آخوندی توضیح داد: اگر بپذیریم شهر یک سازمان اجتماعی است، باید بپذیریم این شهر، نیاز به یک نظام حکمروایی اجتماعی و شهری دارد. همواره اعتقاد داشتم نظام ایران به یک نظام حکمروایی شهری نیاز دارد و یکی از دلایل ناکارآمدی‌های موجود در ایران و کیفیت نازل زندگی شهری این است که بحث حکمروایی شهری هنوز به رسمیت شناخته نشده است.

این نامزد تصدی پست ریاست شهرداری تهران گفت: در حال حاضر در ایران فقط یک نظام حکمروایی ملی و یک دولت مرکزی داریم و هیچ مفهومی به عنوان دولت محلی را تا این لحظه نپذیرفتیم. در ایران خیلی از عدم تمرکز گفته می‌شود اما به این معنی است که دولت متمرکز به صورت متمرکز تصمیم بگیرد که عدم تمرکز داشته باشد که تعارفی بیشتر نیست. 

وی افزود: اگر بخواهیم مفهوم عدم تمرکز را داشته باشیم، باید هویت مستقل شهری را بپذیریم. این مفهوم فقط یک نظریه نیست بلکه اگر به سمت حکمروایی شهری برویم، یکسری چیزها را هم باید قبول کنیم. اولین چیز پذیرش منافع جمعی محلی است.قطعاً منافع شهر کاشان با اصفهان و تهران متفاوت است و در این در حالی است که همه اینها باید با منافع ملی هم راستا باشند. آیا زیر منافع ملی هیچ نوع منفعت جمعی و محلی را نمی‌توانیم تعریف کنیم؟

وزیر سابق مسکن و شهرسازی ادامه داد: رقابت شهری یعنی شهرها می‌توانند برای خودشان منفاع شهری مستقل ذیل منافع ملی داشته باشند. بنابراین مفهوم رقابت‌پذیری شهری این است که خلق مزیت‌های رقابتی برای شهرها کنیم.

آخوندی گفت: منافع عمومی شهری را چه کسی باید تولید کند؟ بنابراین ما نیاز به نظام حکمروایی محلی نیاز داریم. آیا منفعت عمومی شهر بدون هزینه ایجاد می‌شود؟ قطعاً هزینه دارد و هیچ کالایی بدون هزینه تولید نمی‌شود. این هزینه‌ها، بخشی مادی و بخشی اجتماعی و سیاسی است.

وی افزود: باید بتوانیم برای شهر منبع مستقل، خلق کنیم که بحث بسیار مهمی است. در ایران مفهوم حکمروایی شهری پذیرفته نشده و به مدیریت شهری برگشتیم. البته پذیرشی سطحی از استقلال برای حکمروایی شهری به هیچ وجه به معنای ستیز با دولت مرکزی نیست و این به غلط در ایران اینگونه جا افتاده است.

این نامزد تصدی پست ریاست شهرداری تهران اظهار کرد: مفهوم استقرار نظام حکمروایی شهری این است که نظام محلی به دولت مرکزی و همچنین شهروندان خود پاسخگو باشد. بنابراین رویکرد من به شهرداری تهران ایجاد حکومت و حکمرانی محلی با شهرداری مستقل اما پاسخگو به شهروندان و دولت مرکزی است.

وی تصریح کرد: اصل بعدی این است که شهرداری یک نهاد اجتماعی است و برونداد آن باید خلق فرهنگ، صلح و امید اجتماعی باشد لیکن نباید پا را از گلیم فراتر نهاد و شهرداری را درگیر نزاع‌های سیاسی کرد. باید شهرداری تهران را از حیطه جنگ قدرت بیرون برد و به یک نهاد اجتماعی تبدیل کرد.

آخوندی اضافه کرد: مسئله بعدی این است که از شهردار تهران چه می‌خواهیم؟ با ادبیات من آشنا هستید و از نظر من در سطح ملی و سطح تهران با چالش زیست‌پذیری و حرکت پذیری مواجه هستیم. برای مواجه با این دو چالش چکار باید کرد؟ رهکار نخست بازآفرینی شهر است که بحث بسیار مهمی است.

وی ادامه داد: بازآفرینی یعی هم باید جنبه‌های عینی شهر و هم حنبه‌ها ذهنی شهروندان مورد بازآفرینی قرار گیرد. از نظر من، بازآفرینی، بازآفرینی تمام محله‌های شهر تهران است و تقلیل دادن آن به چند پروژه ساختمانی درست نیست بنابراین شهرداری تهران باید به ستاد بازآفرینی شهر تهران تبدیل شود و باید برای بازآفرینی هر محله برنامه جامع اقدام مشترک داشته باشیم.

آخوندی به اتصال مترو تهران به ایستگاه راه‌آهن اشاره کرد و گفت: یکپارچگی اصلی‌ترین مفهوم حمل و نقل است و قطعاً یک ایستگاه راه‌آهن کفایت نمی‌کند. نکته مهم دیگر در بحث حمل و نقل، بحث مل و نقل حومه است. روزانه چیزی حدود ۵۰۰ هزار خودرو وارد  و همین مقدار از تهران خارج می‌شود و این حجم زیادی از آلودگی را ایجاد می‌کند؛ بنابراین بحث حومه تهران از تهران قابل تفکیک نیست لذا ایجاد نظام هماهنگ حمل و نقل تهران و حومه نیاز است.

وی همچنین به بحث آلودگی هوا اشاره کرد و گفت: بیش از ۶۵ درصد انرژی مصرفی در کشور در مسکن و حمل و نقل است بنابراین در حوزه شهر پاک، استراتژی بسیار مهمی را به کمک دولت می‌توان تعریف کرد و آن بحث صرفه‌جویی در بخش مسکن و حمل و نقل است و منابع حاصله را می‌توان برای شهر هزینه کرد.

وزیر سابق مسکن و شهرسازی همچنین به بحث آب و استفاده از پساب‌ها اشاره کرد و افزود: هنوز برنامه یکپارچگی بین دولت با مدیریت شهری تنظیم نشده است. این کار در بسیاری از شهرهای دنیا صورت گرفته است.اگر بتوانیم یک شبکه‌ای از کلانشهرهای حوزه تمدنی ایران ایجاد و توریسم و گردشگر تعریف کنیم، یکی از عمده‌ترین منابع درآمدی برای ساکنان شهرها می‌تواند باشد که جزییات مفصلی دارد.