انتقال آب خزر به سمنان، غیرعلمی و غیرعملی است
رامین نورقلی‌پور، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار «نماینده» ضمن مخالفت با پروژۀ انتقال آب دریاچه خزر به استان سمنان به وضعیت کنونی سواحل خزر اشاره کرد و گفت: «دریای خزر یک بیلان آبی بسیار شکننده‌ای دارد که با دریای آزاد و اقیانوس‌ها کاملاً متفاوت است و در حال حاضر آب این دریاچه در سواحل، در حال عقب‌نشینی است؛ به‌طوری‌که نسبت به حدود 10 تا 15 سال پیش سطح دریا بسیار پایین آمده است.
نمایندۀ مردم کردکوی، ترکمن، بندرگز و گمیشان در مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه طرح انتقال آب خزر به سمنان یک کار غیرعلمی و غیرعملی است، افزود: «کنار طرح انتقال آب، محدود کردن آب‌شیرین‌کن‌ها و شیرین کردن آب یک بحث قابل‌بررسی است، به جهت اینکه ورودی عمدۀ آب شیرین دریای خزر که «ولگا» است به یک سد بزرگی در روسیه، بسیار کاهش پیدا کرده و ورودی رودخانه‌های متصل به این دریاچه نیز بسیار کم شده است؛ به‌عنوان مثال رودخانۀ گرگان، اترک و قره‌سو در سواحل شرقی دریای خزر ورودی آبی به دریای خزر ندارند، در سواحل جنوبی هم به همین صورت است ورودی‌ها بسیار کاهش پیدا کرده است.»
این نمایندۀ مردم در مجلس دهم با بیان اینکه انتقال آب از دریای خزر یک بحث بسیار چالشی است، اظهار کرد: «نمایندگان استان‌های شمالی به این مسئله بسیار حساس هستند و به‌هرحال این کار باید با مطالعه بیشتر صورت بگیرد. شیرین‌سازی و انتقال آب شیرین هم نیاز به مطالعه بیشتر دارد و قطعاً با یک مطالعۀ آمایشی می‌توان به این مسئله دست پیدا کرد که این کار به لحاظ آمایشی صحیح است یا خیر.»
وی تصریح کرد: «ما (مسئولین) نبایستی در هر سطحی هم که باشیم، چه در سطح ریاست جمهوری، چه در سطح وزرا و چه در سطح ما نمایندگان مجلس تحت تأثیر احساسات قرار بگیریم و مسیری را عنوان کنیم که تنش‌زا باشد. به‌هرحال باید تمام جوانب را در نظر بگیریم و با یک مطالعه علمی به این سمت برویم. قطعاً اگر مطالعه علمی و آمایشی این مسئله را ثابت کند که این کار ضرری برای دریای خزر و منطقه ساحلی ندارد چرا باید مخالف بود؟ تاکنون کار در این وسعت انجام نگرفته و هنوز ابعاد پروژه برای نمایندگان شمال کشور روشن نیست.»
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس به دیگر مشکلات حوزۀ انتخابیه خود اشاره کرد و «بیکاری گسترده» را عمده‌ترین مشکل غرب استان گلستان دانست و گفت: «در این استان علیرغم زیرساخت‌های نسبتاً خوبی که در حوزۀ اشتغال وجود دارد، برای ایجاد کار و کارآفرینی در منطقه اقدام خاصی صورت نگرفته و این مسئله به یک معضل جدی و بزرگ تبدیل شده است.»
نماینده مردم کردکوی، ترکمن، بندرگز و گمیشان در مجلس به کمبود آب آشامیدنی استان گلستان اشاره کرد و گفت: «با وجود اینکه این استان یک استان شمالی به حساب می‌آید و به ظاهر سرسبز است، ولی بخش‌های شمالی استان که دارای بارندگی بسیار کمتری است، درواقع مناطق نیمه‌خشک و خشک را شامل می‌شود؛ بنابراین دارای آب آشامیدنی بسیار کمی هستند به‌گونه‌ای که تعدادی از شهرهای‌های آن منطقه در فصل گرما از تانکر استفاده می‌کنند.»
نورقلی‌پور خاطرنشان کرد: «ما پیگیری‌های زیادی را در جهت رفع این مشکلات با همکاری دستگاه‌های اجرایی استان و استاندار محترم انجام می‌دهیم. در حوزۀ اشتغال در حال حاضر پیگیری احداث بندر اختصاصی چوب در سواحل شرقی دریای خزر که تاکنون هیچ بندری نداشته، هستیم که قرار است ان‌شاءالله در شهر گمیشان احداث شود؛ احساس می‌کنیم در حوزۀ ایجاد اشتغال می‌تواند جهش خوبی ایجاد کند و همچنین در راستای توسعۀ صنایعی مثل صنعت تولیدی ید، با یک معدن منحصربه‌فردی در کشورمان که تنها در استان گلستان این کار در حال اجراست، درصدد هستیم اشتغال را توسعه دهیم.»
وی افزود: «همچنین در حوزۀ گردشگری سعی می‌کنیم با هدف ایجاد اشتغال و تولید سرمایه، گردشگری را توسعه دهیم که دارای ظرفیت بسیار خوبی است. در حوزۀ تولید آب آشامیدنی جهت بهره‌برداری از آب‌های شور زیرزمینی مجوزهای لازم را توانسته‌ایم اخذ کنیم. به جهت مجاورت با دریای خزر و همچنین پست بودن منطقه به‌لحاظ ارتفاعی که وجود دارد، برخلاف مناطق دیگر که آب‌های زیرزمینی شیرین هستند، در نصف حوزۀ انتخابیه بنده آب‌های زیرزمینی شور هستند و ما مجوز برداشتشان را در جهت شیرین‌سازی آنها گرفته‌ایم. یک واحدی را امسال با حضور وزیر افتتاح کردیم و مجوز شیرین‌سازی آب یک واحد دیگر را هم گرفتیم که کارهای آن در مرحلۀ اجرایی است. به امید خدا بتوانیم تا یکی دو سال آینده منطقه را به‌لحاظ تولید آب شیرین بی‌نیاز کنیم و ان‌شاءالله مشکل تأمین آب شرب در این استان حل شود.»
انتقال آب از خزر به‌صرفه‌تر است
احمد همتی نمایندۀ مردم سمنان، مهدیشهر و سرخه در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار «نماینده» به پروژۀ انتقال آب دریای خزر به استان سمنان اشاره کرد و گفت: «استان ما مثل بسیاری از استان‌های دیگر مشکلاتی در زمینۀ دامداری و کشاورزی دارد، منتها بسیاری از این مشکلات با تأمین آب قابل‌حل است.»
وی با اشاره به قانون توزیع عادلانۀ آب، با تأکید بر اینکه «بحث آب یک موضوع حاکمیتی است، منطقه‌ای و سلیقه‌ای نیست» خاطرنشان کرد: «یعنی حاکمیت باید در مورد حل مشکلات آب کشور تصمیم‌گیری کند نه یک منطقۀ خاص، ازجمله این مباحث بحث انتقال آب خزر است.»
همتی با تصریح بر اینکه وزارت نیرو با انتقال این آب موافقت کرده، افزود: «بحث اداری انتقال آب هم انجام شده است، به‌طوری‌که مجوز ۲۱۵ محیط‌زیست در این خصوص دریافت شده و ردیف بودجۀ عملیات اجرایی این کار هم اختصاص پیدا کرده است.»
عضو کمیسیون بهداشت در مجلس خاطرنشان کرد: «تمام راه‌هایی که به رویکرد اصلاح الگوی مصرف آب ختم می‌شود در چند سال گذشته در استان سمنان اجرا شد و تنها راه مؤثر برای رفع چالش کم‌آبی در منطقه، انتقال آب از سایر حوزه‌هاست. انتقال آب خزر به سمنان در مقایسه با انتقال آب از دریای عمان و خلیج‌فارس به‌صرفه‌تر است و با یک‌سوم هزینۀ انتقال آب از جنوب کشور می‌توان، طرح انتقال آب خزر به سمنان را اجرایی کرد.»
این نمایندۀ مجلس دهم با اشاره به برداشت آب توسط کشورهای همسایه از دریای خزر اذعان کرد: «سالهاست که کشورهای دیگر حاشیۀ خزر از این آب‌ها برداشت می‌کنند ما باید به آب‌های سرزمین خودمان دسترسی داشته باشیم و از آنها استفادۀ بهینه کنیم.»
همتی تأکید کرد: «با توجه به اینکه همۀ مراحل اداری در حوزۀ محیط‌زیست دربارۀ این موضوع حل شده، ما نباید بحث‌های منطقه‌ای و قومی را مطرح کنیم؛ چراکه درواقع یک نوع خودتحریمی انجام داده‌ایم و از حق خودمان به دست خودمان چشم‌پوشی کرده و مانع دسترسی مردم به این حق سرزمینی و ملی شده‌ایم.»
نمایندۀ مردم سمنان در ادامه خاطرنشان کرد: «در حال حاضر استان سمنان هم از نظر وسعت و هم از نظر منابع ششمین استان کشور است، وضعیت جغرافیای آن نیز جزء استان‌هایی است که به‌عنوان چهارراه استراتژیک مطرح شده و نزدیک به پایتخت است و نیروی انسانی آن سه برابر استاندارد کشوری است؛ بنابراین زمینۀ توسعه در این استان به‌خوبی فراهم هست؛ منتها به دلیل کمبود آب یک مانع اساسی برای پیشرفت دارد.»
وی یکی از مشکلات اصلی حوزۀ انتخابیه خود را اشتغال دانست و گفت: «اگر بخواهیم موضوعات اشتغال‌زایی مثل صنعت و گردشگری را فعال کنیم باز به زیرساخت نیاز داریم و مهم‌ترین آن نیز تأمین آب است؛ بنابراین در استان سمنان آب حرف اول را می‌زند.»
همتی افزود: «اگر پروژۀ انتقال آب صورت بگیرد، افراد بسیاری از استان‌های شمالی نیز به کارخانه‌های استان سمنان می‌آیند و کار می‌کنند و به‌نوعی مشکل اشتغال این استان هم برطرف خواهد شد؛ بنابراین ما اگر بخواهیم توسعۀ استان سمنان را داشته باشیم باید در وهلۀ اول کمبود آب آن را برطرف کنیم و این هم به نفع استان سمنان و هم استان‌های همجوار است که با این ظرفیت‌های زیادی که وجود دارد به‌راحتی اشتغال‌زایی برای دیگران ایجاد خواهد شد.»
این نمایندۀ مجلس با ابراز نگرانی از افزایش مهاجرت‌ها تصریح کرد: «باید با اتخاذ راهکارهای مؤثر برای جلوگیری از مهاجرت مردم از فلات مرکزی کشور اقدام کرد. اگر برای رفع کم‌آبی در استان سمنان اقدامی نشود، در آینده شاهد خروج تدریجی جمعیت از این منطقه خواهیم بود.»