نماینده - در آستانه روز شورا در حالی به گفتگو با ریاست دوره دوم و سوم شورای اسلامی شهر تهران پرداختیم که معتقد است «عده‌ای تلاش داشتند که امسال چمران در این شورا نباشد!»
ریاست شورای عالی استان‌ها بر این باور است که شورای چهارم تهران هنوز به بازده مورد انتظارش نرسیده و تأکید دارد که از ابتدا به هم شورایی‌هایش هشدار داده که «سعی کنیم به سرنوشت ناپایدار شورای اول دچار نشویم» مهدی چمران در حین گفتگو به تفاوت زیاد تفکرات موجود در شورا اشاره داشت و معتقد بود که «هنوز تسلط به قوانین شورا، اطلاعات از مصوبات گذشته و ارتباط با مردم برای همه بوجود نیامده است»
عضو شورای اسلامی شهر تهران در پاسخ به نقدهایی که این روز‌ها مکرر شنیده می‌شود با این مضامین که شورا در دوره‌های قبل شورای شهرداری بوده و نه شورای شهر! تصریح کرد: «از زمانی که ما وارد شورای دوم شده‌ایم این رویکرد را داشتیم که نگاه ما نگاه به شهرداری نباشد و من هنوز فکر می‌کنم شورای دوره دوم و سوم بیشتر به هدف ما نزدیک بود. شورای چهارم هنوز به این موقعیت نزدیک نشده است... آمدن چند وزیر دلیل نمی‌شود که ما کشوری شده باشیم!»
در لا به لای بحث، ریاست سابق شورای شهر تهران، به کشمکش‌های داخلی که برخی اوقات پیش می‌آید و حرف‌هایی که نباید گفته شود نیز اشاره کرد و ورود به مسائل و کشمکش‌های سیاسی را یکی از آسیب‌های جدی شورای چهارم دانست. وی که خود را از مخالفین دعوت مسجد جامعی از نمایندگان ادوار شورا می‌خواند یکی از هراس‌هایش این بود که این کار به سیاست زدگی بیانجامد و با موضوعات سیاسی پیوند بخورد.
چمران به مدیریت یکپارچه شهری و اینکه اجازه نمی‌دهند این کار قانونی شود هم گریزی در خور توجه داشت.
به هرحال پیشنهاد می‌کنم گپ و گفت پرنکته ما در خیابان بهشت را از دست ندهید...
به علت سابقه طولانی مدت شما در ریاست شورای اسلامی شهر تهران هرزمان که نام شوراها می‌آید یادی از شما هم در ذهن نقش می‌بندد. این روز‌ها به عنوان عضو شورا در خدمتتان هستیم از مسائل پیش آمده در شورای چهارم و تجربه‌هایی که در شوراهای پیشین داشتید برای ما بگویید.
یازده سال در شورا هستم با توجه به تحولی که هم در شورا، هم در مجلس و هم در دولت بوجود آمد عده‌ای تلاش داشتند که امسال چمران در این شورا نباشد! اما به هرحال خدا توفیق داد که باز هم در خدمت مردم باشیم. داشتن جایگاه و اسم و رسم ارزشی ندارد و همه اعتبارات دنیایی و زود گذر است. آنچه خداوند صلاح می‌دانست اتفاق افتاد و ما باز هم در خدمت دوستان هستیم. من زنده ماندن خود را مدیون خون پاک شهدا می‌دانم و حسرت می‌خورم که چرا جزو آن‌ها نیستم
منظورتان از این عده کیست؟ و چرا می‌خواستند شما در شوراها نباشید؟
بگذریم. این مسئله‌ای نیست که بخواهیم آن را باز کنیم. اصلا مسئله تخصصی‌ای نبود و به کشمکش‌ها و جناح‌بندی‌های سیاسی مربوط بود و من از این مسائل گریزان هستم چرا که جز اتلاف عمر و هدر دادن نیرو‌ها و استعداد‌ها نتایج دیگری نداشته است. در بسیاری از شوراهای دیگر نتایج زیان بار اینگونه حرکت-ها را دیده‌ایم.
از این جهت این سوال را پرسیدم که بعد از ثبات نسبی شورای دوم و سوم احساس می‌شود شورای چهارم دوباره متمایل به حواشی است و به نظر ثبات گذشته، حالت لغزندگی پیدا کرده است
این مسائلی که می‌فرمایید خاص تهران است. البته من این را اذعان دارم و مقام معظم رهبری هم فرمودند که تهران می‌تواند الگوی شهرهای دیگر باشد و همینطور هم هست. خوشبختانه در اکثریت شهر‌ها و همینطور شهرهای بزرگ ما اینطور نیست که در تهران هست. من از ابتدا این هشدار را دادم که سعی کنیم به سرنوشت ناپایدار شورای اول دچار نشویم. شورای اول و ناپایداری آن ضربه سنگینی به شوراها زد و امیدی که مردم به شوراها بسته بودند به ناامیدی گرایید، نتیجه آن این شد که میزان مشارکت مردم در شورای دوم کمتر از شورای اول بود و این اتفاق خوبی نیست. باز می‌بینیم که در شورای دوره سوم به دلیل عملکرد مثبت دوره دوم و تثبیت جایگاه آن و گریز از کشمکش‌های سیاسی و جنجال‌های درونی و همچنین توجه ویژه به کارکرد مثبت و عملگرایی بویژه توجه به خواست‌ها و نیازهای فرهنگی جامعه، که آن زمان شاید مثل امروز همگان بر آن تاکید نداشتند ولی برای ما مهم بود، این عملکرد باعث شد در شورای دوره سوم رشد چشمگیری بوجود آمد و نماینده اول شهر تهران با بیشتر از هفتصدهزار رای انتخاب شد. در دوره سوم باز هم عملکرد مثبت باعث شد که استقبال خوبی برای شورای دوره چهارم از سوی مردم و مسئولین بوجود آید. خیلی از اعضای دوره چهارم شورا از مسئولین گذشته کشور هستند. این نشان می‌دهد یک مسئول در حد وزارت به عضویت در شورای شهر علاقه دارد. این با شورای دوره دوم متفاوت است که چنین حالتی وجود نداشت. این شورا به دلیل برنامه‌هایی که مقداری از عدم هماهنگی نیروهای همسوی ما شکل گرفت، سبب شد که به یک لغزندگی برسد ولی خوشبختانه به لطف الهی و با همکاری همه اعضای شورا در هر جناحی که بودند و درک این موضوع که می‌بایست به هرحالت شورا از یک پایداری برخوردار باشد و الا به همه علی الخصوص مردم ضرر می‌‌زند، با اینکه عده‌ای انتظار ناپایداری و لغزش داشتند شورا در مسیر خود درجهت تثبیت جلو رفت. البته هنوز بازده این شورا را آنگونه که مورد انتظار من است، نمی‌بینم.
چرا هنوز به بازده مد نظر و مطلوب شما نرسیده است؟
یکی از دلایل افزایش تعداد است و سخت شدن تصمیم گیری است. یکی از اتفاقاتی که در شورای چهارم رخ داد این بود که تعداد اعضای شورا افزایش پیدا کرد و اعضای شورای تهران دو برابر شد. هرچه تعداد بیشتر می‌شود روش تصمیم گیری هم سخت‌تر می‌شود. شورا مثل مجلس شورای اسلامی هنوز به قوام خود نرسیده است و همه می‌خواهند نظر بدهند و صحبت کنند. به همین دلیل ممکن است ما یک روز کامل فقط یک مصوبه داشته باشیم. قبل از این کار‌ها سریع‌تر انجام می‌شد چرا که جمع و جور‌تر بودیم و تعداد افراد کمتر بود. دلیل دیگر آن است که تفکرات با هم خیلی تفاوت دارد. هنوز تسلط به قوانین شورا، اطلاعات از مصوبات گذشته و ارتباط با مردم برای همه بوجود نیامده است.
در دیدار با مقام معظم رهبری هم ایشان تاکید کردند که تا زمانی که سلائق مختلف و اختلاف نظر‌ها در شوراها برای یک هدف که خدمت به مردم است مشکلی ایجاد نمی‌شود. اما می‌بینیم که گاهی سر بزنگاه‌های تصمیم‌گیری این اختلاف سلایق متمایل به تمایلات جناحی و سیاسی می‌شود که با اصل روحیه شورا مخالف است این رویه از چه چیزی ناشی می‌شود؟ همین تمایلات سیاسی و دور شدن از اصل شورا به نوعی باعث شد شورای اول هم نتیجه نرسد
البته می‌دانید که شورای اول تشکیل شده از یک جناح واحد بود اما متاسفانه به علت گرایش‌های فکری این اتفاق افتاد و مسئله آن زمان بحث‌های سیاسی درون گروهی بود. تلاش بر این بوده است که این تفکرات چه درون جناحی و چه برون جناحی اصولا شکل نگیرد. من بار‌ها در شورا گفته‌ام که تصمیم گیری در شورا تصمیم گیری محلی است و سیاسی نیست. در مجلس شورای اسلامی این اتفاق می‌افتد که تصمیمات سیاسی کشور که شامل سیاست‌های خارجی و داخلی است، گرفته می‌شود بنابراین مجلس شورای اسلامی کاملا سیاسی است اما مجلس شورا یک مدیریت محلی و تخصصی است و نمی‌تواند بر مبنای تفکرات سیاسی شکل بگیرد. یک نفر اگر پیش پزشکی برود پزشک از او نخواهد پرسید که در کدام جناح قرار می‌گیرد بلکه تلاش می‌کند مسائل داخلی بیمار را بپرسد تا او را درمان کند. زمانی که ما نیاز به پل، مترو، اتوبوس، اصلاح قوانین و خیابان و... داریم ربطی به تفکرات سیاسی افراد و اعضای شورا ندارد. این موارد برای کل جامعه است و ما باید دقیقا از این مسئله فاصله بگیریم. اگر تمایلات سیاسی رشد کند برای شورا خطرناک است. تلاش ما بر این بوده است که اجازه ندهیم این تمایلات در شورا حاکم شود و شورا را به جهت خود بکشد. البته بحث انتخابات افراد، اجزاء داخلی و مدیریتی جداست و همه سعی و تلاش بر این است که تفکرات سیاسی در جایی خود را نشان دهد؛ شاید در این مرحله عملگرایی و تخصص کمرنگ‌تر باشد. در مسائل دیگر تا به حال به گونه‌ای بوده که مسائل سیاسی نتوانسته دخیل باشد.
اما در مواردی این اتفاق افتاده است و رویکردهای سیاسی کاملاً در عملکرد شورا مشهود است
در مسیرهای انتخاب افراد، مسئولیت‌ها و مدیریت‌ها این آسیب می‌تواند خود را نشان دهد
آیا رویکرد شورای چهارم نسبت به دوره‌های قبل تغییر کرده است؟ از این رو می‌پرسم که به عنوان مثال که تاکید زیادی بر این مطلب می‌شود که رویکرد شورا خیلی تغییر کرده است و این تغییر نوعی پیشرفت برای شورا محسوب می‌شود. با این پیشفرض که شورا در گذشته شورای شهرداری بوده است و در حال حاضر به سمت شورای شهر پیش می‌رود. نظر شما در این زمینه چیست؟
من کاری به صحبت‌های دیگران ندارم و آن‌ها را رد یا تایید نمی‌کنم. از زمانی که ما وارد شورای دوم شده‌ایم این رویکرد را داشتیم که نگاه ما نگاه به شهرداری نباشد و من هنوز فکر می‌کنم شورای دوره دوم و سوم بیشتر به هدف ما نزدیک بود. شورای چهارم هنوز به این موقعیت نزدیک نشده است. دلایل ما هم این است که ما برنامه پنج ساله مدیریت اب تهران را خواستیم و تصویب کردیم. برنامه‌های سالیانه آب، برق و گاز را تصویب کرده‌ایم. حتی ورزش را هم خواستیم و با سایر مدیریت‌های شهری هم ارتباط برقرار کردیم. آمدن چند وزیر دلیل نمی‌شود که ما کشوری شده باشیم. ما در دوره قبل با وزیر نیرو هم تفاهم چهارگانه امضا کرده‌ایم. وزیر مسکن و شهرسازی را در دوره دوم دعوت کرده‌ایم و مثلث سه‌گانه‌ای از وزیر مسکن که آقای مهندس عبدالعلی‌زاده بود و شهردار تهران که آقای احمدی‌نژاد بود به همراه من که رییس شورای شهر بودم برای حل مهم‌ترین معضل شهری که طرح جامع بود، تشکیل شد. تهران قبل از این طرح تفصیلی برنامه نداشت. درحالی که درحال حاضر تهران برنامه و طرح جامع دارد و این‌ها را هم در این مدت به خوبی تهیه کردیم گرچه ممکن است اشکالاتی هم داشته باشیم. اینکه برای شهر بزرگی که از سال ۴۹ برنامه نداشته است در طی دو سال برنامه و طرح جامع ریخت کار بسیار مهمی است. طرح جامع، طرح شهرداری نیست بلکه طرح کل شهر است. ما در سال دو بار از سازمان‌های آب و گاز و سازمان‌های دیگری از این دست برنامه می‌خواستیم و برای مساجد تهران برای اولین بار جانمایی را بررسی کردیم. در شورای دور دوم این کار را کردیم. یعنی اوقاف و سازمان مساجد را بکار گرفتیم. برای جمع کردن متکدیان خیابانی و کارتون خواب‌ها، نیروی انتظامی، پزشکی و همه را جمع کردیم و موفق شدیم آن‌ها را جمع کنیم. با همه ارتباط برقرار کرده و جالب بود که همه دستگاه‌ها اینقدر با این موضوع ارتباط برقرار کرده بودند تا حدی که هنوز هم از ما می‌خواهند برنامه‌های خود را ارائه دهند و در شورا گزارش دهند. ما بیشترین کمک را درباره طرح فاضلاب تهران کردیم. یعنی بودجه ۸۰۰میلیون تومانی که سال ۸۳ تازه یک میلیارد تومان شده بود را بعد از اینکه توضیح دادند ما از آن‌ها در دولت و مجلس دفاع کردیم و به ۵۰ میلیارد تومان رساندیم. اینکه یکباره فاضلاب درست شد و با سرعت جلو می‌رود نتیجه همین عمل است. اگر اینگونه نبود طبق محاسبات ۱۱۲ سال طول می‌کشید تا فاضلاب تهران تمام شود و وقتی تمام می‌شد لوله‌های اولیه را باید جمع می‌کردند. آب تهران هم همینطور در سال گذشته تلاش کردیم که بودجه لازم را تهیه کنیم چرا که باید یک لوله کشی محیطی دور تهران انجام شود تا بتوانیم آب مرکزی تهران که از چاه‌ها تهیه می‌شود تعادل سازی کنیم و از سد تامین شود که هم سالم‌تر است و هم به آب‌های زیرزمینی آسیب کمتری بزند. در بحث محیط زیست هم در دوره دوم و بویژه دوره سوم که خانم ابتکار هم بودند و تخصص محیط زیست داشتند ما خیلی تلاش کردیم و پیشنهاد دادیم. پیشنهادی که در دولت هم تصویب شد و اصلاحیه آن هم در دوره یازدهم دولت تصویب شد. در شناسنامه ساختمان‌ها ما قبل از نظام مهندسی تصویب کردیم و به وزارت مسکن و شهرسازی فرستادیم و آنجا بود که تصویب شد ساختمان‌ها شناسنامه دار شوند. برنامه‌های دیگری هم بوده است که آغازگر آن شورا بود. درست است مدیریت یکپارچه شهری نبود ولی به گونه‌ای ما این مدیریت را اعمال کردیم. ما در یک سال ۷۰۰دستگاه اتوبوس از شرکت واحد گرفتیم درحالی که در این سالهنوز یک دستگاه اتوبوس هم وارد ناوگان نشده است. درباره مترو برای اولین بار بودجه عمرانی نزدیک سیصد میلیاردی مجلس پیش بینی کرد و ما برای اولین بار به مجلس پیشنهاد بخشودگی بافت‌های فرسوده کشور را دادیم و مجلس پنجاه درصد را تصویب کرد و ما در شورای شهر صد در صد را تصویب کردیم. در دوره گذشته ما ۱۱۰ مسجد در تهران ساختیم و این دوره به دنیال ساخت ۴۰۰ مسجد هستیم. اینکه این گشایش بوجود آمده است دنباله حرکت‌های شوراهای قبلی است و این رویکرد به شدت وجود داشته و دنبال هم می‌شده است.
در بحث بودجه که در روزهای پایانی سال ۹۲ مطرح شد کشمکش‌هایی بین اعضای شورا بوجود آمد که بخشی از آن هم رسانه‌ای شد. خاطرم هست که در یکی از جلسات آقای طلایی به اعتراض جلسه را ترک کرده بودند به این دلیل که بررسی بودجه طبق ایین‌نامه انجام نمی‌شود یا اینکه در پاسخ به انتقادی که از زمان بررسی بودجه شد گفته شده بود که هشت سال با بگم، بگم مملکت را اداره کردید و حالا بهتر است دست بردارید. اینگونه رفتار‌ها با نفس شورا متفاوت است.
چند روز قبل هم پینشهاد آقای پیرهادی این بود که وقتی کسی نیست یا دولت‌های گذشته نیستند دیگر نباید به آن‌ها انتقاد بیجا کرد یا طعنه زد. در بعضی مواقع کشمکش‌های داخلی پیش می‌آید و ممکن است حرف‌هایی گفته شود که نباید گفته می‌شد اما مشی کلی شورا این نیست. دوستان اطلاعات وسیع‌تری درباره بودجه می‌خواستند که به هر حال این اطلاعات را باید گرفت. این‌ها مشکلات عملیاتی است. در آن زمان معاون شهردار عوض شد و مشکلاتی بوجود آمد. بودجه شورا با برنامه پنج ساله شورا و بودجه متمم شورا با هم گره خورد. از طرف دیگر شورای چهارم تازه شکل گرفته و هنوز جا نیافته است و تعدادی از افراد اصلا تجربه بودجه نویسی نداشتند بنابراین با این مشکلات برخورد کرده بودند که خیلی سخت بود اما خوشبختانه با هماهنگی شهرداری و شورا و تلاشی که صورت گرفت همه این مشکلات حل شد. من فکر می‌کنم این بحث‌ها خاصیت بحث‌های به اصطلاح طلبگی است و پیش می‌اید و البته ما نباید اجازه دهیم پیش بیاید.
به نظر می‌رسد نفس شورا به این دلیل که محلی است باید با شهرداری تعاملات نزدیکی داشته باشد. رابطه شورا با شهرداری در این دوره به چه صورت است؟
به عقیده من با دوره قبلی فرق چندانی ندارد و نخواهد داشت.
احساس می‌شود در بسیاری مواقع برخی از اعضای شورا به اصطلاح منتظر پوست خربزه‌ای هستند که زیرپای شهردار بیافتد
من فکر نمی‌کنم اما شاید به دلیل افزایش تعداد باشد. اما این طور نیست چون به هر حال شهرداری است که خود شورا انتخاب کرده است و چنین ایرادگیری‌هایی به خود شهر آسیب خواهد زد. اما ممکن است خواسته‌ها مقداری فزونی گرفته باشد یا انتقادات شدید‌تر شده باشد. این هم ضرر ندارد که ما دقیق‌تر و موشکافانه‌تر عمل کنیم. در دوره گذشته هم ما عملکرد دقیق شهرداری و پروژه‌های شهرداری را با جدول مناطق ارائه می‌دادیم
کمیسیون نظارت در همین راستا شکل گرفت؟
کمیسیون نظارت تازه تشکیل شده است و طرح و مقدمه و وظایف آن را من نوشتم. نام این کمیسیون را اصل صد قانون اساسی گذاشتیم. اصل نود در اختیار مجلس است و اصل صد قانون اساسی اصل اول شورا است که شورا باید نه تنها بر شهرداری بلکه بر همه کار شهر نظارت کند. کم کم دارد شروع می‌شود. ان شاءالله که جا بیافتد
در دیداری که اعضای شورا با رهبری داشتند ایشان بر تعامل دوسویه شورا، شهرداری و دولت تاکید نمودند. این تعامل را چگونه می‌بینید. آیا آنگونه که باید این تعامل شکل گرفته است؟
بله. مقدمات آن فراهم شده است و ان شا الله در آینده مستحکمتر هم شود. همین که در دولت کمیسیونی شکل گرفت که در مرحله اول قرار بود به مشکلات شهر تهران رسیدگی کند و بعد کلان شهرهای دیگر هم در دستور کار این کمیسیون قرار گرفتند و یازده وزیر اعلام آمادگی برای حضور و همکاری در این کمیسیون را کردند و آماده شدند برای اینکه معضلات کلان شهر‌ها معضلات کمی نیست. اگر ما بخواهیم حساب کنیم بیش یک هفتم جمعیت ایران در تهران زندگی می‌کنند و اگر کلان شهرهای دیگر را هم بگذاریم بیش از یک سوم می‌شوند. پس حل معضل کلان شهر‌ها مساوی با حل معضل کشور است. من فکر می‌کنم این شکل خواهد گرفت. در شورای عالی استان‌ها هم که ناظر همه شوراهای استان‌ا است این تلاش را داشتیم که بتوانیم معضلات همه شوراها و شهرداری‌ها را حل کنیم و طرح‌هایی که به مجلس و دولت می‌دهیم هم با همین تفکر ارسال می‌شود. من فکر می‌کنم تعامل می‌تواند سازنده باشد و استقبال هم از سوی دولت هم از سوی شهرداری و شورا خوب بوده است.
یکی از اعضای شورای شهر می‌گفتند از تمایلات شورا این است که شهردار بتواند در جلسات هیئت دولت حضور داشته باشد اما تا به حال این مسئله محقق نشده است. نظر شما چیست؟
من خودم شخصا چنین تمایلی ندارم و در گذشته هم تلاشی بر این مبنا نکرده‌ام. چرا که مسائلی که در دولت مطرح می‌شود شاید زیاد با شهرداری یک شهر کشور یعنی تهران ارتباطی نداشته باشد. اگر از کل شوراها یا شهرداری‌ها یک نفر برای کل کشور حضور داشته باشد منطقی‌تر است تا اینکه فقط برای یک شهر حضور داشته باشد. من تمایلی به این موضوع ندارم اما شورا تمایل دارد که از شهرداری یا شهردار یا شورا در هیئت دولت هم شرکت داشته باشند اما با اطلاعات دقیق و جلساتی که در هیئت دولت شرکت داشتم می‌دانم که خیلی مفید نیست. به هر صورت در برخی مواقع بخصوص مواقعی که مسائل بودجه مطرح می‌شود حضور نماینده‌ای از شهر ضروری است.
شما ریاست شورای عالی استان‌ها را نیز برعهده دارید، شورای عالی استان‌ها چه فعالیت‌هایی را انجام می‌دهد؟ شما فرمودید همه شهرداری‌ها و شوراها زیر نظر شورای عالی فعالیت می‌کنند
نمایندگان شورای شهرستان به شورای استان می‌آیند. ما در کشور ۳۱ شورای استان داریم. در بسیاری از کشور‌ها مثل عراق حتی فرماندار نظامی استان هم زیر نظر شورای استان‌ها انتخاب می‌شوند. به همین دلیل خیلی اهمیت دارد. شوراهای استان‌های کشور که ۳۱ عدد هستند نمایندگانی دارند که شورای عالی استان‌ها که ۷۵ نفر در آن عضو هستند را شکل می‌دهد که این شورا مرتبا تشکیل جلسه می‌دهد که مصوبات آن برای شهرداری‌ها و وشورا‌ها لازم الاجرا است. اگر به عنوان طرح و لایحه باشد می‌تواند مستقیما در اختیار دولت قرار بگیرد و در صورت تایید تبدیل به قانون شود. شورای استان تنها جایگاهی که می‌تواند به مجلس لایحه بدهد. تا به حال ما حدود ۵۰ لایحه به دولت داده‌ایم که حدود سی لایحه تصویب شده‌است. از این لایحه‌ها می‌توان به اصلاح قانون شوراها و اصلاح قانون شهرداری‌ها اشاره کرد.
با چنین جایگاهی که شورای عالی استان‌ها دارد چرا خیلی شناخته شده نیست؟
به این دلیل که ارتباط این شورا با مردم کم است و ارتباط ما یا با دولت است یا با شوراهای استان‌ها و یا با مجلس است. در حقیقت ما هم زیاد تبلیغاتی نبودیم و به همین دلیل مردم ما را زیاد نمی‌شناسند.
کم لطفی هم نسبت به این شورا شده است
در اوایل خیلی مشکل داشت. از سال ۸۲ شروع به کار کرد و بنده از سال ۸۴ رییس این شورا بودم. این شورا نه جا و نه پول داشت! دفتر فاطمی را بعدا گرفتیم. ردیف و بودجه نداشت ولی ما برای آن ردیف و بودجه و برنامه توزیع گرفتیم.
شورای‌عالی استان‌ها می‌تواند نقش نظارتی روی شورای شهر داشته باشد؟
بله. ما کمیسیون نظارتی داریم یعنی قبل از آنکه مجلس شورای اسلامی نظارت بر خود را تصویب کند ما این کار را انجام دادیم و کمیسیونی برای نظارت که از پانزده نفر تشکیل می‌شد تصویب کردیم و تمام شوراهای استان‌های کشور را بررسی کردیم. ما هنوز هم به دنبال تدوین سیستمی نظارت جامعی هستیم
شنیده شد که آقای مسجد جامعی می‌خواهند به مناسبت روز شوراها نمایندگان ادوار شورا را دعوت کنند که جمعی از اعضای شورا هم نسبت به این مسئله به دلیل حضور کسانی که در فتنه دخیل بودند، معترض بودند
دعوت ادوار که در مجلس هم اتفاق افتاد، زیاد موفق نبود و مورد انتقاد واقع شد. عده‌ای هم این انتقاد را مطرح کردند که آقای مسجد جامعی گفتند ما نمی‌خواهیم در صحن شورا مجلسی ترتیب بدهیم و صرفا می‌خواهیم دیداری صورت بگیرد که این مورد تردید است و همه با آن موافق نیستند.
شما جزو موافقین هستید یا مخالفین؟
من فکر نمی‌کنم ضرورتی باشد که ما به صورت ادواری همه را دعوت کنیم. شاید بخواهند همبستگی بیشتر شوراها را شکل دهند و به شورا اهمیت دهند. در نهایت به نظر من ضرورتی ندارد. یکی از هراس‌های من همین است که این کار به سیاست زدگی بیانجامد و با موضوعات سیاسی پیوند بخورد. وقتی می‌بینیم که خود مقام معظم رهبری و مسئولین کشور روی این مسئله تاکید دارند و دولت هم خودش این را می‌گوید و امیدواریم اینطور هم عمل کند. پس قاعدتا ما نباید به این سو کشیده شویم چون این یعنی یک دیدگاه سیاسی و حمایت از یک تفکر سیاسی؛ ما آن را صحیح نمی‌دانیم.
مقام معظم رهبری در دیدار خود با اعضای شورای شهر مثل همیشه روی مسئله سبک زندگی تاکید داشتند. کلان شهر تهران به عنوان شهری که هم نماد کشور است و هم الگوی دیگر شهر‌ها مورد تاکید بیشتر بود. در این زمینه چه کارهایی را انجام داده‌اید و چه کارهایی در دست برنامه است که در سال جدید انجام شود؟
سبک زندگی فقط به شورا و شهرداری بر نمی‌گردد بلکه به کل مجموعه فرهنگی شهر برمی‌گردد و مسائلی که رهبری فرمودند فوق‌العاده حساس و مهم هستند. ما در شوراهای قبلی هم بر این مسئله بحث داشتیم که بتوانیم هماهنگ با سایر سازمان‌های فرهنگی و تبلیغاتی کار کنیم. ما باید با وزارت ارشاد با سازمان فرهنگی هنری، اوقاف، امور مساجد و سازمان‌هایی از این دست اشتراکاتی داشته باشیم و مسائل فرهنگی شهرداری نمی‌تواند به تنهایی چنین تحولی را بوجود آورد. باید با همه همانگ باشیم. آقا بیشتر روی معماری ایرانی اسلامی تاکید داشتند و ما هم همیشه این را خدمت ایشان مطرح می‌کردیم. بحث دیگر مقام معظم رهبری فرهنگ و فضای سبز و حفظ درختان و فضای سبز شهر بود که همیشه روی این موضوع تاکید ویژه و خاصی داشتند و ما قانون گسترش فضای سبز را با حمایت مستقیم ایشان تصویب کردیم. اینکه ما یکباره بتوانیم سبک خانه سازی را عوض کنیم و به حیاط و هشتی و قوس برگردیم چندان عملی نیست. درتهران و در بسیاری از شهرهای کشور نمی‌توان به الگوی معماری سنتی بازگشت بلکه باید با توجه به نیاز معماری روز و فرهنگی که بوجود آمده است بتوانیم فرهنگ معماری اسلامی خود را پیاده کنیم بدون آنکه به آن آسیب برسانیم. این مسئله پیچیده‌ای است در حال حاضر ما هم در وزارت علم، هم در وزارت مسکن و شهرسازی و هم در شورای انقلاب فرهنگی جلسات ویژه‌ای داریم. مجلس برای وزارت مسکن و شهرسازی سابق تکلیف کرده بود که افراد متخصص جلساتی در این زمینه تشکیل دهند و بر این موضوعات بحث کنند. پس فقط به شورا مربوط نیست اما در شورا و شهرداری هم می‌توان بخش عمده‌ای از این حرکت را شکل داد. ما در دوره دوم کمی شروع کردیم، در دوره سوم مصوبه خوبی داشتیم که شهرداری هنوز اجرا نکرده است و من نامه آن را فرستاده‌ام که چرا این مصوبه اجرا نمی‌شوند
این مصوبه اجرا نشده در چه مورد بود؟
درباره اصلاح نماهای شهری که مقام رهبری هم بر آن تاکیداتی داشتند. ما این موضوع را در سطح شورا مطرح کردیم. از شهرداری خواستیم نتیجه دوساله فعالیت‌های خود را ارائه دهد و ایراداتی که ما بر کمیسیون اجرا داشتیم را اصلاح کند و در صحن شورا به تصویب برساند تا دقیقا برای اجرا قرار دهیم. این‌ها مسائلی بسیار دقیق، بسیار پیچیده و بسیار مشکل است. مبنای طراحی باید معماری ایرانی اسلامی باشد و از تکنولوژی روز استفاده کنند. تکنولوژی روز اینگونه است که ما را دربرابر زلزله مقاوم می‌کند. مسئله اقتصاد روز باید مطرح شود. به این معنی که ما نمی‌توانیم به مردم اجبار کنیم که باید یک طبقه یا دو طبقه بسازند یا خانه‌های خود را با حیاط بسازند. بودجه و امکانات مردم به گونه‌ای نیست که حیاط‌های بزرگ بسازند. در قدیم همه با هم زندگی می‌کردند و شرایط خاصی داشتند درحالی که امروزه با سیستم آپارتمانی زندگی می‌کنیم. پس ما باید این‌ها را تطبیق بدهیم و به آن اصل هم آسیبی نرسانیم. این کار ساده‌ای نیست. حتی حضرت آقا هم گفتند باید بر این اساس باشد. معماری اسلامی به این معنی نیست که در دوران صفویه باقی بمانیم بلکه باید رشد پیدا کنیم و با زمان خود پیشرفت کنیم. ما اصول و فروع و احکام را خدشه‌ای وارد نمی‌کنیم اما با زمان خود که جلو می‌رویم می‌توانیم دین را کاربردی کنیم. در معماری هم باید چنین اتفاقی بیافتد. بنابرای ما در این زمینه هنوز کار چشمگیری انجام نداده‌ایم اما باید مطالعه شود و فقط به شورا خلاصه نمی‌شود و باید از اساتید برجسته کمک گرفت تا کار ارزشمندی صورت پذیرد.
با توجه به تجربه یازده ساله‌ای که در شورا دارید، مهم‌ترین آسیب شورای چهارم را چه می‌دانید؟
من نه فقط برای شورای تهران بلکه برای همه شوراها آسیب را در درجه اول دور شدن از خلوص و دور شدن از مردم می‌دانم. اصل فعالیت ما در همه جا باید تلاش برای رضایت مردم و خلوص برای رضایت خداوند باشد. البته نه فقط در شوراها بلکه در هرجایی که خدمت می‌کنیم باید اینگونه باشد و اگر نباشد هیچ ارزشی نخواهد داشت.
اگر بخواهیم عینی‌تر بحث کنیم و خاصه درباره شورای چهارم تهران صحبت کنیم چطور؟
ورود به مسائل و کشمکش‌های سیاسی یکی از آسیب‌های جدی است که باید به شدت از آن دوری کرد و شورا را نباید تحت تاثیر خارج شورا قرار داد. حتی درباره انتخاب شهردار هم زمانی که می‌خواستیم با آقا مشورت کنیم فرمودند خودتان تصمیم بگیرید و این خیلی فرق می‌کند با آنکه سیاستمداری بخواهد برای شورا تصمیم بگیرد
در حال حاضر تا چه اندازه اعضای شورای چهارم تهران را به این آسیب نزدیک می‌دانید؟
همیشه باید مراقب بود. ممکن است ما به این آسیب نزدیک باشیم اما تاکنون عملی نشده است.
تا کنون عملی نشده است؟
من فکر می‌کنم به آن صورت که بیایند و دیکته کنند عملی نشده است اما اگر ما از این نیات دور شویم ممکن است چرا که بقیه می‌خواهند این مسئله را عملی کنند.
برنامه اجمالی سال ۹۳ درباره سامانه نظارتی یا اجرایی شورا چیست؟
برنامه اجرایی ما برنامه‌ای است که پنج ساله و بیست ساله تدوین شده است. ما همان برنامه‌ها را برش‌های یک ساله‌ای می‌زنیم. اجرای این برنامه‌ها توسط شهرداری است و ما نظارت بر اجرای آن را بر عهده داریم.
اگر فکر می‌کنید بیان نکته خاصی در اینجا ضرورت دارد بفرمایید
نکته خاصی نیست فقط می‌خواهم این نکته را به عنوان یک کمبود و درد دل اشاره کنم که متاسفانه شورا هنوز نتوانسته شورای شهر باشد و آن هم به علت مشکلات قانونی است نه مشکلات فردی! چرا که آن مدیریت یکپارچه شهری هنوز عملی و قانونی نشده است. اجازه نمی‌دهند که این کار قانونی شود.
چه کسی اجازه نمی‌دهد؟
مجلس در این زمینه به دولت گفت باید این کار انجام شود و آیین نامه آن را هم شورای عالی استان‌ها بنویسد. شورای عالی استان‌ها در دوره قبل نوشت و به دولت ارائه کرد. ۱۷ مورد از ۲۳ مورد تصویب شد و با تغییر دولت و روی کار آمدن دولت یازدهم این مسئله به جایی نرسید. در حال حاضر مجلس دوباره در مرکز پژوهش‌های خود این موضوع را مجددا تصویب می‌کند. این همان مدیریت یکپارچه شهری است. اگر ما در این دوره به مسائل شهر ورود کرده‌ایم از جایگاه تعاملی ما و پذیرش و دوستی دیگر نهاد‌ها بوده است ولی نمی‌توانیم سازمانی را موظف به انجام کار یا ارائه گزارش کنیم چرا که قانونی در این زمینه وجود ندارد و فرمانداری از آن ایراد می‌گیرد. ممکن است عملا ما این کار را کنیم اما با جایگاه قانونی خود تفاوت دارد. مردم انتظار اینجایگاه قانونی را از ما دارند. نامه‌های زیادی از طرف مردم در رشته‌های مختلف برای ما ارسال می‌شود که مشکلات را با دست خود نوشته‌اند و برای ما فرستاده‌اند چرا که ما را به عنوان نماینده شهر انتخاب کرده‌اند. ما مجبوریم این مسئله را با دوستی برای سازمان‌های مربوط بفرستیم و آن‌ها اگر بتوانند مسائل را بررسی می‌کنند. اصولا بر پایه احترام این کار را انجام می‌دهند.
با تشکر از فرصتی که در اختیار نماینده قرار دادید.
نظر شما