضمین اجرای مهریه‌ها چه خواهد شد. مهریه دِینی است بر عهده مرد و زوج تا یک ریال آخر هم باید بدهد و این قطعی است. در این مورد کسی شبهه ندارد و باید پرداخت شود.
وی گفت: درباره آن فرضی که گفته شد مدیون در زندان نماند، مربوط به وقتی است که دِینی بر عهده‌اش هست، ولی ندارد بدهد و برای قاضی هم معلوم است که ندارد؛ نه اینکه نمی‌خواهد بدهد. استنکاف نمی‌کند؛ ندارد. اگر معلوم شد ندارد، در صورت احراز اعسار، ماندن او در زندان ثمره‌ای برای این خانم ندارد.
آیت‌الله رئیسی گفت: طبیعی است این فرد باید از زندان بیرون باشد تا به هر مقداری که می‌تواند قسط بندی کند و مهریه را بپردازد والا دِینی است به عهده او و باید پرداخت کند؛ اما بردن او به زندان چه فایده‌ای دارد؟ لازمه پرداخت این دِین این است که بتواند آن کار را انجام بدهد.
رئیس قوه قضاییه با تأکید بر کاهش جمعیت کیفری ادامه داد: ما بازداشت را باید به حداقل برسانیم.
آیت‌الله رئیسی عنوان کرد: اینکه گفته شده آقایان و مسئولان به زندان سری بزنند برای این است که به راحتی دستور بازداشت ندهند یا حتی الامکان قرارهایی صادر نکنند که منتهی به بازداشت شود. حتما این موضوع مورد تاکید است و باید تا جایی که قانون اجازه داده از قراربازداشت استفاده نکنند.
وی در عین حال تاکید کرد: زندان ما فقط برای زندانی کردن فرد موضوعیت ندارد. زندان برای این است که فرد بتواند بازسازی شود و کار سخت همکاران ما در زندان بازسازی شخصیت زندانی و میزان تأثیر زندان در روحیه زندانی است که ملاک تصمیم گیری برای عفو و مرخصی شود.
آیت‌الله رئیسی افزود: بازسازی شخصیت زندانی مهم است و این در صورتی است که زندان فراغتی داشته باشد و بتواند این کار را انجام دهد.
رئیس قوه قضاییه در ادامه به مسئله سلامت اداری اشاره کرد و گفت: سلامت اداری برای مجموعه ادارات و سازمان‌های کشور به ویژه در دستگاه قضایی امر مهمی است و البته برای همه ما در دستگاه قضا امری مهمتر تلقی می‌شود.
وی به دیدار با مقام معظم رهبری که اخیرا انجام شده اشاره کرد و اظهار کرد: ایشان هم بر سلامت اداری خیلی تأکید کردند ما هم تأکید داریم.
آیت‌الله رئیسی عنوان کرد: عموم همکاران ما اعم از زن و مرد، قاضی و کارمند همه نیروهای خدوم و سالم هستند و در زمینه‌های لغزش انسان‌های مقاومی اندو دارای روحیه پروا از خداوند متعال هستند؛ به نحوی که می‌توانیم امروز بگوییم قاطبه دستگاه قضایی قاطبه همراه با سلامت روحی و کاری هستند.
وی در بخش دیگری از اظهاراتش ادامه داد: سئوال این است که اگر امروز با دو نفر نیروی ناسالم برخورد شد، آیا این تضعیف دستگاه است و یا تقویت دستگاه؟ یعنی اگر گفته شد در مجموعه ادارات کشور با دو آدم ناسالم برخورد شده، آیا این تصعیف دستگاه اداری کشور است؟
وی بیان داشت: سئوال این است که اگر در جامعه امروز در مجموعه دستگاه قضایی ضمن صیانت، یک ناسلامتی نیز وجود داشته باشد و ما اعلام کنیم که با آن بخش ناسلامت برخورد شد و شما هم بدانید، آیا این موجب تضعیف دستگاه است و یا موجب تقویت دستگاه؟
رئیس قوه قضاییه تصریح کرد: نگاه ما این است که این موجب تقویت دستگاه است. اگر گفتیم که در مجموعه‌ای ناسلامتی هم هست، ضمن اینکه همه عادل، فاضل و متدین هستند، ناسلامتیهایی نیز هست و به مردم اطمینان دهیم که با آن ناسلامتی برخورد کردیم و آماده هستیم که در صورت گزارش برخورد کنیم، این موضوع سبب تقویت دستگاه است و در این مورد تردید نکنید..
آیت الله رئیسی تصریح کرد: یک وقت مقام معظم رهبری فرمودند در خصوص گزارشاتی که قوه قضاییه می‌دهد، نگاه کنید به خروجی کار و اینکه نگاه مردم نسبت به شما چیست.
وی تصریح کرد: ما باید ببینیم نگاه مردم و نگاه نخبگان به مجموعه ما چیست. ما حکم خود را برای دیگران باید تبیین کنیم، این حکمی که در مورد پدیده صادر شد، من اینجا از زحمات قاضی و همکاران پرونده و تحقیقاتی که در این مدت انجام شده، تقدیر می‌کنم؛ اما سئوالاتی در بین مردم مشهد و مردم کشور نسبت به پدیده هست، باید پاسخ داده شود. اعلام حکم، یک طرف قضیه است و یک طرف قضیه تنویر افکار عمومی است.
وی ادامه داد: سوالاتی بین مردم درباره بعضی پرونده‌ها هست. این سئوالات باید پاسخ داده شود. درباره پرونده پدیده من نمی گویم فقط باید قاضی پاسخ دهد؛ بلکه باید رسانه ملی، اصحاب رسانه، صاحبان سخن و قلم بیایند تمام ابعاد این حکم قریب ٥٠٠ صفحه ای را که در زمره احکام کم نظیر دستگاه قضایی است و قاضی محترم با دقتی کم نظیر آن را پیگیری کرده، برای جامعه تبیین کنند.
آیت الله رئیسی خاطرنشان کرد: نه تنها این حکم بلکه بسیاری از احکام ارزشمندی که به قلم شما قضات محترم صادر می شود، نیاز به تنویر افکار عمومی دارد و باید سیستم و سازمان در این مورد کار فکری کند؛ چرا که تبیین برخی از احکام برای مردم بسیار ارزشمند است.
وی افزود: شما سنجش‌ها را ببینید؛ آیا نگاه مردم به دستگاه قضایی متفاوت شده است یا نه؟ شما در جامعه هستید و با بدنه جامعه ارتباط دارید؛ آیا این تفاوت را احساس نمی کنید؟
رئیس قوه قضاییه با تاکید بر اینکه باید به جامعه، نخبگان و اصحاب رسانه توجه داشت، تصریح کرد: این بدان معنا نیست که به آنچه دیگران می خواهند، عمل کنیم؛ ما بر اساس میزان موازین شرعی خودمان عمل می کنیم؛ اما آنچه را که عمل می کنیم، باید برای مردم تبیین کنیم و ابعاد کاری ما در جامعه تبیین شود تا معلوم شود که این یک فلسفه کاری دارد.
وی گفت: در آداب القضا هست که قاضی وقتی در یک منطقه ای حضور پیدا می کند، شناخت نسبت به بلد جز آداب القضاست. برای چه به ما گفتند که جامعه شناسی داشته باشیم، معرفت بلد یعنی چه؟ یعنی بدانیم که کجا داریم حکم می کنیم. فضای شهر، فرهنگ مردم، آداب و رسوم مردم نکاتی است که باید شناخته شود.
آیت الله رئیسی خاطرنشان کرد: من نمی گویم که قاضی دوره روانشناسی و جامعه شناسی بخواند؛ حرف من این است که متهم با متهم فرق می کند. می گویند این متهم یک نوع حکم دارد؛ در اینجا تخفیف است و در جای دیگر تشدید و باید شخصیت متهم شناخته شود که سابقه دارد یا ندارد؛ مجرم حرفه ای است و یا در زمینه ای که ایجاد شده، مرتکب جرم شده. این‌ها با یکدیگر فرق می کنند.
رئیس قوه قضاییه بیان داشت: اینکه گفتم قاضی شخصیت متهم را در نظر بگیرد، تمام ابعاد را در نظر بگیرد، برای همین است و در برخی از جلسات گفتم قاضی فرقش با استاد دانشگاه آن است که او مهندسی اجرای قانون را بر عهده دارد؛ یعنی قانون مدنی، قانون تجارت، آیین دادرسی مدنی و کیفری، فقه و اصول و مبانی را می خواند و سپس در یک حکم همه آنچه را که خوانده در آن حکم مورد استناد و استفاده قرار می‌دهد.
وی گفت: تشخیص حق، تناسب بین موضوع و حکم، صدور حکم به نحوی که انسان از خود نیز نفوذ نپذیرد، کار سختی است و تقوای الهی می خواهد. این نکته، نکته قابل توجهی است.
آیت الله رئیسی افزود: سربازی توفیق همه ما نسبت به وجود مقدس حضرت ولی عصر و نایب بر حقشان است.
وی با اشاره به اینکه کار ستاد را به صف آوردن بسیار کار مبارکی است و جزو تاکیدات ما است و حتما هم خواهد بود، بیان داشت: درباره همه مسائل رفاهی که اشاره کردند ما نظرمان این است که دستگاه قضایی هر اقدامی در جهت رفع مشکلات کارکنان قوه قضاییه انجام دهد. منتهی استحضار و اطلاع داشته باشید و بدانید و آگاه باشید که وضعیت بودجه ای وضعیت خاصی است. یقین داشته باشید در این شدت فرجی خواهد بود و بدون هیچگونه تردید گشایشی ایجاد خواهد شد و آینده را برای دستگاه قضایی و کشور بسیار روشن و نورانی می بینم.
آیت الله رئیسی در بخشی از اظهاراتش رونق تولید و برخورد با مفسدان اقتصادی که روابط سالم در اقتصاد ندارند و میخواهند اقتصاد سالم را ناسالم کنند را به عنوان یکی از مسئولیت‌های قوه قضاییه و قضات عنوان کرد و افزود: البته همه دستگاه‌ها موظف هستند و سازمان بازرسی کل کشور به عنوان ناظر بر دستگاه‌های اداری موظف است دفتر حمایت از سرمایه گذاری را فعال کند و اگر سرمایه گذار و کارآفرینی با یک مشکل مواجه شد تلاش برای رفع مشکل صورت گیرد و اگر معلوم شد به ناحق او را اذیت میکنند، حتما پیگیری نماید.
رئیس قوه قضاییه خاطرنشان کرد: اقداماتی که در رابطه با بعضی از پروژه‌ها انجام شده اگر مسئولان مربوطه در زمان خود وظیفه شان را انجام میدادند ما گرفتار چنین مشکلاتی نمیشدیم.
آیت الله رئیسی تصریح کرد: وقتی ایجاد یک ساختمان بیست طبقه در بستر رودخانه، گذشتن محیط زیست از وظایف قانونی خود و عمل نکردن منابع طبیعی به وظیفه خود را کنار هم می‌گذاریم نتیجه آن پرونده‌ای سال‌ها در دستگاه قضایی و نگرانی مردم می‌شود و موجب یکسری مشکلات خواهد شد.
وی با تاکید براینکه مسئولان در انجام مسئولیت خود مرزبانان و حفظ منافع ملی را در آن مرزها باید مدنظر قرار دهند، گفت: محیط زیست و منابع طبیعی و جنگلبانی وظیفه خود را انجام دهد و اگر هر کدام کار خود را انجام ندهند، گرفتاری ایجاد میکنند.
رئیس قوه قضاییه خطاب به دادستان‌ها و مسئولان سازمان بازرسی تاکید کرد: مسئولان ادارات باید وظایفشان را انجام دهند؛ اما نظارت بر آن‌ها و پیگیری حقوق عامه وظیفه دستگاه قضایی است.
آیت الله رئیسی یادآور شد: اگر در زمان خود اقدام، هشدار و پیگیری مناسب صورت گیرد، شاهد بروز جرم، تخلف و فسادی که امروز در برخی از کیس‌ها شاهد آن هستیم، نخواهیم شد.
وی با اشاره به اینکه یک کمیسیون تشکیل شد تا جلوی تغییر کابری‌ها نادرست را بگیرد، گفت: چه اتفاقی در برخی از کمیسیون‌ها در رابطه با تغییر کاربری و مشکلاتی که در این زمینه ایجاد شده، افتاده است.
رئیس قوه قضاییه با تاکید بر پیشگیری و مبارزه با فساد، گفت: باید بسترها و زمینه‌های فساد مورد تاکید قرار گیرد و ان شاءالله در استان خراسان رضوی نیز گزارشات حاکی از همین قضیه است.
وی با اشاره به ایفای نقش موثر قوه قضاییه در شوراهایی که عضویت دارد، خطاب به همکاران قضایی گفت: اگر در هر کمیسیونی گفته شد قوه قضاییه عضویت داشته باشد، نباید اینگونه باشد که صورتجلسه را در اتاق آقایان دست گردان کنند. قرار نبود این صورتجلسات دست گردان شود و فقط امضا گرفتن باشد؛ بلکه قرار بود که جلسه باشد و بحث و بررسی صورت گیرد.
آیت الله رئیسی با اشاره به اینکه قوه قضاییه ناظر بر حسن اجرای قانون و جریان امور است، گفت: قرار بود عضویت دستگاه قضایی یا یک قاضی به نمایندگی از قوه قضاییه در یک کمیسیون عالی یا میانی برای این باشد که ببیند قانون اجرا شده یا خیر و حضور و بررسی و نظر دادن در اینجا واقعی است.
رئیس دستگاه قضا تصریح کرد: اگر از ظرفیت قوه قضاییه هرجا که قانون قرار داده کامل استفاده کنیم، به وظایف قانونی ما کاملا عمل شده است.