«نماینده»/ محمدحسین مهدوی‌زادگان*: نشست ایران و اعضای 1+4 در وین برگزار شد. ظاهرا در این نشست، به‌رغم پیش‌بینی‌های صورت‌گرفته از سوی تحلیلگران مسائل بین‌الملل و حتی اخبار برخی رسانه‌های غربی مانند «رویترز»، تروئیکای اروپایی فعال‌سازی «مکانیسم ماشه» را در دستور کار خود قرار نداده و حتی در این باره تهدیدی را نیز متوجه موجودیت توافق هسته‌ای نکرده است. این در حالی است که وزیر خارجه فرانسه 10 روز قبل در اظهاراتی جنجالی، از احتمال فعال‌سازی مکانیسم ماشه توسط 3 کشور اروپایی خبر داده بود. «ژان ایو لودریان» در سخنرانی خود در پارلمان این کشور با اشاره به اقدام ایران در کاهش تعهداتش در برجام که هر 2 ماه یک بار اعلام می‌شود، گفت: «پاریس در حال بررسی اعلام مکانیسم حل اختلاف در این توافق موسوم به «مکانیسم ماشه» است».
«مکانیسم ماشه» در بندهای 11 و 12 قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد گنجانده شده است. بر این اساس، اگر یکی از اعضای دائم شورای امنیت مخالف ادامه تعلیق تحریم‌ها(و اساسا مخالف برجام) باشد، می‌تواند با استفاده از حق وتوی خود، تحریم‌ها را علیه ایران بازگرداند.
هم‌اکنون نشست ایران و اعضای 1+4 در وین برگزار شده و به اتمام رسیده است. «امانوئل مکرون»، «آنگلا مرکل» و «بوریس جانسون» به‌عنوان سران 3 کشور اروپایی به همراه وزرای خارجه خود، مستقیما تحلیل یا موضعی درباره این نشست ارائه نکرده‌اند. با این حال هلگا اشمید معاون مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی در پیامی توئیتری تاکید کرده است: «ریاست جلسه کمیسیون مشترک برجام را به عهده داشتم. درخواست زیادی برای اجرای کامل توافق هسته‌ای و قطع روند منفی اخیر مطرح شد. ما برای حفظ برجام مسؤولیت جمعی داریم. از همه طرف‌ها خواستم مسأله را به پایتخت‌های‌شان گزارش دهند چون به تلاش‌های شدید همه طرف‌ها نیاز است».
فراتر از آن، دفتر سیاست خارجی اتحادیه اروپایی که اخیرا «ژوزف بورل» ریاست آن را عهده‌دار شده است، در بیانیه خود درباره نشست کمیسیون مشترک برجام، به تکرار مواضع اروپایی‌ها درباره برجام، انتقاد از خروج غیرقانونی آمریکا از این توافق و تحرکات آنها درباره سازوکار موسوم به «اینستکس» پرداخت و البته از گام‌های ایران برای کاهش تعهدات برجامی خویش انتقاد کرد!
تجمیع مواضع «هلگا اشمید» و «دفتر سیاست خارجی اتحادیه اروپایی» نشان می‌دهد بازیگران اروپایی علاقه‌ای نسبت به بیان جزئیات برگزاری نشست اخیر در وین ندارند. تروییکای اروپایی با استناد به 3 مولفه «حمایت از کلیت برجام»، «بزرگنمایی اینستکس» و «مخالفت با گام‌های کاهنده تعهدات برجامی ایران»، بیانیه‌ها و مواضعی را تنظیم کرده و از این طریق، به قول خود مانع تمرکز افکار عمومی دنیا روی جزئیات نشست شده است. یکی از مواردی که در این نشست مطرح شده، طرح فرانسوی‌ها در قبال توافق جدید با ایران است!
دکتر «سیدعباس عراقچی» معاون وزیر امور خارجه و مذاکره‌کننده ارشد ایران در نشست اخیر وین در این باره عنوان کرده است: «فرانسه و شخص آقای مکرون ایده‌هایی را شروع کرده و دارد دنبال می‌کند، البته آن هم مشکلات و موانع خود را دارد، با این حال همه اعضای شرکت‌کننده در جلسه [جلسه اخیر در وین] از چنین طرح‌هایی حمایت کردند».
سوال اصلی اینجاست: آیا می‌توان «سکوت فعلی تروییکای اروپایی» را مترادف با ایجاد نوعی امیدواری در میان آنها درباره «پذیرش طرح فرانسه» از سوی همه اعضا دانست؟! فرانسوی‌ها بارها اعلام کرده‌اند هدف اصلی آنها، هدایت مذاکرات کشورمان و غرب در مسیر و مجرایی است که غایتی به جز «مهار همه‌جانبه ایران» ندارد! فرانسوی‌ها صراحتا اعلام کرده‌اند ایران در ازای «فروش محدود نفت» خود به برخی کشورها و لغو گام به گام(!) تحریم‌های وضع‌شده از سوی ایالات متحده، دوباره باید تمام گام‌های محدودکننده تعهدات برجامی خود را بردارد و فراتر از آن، خود را برای انعقاد توافقی جدید با طرف مقابل (اعضای 1+5 که این بار آمریکا را نیز شامل می‌شود) آماده کند؛ توافقی که فعالیت‌های هسته‌ای ایران را به‌صورت دائم محدود کند و در آن تکلیف معادلات منطقه و متعاقبا حدود و ثغور قدرت موشکی ایران نیز مشخص شود! پایگاه خبری «پولیتیکو» اخیرا در تشریح قسمتی از طرح فرانسوی‌ها برای انعقاد توافق جدید با ایران نوشت: «اگرچه در طرح فرانسوی‌ها، صریحا به برنامه موشک‌های بالستیک ایران اشاره نشده اما مقامات این کشور اروپایی می‌گویند برداشت همه طرف‌ها از لحن مربوط به نقش منطقه‌ای تهران این بود که مسائل موشکی بخشی از مذاکرات خواهد بود!»
اگر سکوت فعلی مقامات اروپایی در قبال نشست اخیر وین، منبعث از ایجاد نوعی اطمینان- حتی به‌صورت نسبی- در میان آنها مبنی بر احتمال پذیرش طرح فرانسوی‌ها از سوی وزارت امور خارجه کشورمان باشد، باید هر چه سریع‌تر با تاکید بر «عدم پذیرش طرح‌های جایگزین برجام» و متعاقبا، عدم پذیرش هرگونه شروط محدودکننده و بازدارنده دیگر در قالب «توافق ثانویه» یا حتی «الحاقیه یا اصلاحیه برجام»، بر این تصور کشورهای اروپایی مهر بطلان زد. در چنین شرایطی بهتر است مقامات وزارت امور خارجه کشورمان نیز یک بار برای همیشه، طرح فرانسوی‌ها (یا همان طرح مشترک آمریکا/ فرانسه) برای تبدیل توافق هسته‌ای به توافقی بدتر را به فراموشی سپرده و مخالفت مطلق خود با چنین طرحی را اعلام کنند.
نظر شما