به گزارش «نماینده» روز گذشته سه نماینده عضو کمیسیون برجام آقایان غلامرضا تاجگردون، مسعود پزشکیان و عباسعلی منصوری آرانی که در اقدامی عجیب آخرین جلسه بررسی کمیسیون را ترک کردند به همراه دو نماینده دیگر آقایان علاءالدین بروجردی، منصور حقیقت پور ـ که تا آخر در جلسه حضور داشتند و بسیاری از بندهای مختلف گزارش با نظر آنها اصلاح، حذف یا اضافه شده است ـ در مصاحبه ها و بیانیه های خود ادعا کردند که گزارش کمیسیون یک سویه و با گفتمان تیم سابق مذاکراتی نگاشته شده است.
در اینجا فهرستی از موارد مثبت ارزیابی شده در گزارش کمیسیون ویژه برجام آورده می شود که نشان می دهد ادعاهای این پنج نماینده مجلس نادرست است. بسیاری از این موارد با تحقیق کمیسیون در اسناد موجود، سخنان مقامات حضور یافته در کمیسیون و یا مراجعه به کارشناسان خبره مثبت ارزیابی شده و برخی دیگر با وجود ابهام، بر نظر دولت و تیم مذاکره کننده تاکید و صحه گذاری شده است.
در همین خصوص توجه به این عبارت در مقدمه گزارش کمیسیون ویژه بررسی برجام کلیدی است: "كمیسیون خود را در طول و مكمل مجاهدت و تلاش تیم مذاكره كننده، مقوم دستاوردها و مصحح اشكالات متن و نتایج و پیامدهای آن می داند و بر خود لازم می داند ـ فارغ از هر نتیجه منبعث از این گزارش ـ قریب دو سال فعالیت مجدانه تیم مذاكره كننده را مورد قدردانی خویش قرار دهد."
۱. کمیسیون در طول فرآیند بررسی خود، بی اعتمادی نسبت به آمریکا و اعتماد به مسئولان کشور بویژه تیم مذاكره كننده هسته ای را مهم ترین اصل راهنمای خویش قرار داده است. لذا کمیسیون ابتدا در مواردی كه متن برجام و قطعنامه و سایر اسناد موجود از صراحت و شفافیت كافی برخوردار است، متن را مبنای گزارش خود قرار داده است و در موارد ابهام یا در مواردی که متن برجام دارای مشکل به نظر می رسیده، اظهارات رسمی مقامات كشور را مبنا قرار داده است.
۲. کمیسیون سعی نمود ... در مواقف دارای ابهام یا مورد ادعای دشمن، تفسیر تیم مذاکره کننده و اسناد ارسالی از سوی ایشان را مبنا قرار دهد. به همین منظور ضمن درخواست اسناد مذاکرات، ۴۰ سوال درباره ابهامات برای وزارت امورخارجه و ۲۰ سوال برای سازمان انرژی اتمی ارسال شد. لازم است از ارسال پاسخ به سوالات خواسته شده توسط سازمان انرژی اتمی تشکر نموده و اعلام می دارد كه تا لحظه تنظیم این گزارش اسناد و پاسخ به سوالات درخواستی از وزارت امور خارجه ـ علیرغم مکاتبات مکرر ـ به كمیسیون واصل نشده است.
۳. کمیسیون درج یک برنامه غنی سازی محدود صنعتی با استفاده از ۵۰۶۰ سانتریفیوژ نسل یک تا سطح ۳.۶۷ درصد در متن برجام را به معنای تاكید بر حق قانونی خدشه ناپذیر ایران برای غنی سازی هسته ای می داند.
۴. قرار گرفتن كل این قطعنامه ذیل ماده ۲۵ منشور ملل متحد و لحن ملایم تر آن نسبت به قطعنامه های پیشین شامل قطعنامه ۱۹۲۹، یک امر مثبت تلقی می شود.
۵. بررسی های کمیسیون مشخص نمود که بیان لغو شش قطعنامه قبلی شورای امنیت در بند ۷ و ۸ قطعنامه ۲۲۳۱ از نقاط خوب نتایج مذاکرات و این قطعنامه است.
۶. استدلال تیم مذاکره کننده درباره ابهامات موجود پیرامون نسبت برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ و تاثیر نقض مجزای هر یک بر دیگری، مبنی براینکه لغو برجام بعنوان ضمیمه الف قطعنامه ۲۲۳۱، معادل نقض قطعنامه است ولی نقض قطعنامه و مشخصاً ضمیمه B آن نقض برجام نخواهد بود فارغ از تبعات منفی نقض قطعنامه، برای کمیسیون مورد قبول و مسموع بود.
۷. كمیسیون بیانات تیم محترم مذاکره کننده هسته ای کشور در کمیسیون را مبنا قرار می دهد كه از سال سیزدهم محدودیت ها در میزان تولید و از سال پانزدهم محدودیت ها در غنای بالاتر از ۶۷/۳ به هر میزان مورد نیاز استفاده صلح آمیز کشور برداشته شده و ایران می تواند با سرعت مناسب و برابر نیاز در ابعاد گوناگون صلح آمیز به هر میزان و در هر سطحی غنی سازی نماید به طوریکه بنابرگزارش رسمی سازمان انرژی اتمی ایران خواهد توانست در پایان سال پانزدهم به توان غنی سازی حداقل ۱۹۰.۰۰۰ سو دست یابد.
۸. کمیسیون به علت ملاحظات سیاسی و ایستادگی در برابر ادعاهای بی اساس مقامات آمریکایی حفظ ویژگی آب سنگین بودن این راکتور را علی رغم تحمیل هزینه بیشتر دستاورد خوب برجام برمی شمرد، علاوه بر اینکه با مدرن سازی و بالا رفتن شار نوترونی، افزایش توان راکتور برای تولید رادیوداروها و ارائه خدمات بیشتر به مردم از دستاوردهای آن تلقی می شود.
۹. درباره فردو کمیسیون حفظ این تاسیسات را در حالیکه دو آبشار آن در حال گردش و چهار آبشار در حال انتظار است، نکته ای مثبت ارزیابی کرده و عقیده دارد تیم مذاکره کننده هسته ای در این مورد تلاش شایسته ای به عمل آورده است.
۱۰. کمیسیون پس از بررسی های فراوان و استماع نظرات مختلف به این جمع بندی رسید که براساس متن برجام، برنامه تحقیق و توسعه غنی سازی ایران ادامه خواهد یافت که امر مثبتی است.
۱۱. گرچه کمیسیون نتوانست معیارهای مستقلی بیابد که تخمین سازمان انرژی اتمی درباره زمان بازگشت پذیری تعهدات ایران را تایید کند، اینگونه جمع بندی کرد که اظهارات مقام های سازمان انرژی اتمی در جلسات رسمی و بنا بر پاسخ کتبی به سئوالات کمیسیون از سوی آن سازمان مبنی بر بازگشت پذیری مراکز غنی سازی شهید احمدی روشن (نطنز) و شهید علی محمدی (فردو) در یک سال و راکتور آب سنگین اراک در سه سال را باید مبنا قرار داد.
۱۲. كمیسیون اقدام تیم مذاکره کننده در گنجاندن عبارت "طراحی شده برای حمل کلاهک هسته ای" در این بند از قطعنامه را مثبت ارزیابی كرده است و از آنجاكه ایران نیز چنین طراحی را انجام نداده و نخواهد داد برنامه موشكی ایران در آینده بدون هیچ محدودیتی براساس نیاز كشور تداوم خواهد یافت.
۱۳. کمیسیون تفسیر و خواست دولت در بیانیه وزارت امور خارجه پس از قطعنامه ۲۲۳۱ مبنی بر لزوم ادامه فعالیتهای موشکی و تسلیحاتی بر اساس نیاز دفاعی و خواست جمهوری اسلامی ایران بدون هیچ گونه محدودیتی را ستایش و برآن تاکید می نماید.
۱۴. كمیسیون بر عدم اجرای این بند از قطعنامه (ایجاد محدودیت ۵ ساله برای واردات و صادرات سلاح ایران) براساس بیانیه وزارت امور خارجه تاكید می نماید.
۱۵. با بررسی های صورت گرفته در کمیسیون معلوم شد که تحریم سوئیفت در خصوص نهادهای خارج شده از لیست انسداد دارایی ها مرتفع شده و این محدودیت از نهادهای اصلی کشور مثل بانک مرکزی، بانک ملت، بانک تجارت و برخی دیگر بانک ها در روز اجرا رفع خواهد شد که موضوع بسیار مثبت ارزیابی می شود.
۱۶. كمیسیون دریافت كرده است كه در ارتباط با تحریم های نفتی، بخش عمده موانع مربوط به صادرات نفت خام و فرآورده های نفتی رفع شده است که این موضوع اقدامی بسیار مثبت ارزیابی می شود.
۱۷. با توجه به اینکه لغو تحریم های کنگره آمریکا در اختیار دولت آمریکا نیست کمیسیون معلق شدن آنها را در چارچوب اختیارات رئیس جمهور پذیرفتنی می داند.