به گزارش«نماینده»، محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان به مناسبت هفته دولت، صبح امروز(یکشنبه) در برنامه حالا خورشید، اظهار داشت: گفتگوی قبلی ما در شرایطی بود که برجام تازه آغاز به کار کرده بود و توقعات جامعه از برجام بسیار بالا بود ولی امروز با خروج آمریکا از برجام شرایط متفاوت شده و البته در داخل هم تلاشی شد برای ناامید کردن مردم، به نظر من برجام توافقی بود که در سطح بالا انجام شده بود.  

وی گفت: آمریکایی ها عادت دارند که در توافقی باشند که منافع آنها را تامین کند ولی این جا دیدید که گفتند نتوانستند منافع خود را تامین کنند، بی اعتمادی ما با آمریکایی ها بالا است و تفاوتی در قبل و بعد از برجام نداشته است.   

ظریف افزود: ایران در منطقه با دیگر کشورها متفاوت است، آنها برای تامین امنیت خود وابسته به بیرون هستند ولی ایران با اتکای به مردم امنیت خود را تضمین کرده و وظیفه دولت و وزارت خارجه هم کم کردن فشارها از روی دوش مردم است. امروز ببینید آنها بیشترین تلاش خود را برای جنگ روانی می‌کنند و قصد دارند شرایط را تغییر دهند.

وی تصریح کرد: در روابط بین الملل اینطور نیست که پلیسی داشته باشیم که هرکس تخلفی کرد بخواهد آن را جریمه کند، آمریکا در سازمان ملل و شورای امنیت ابزارها را در اختیار خود دارد، ولی امروز متحدان آمریکا هم آن کشور را تنها گذاشتند. واقعیت بین الملل این است که آمریکا، عربستان، اسرائیل همه قوانین را نقض می کنند و این به معنی سازوکار فشار است که کشوری مثل آمریکا در برابر نزدیکترین متحد خود از جمله کانادا که ما رابطه ای هم با آنها نداریم، ایستاده است.

ظریف اظهارداشت: فقط دو سه رژیم هستند که در جبهه آمریکا قرار دارند. متحد کردن کشورهاست که به آمریکا فشار وارد می‌آورد، امروز آمریکایی ها در انزوای بین المللی قرار دارند. اروپایی‌ها برای حفظ برجام و فعال کردن شرکت‌های کوچک و متوسط اقداماتی انجام دادند که آن ۱۸ میلیون یورو کمکی برای توسعه همکاری ها میان ایران و اروپاست. در اروپا موتور پیشرفت، شرکت های متوسط و کوچک هستند که برای آینده ایران هم، این بخش بسیار حیاتی است.  

وزیر امور خارجه افزود: از زمانی که ترامپ از برجام خارج شده آمریکایی‌ها به اهدافی که می خواستند نرسیدند و به برخی اقدامات از جمله درخواست های مکرر برای مذاکره و تشکیل گروه اقدام ایران روی آوردند.

وزیر امور خارجه گفت: همانطور که گفتم سیاست خارجی تلاش می‌کند بار را از روی دوش مردم بردارد و ما همین تلاش را انجام داده‌ایم. ما در یک شرایط واقعی زندگی می‌کنیم و سیاست خارجی همه چیز کشور نیست و همه کارها را انجام نمی‌دهد، بلکه می‌تواند زمینه‌ای برای فشار بیشتر و یا برداشتن فشارها از روی کشور باشد.

وی ادامه داد: مجموعه سیاست‌های یک کشور است که درباره سیاست خارجی تصمیم می‌گیرد، اینکه ما می‌خواهیم مستقل شویم، اینکه ما نمی‌خواهیم کسی به ما دستور بدهد، ما می‌خواهیم نوع حکومت مورد نظر خودمان را داشته باشیم و نمی‌خواهیم دیگران از امکانات ما در داخل از کشور به نفع خود استفاده کنند.

ظریف با طرح این سؤال که وظیفه دیپلماسی بین‌المللی چیست؟ گفت: وظیفه‌اش این است که در محیطی که یک قُلدر وجود دارد و می‌خواهد به کشور حمله کند، به دفاع از خود بپردازد. کاری که دیپلماسی می‌تواند انجام دهد، این است که فشار و هزینه را برای اقداماتی از این دست برای آمریکایی‌ها افزایش دهد.

وزیر امور خارجه در پاسخ به این سؤال که چرا همواره وزرای خارجه ما می‌گویند فشارهای خارجی روی کشور است؟ تصریح کرد: این یک دلیل دارد و آن این است که ما خودمان انتخاب کردیم که طور دیگری زندگی کنیم. من به دوستان عزیزم و کسی که سن فرزندان من هستند، نکته‌ای را می‌گویم. آیا شما دوست دارید رئیس‌جمهور کشوری به شما بگوید که «اگر من چتر حمایتی خود را از روی شماها بردارم، کشور شما سه هفته هم دوام نمی‌آورد؟». طبیعتاً هیچ ایرانی دوست ندارد چنین حرفی را بشنود.

وی اظهار داشت: ایران کشوری بوده است که همه چیز آن در اختیار آمریکایی‌ها بوده و یکبار هم دکتر مصدق در مقابله با سلطه آمریکایی‌ها ایستاد، آنها حکومت وی را ساقط کردند، ۲۵ سال توانستند بر تمام مقدرات مردم ما حاکم شوند و تصمیمات کشور را برای ما بگیرند اما بعد از به هم خوردن این جریانات، آمریکایی‌ها بیکار ننشستند، کودتا و تهدید به جنگ کردند، اینها واقعیاتی نیست که بگوییم برای دیگر کشورها هم بوده است.

ظریف افزود: اگر در خصوص تحولات ۶-۵ سال اخیر کمی با دقت نگاه کنیم و از همکاران دیگر من در حوزه‌های مختلف در خصوص تحولاتی که در بخش‌های تولیدی، خودکفایی، تأمین نیازهای غذایی کشور و دیگر اقداماتی که در حوزه صنعت، نفت و دیگر زمینه‌ها انجام شده است، بپرسید، قطعاً پاسخ‌های بهتری را خواهید شنید اما این نکته را بگویم که در دنیای کنونی هر چقدر هم کار کنید، قطعاً کافی نیست چرا که سرعت تحولات بین‌المللی خیلی زیاد است.

وزیر امور خارجه در پاسخ به این سؤال که وضعیت مشابه ما را ترکیه هم دارد، چرا آنها به این طریق مثل ما نشده‌اند؟ گفت: شما به ترکیه نگاه کنید، ارزش پول آنها در دو هفته به یک سوم کاهش پیدا می‌کند؛ این را در نظر بگیرید زمانی که فشارهای خارجی بر کشورها وارد می‌شود، می‌تواند چنین تأثیرات زیادی را بر جای بگذارد و ما از این تأثیرات متعاقب فشارهای خارجی، تا حد زیادی مصون بودیم.

وی تصریح کرد: امروز با وجود همه فشارهای خارجی و جنگ گسترده روانی که آمریکایی‌ها علیه ما ایجاد کرده‌اند، شاخص‌های اقتصادی ما وضعیت بدی را ندارد. شما دیدید همین فضای روانی را در ترکیه اجرا کردند و علی‌رغم اینکه تحریمی هم نداشتند ارزش پول آنها تا چه حد پایین آمد.

ظریف در خصوص ارتباط مردم و دولتمردان گفت: به نظر من باید بررسی شود که چرا این وضعیت پیش نیامد تا مردم مانند مردم ترکیه عمل کنند. واقعیت این است که آمریکایی‌ها یک اتاق جنگ اقتصادی علیه ما سامان دادند. مردم ما هم باید باور داشته باشند که چنین جنگی در جریان است و جناح های سیاسی در این اتاق جنگ اقتصادی بازی نکنند و مردم نیز به آن توجه داشته باشند. البته نمی شود توقع داشت در شرایطی که مردم با مشکل مواجه هستند و می بینند که فساد وجود دارد، ایثاری که در دوران جنگ از آنها دیدیم را دوباره مشاهده کنند.

وی ادامه داد: ما مسئولان باید ببینیم چه اقداماتی را انجام داده ایم که موجب شده ایثارگری مردم کم شود. من معتقدم مردم ما علی‌رغم همه مشکلات و مسائل، در بزنگاه ها به میدان آمده اند و زمانی که احساس کنند تمامیت ارضی‌شان و حاکمیتشان در خطر قرار گرفته به میدان می آیند. ما مسئولان و جناح های سیاسی نیز باید این را درک کنیم و با هم دعوا نکنیم. حتما مسئولان باید متوجه شوند که هزینه دعواهای جناحی ما را مردم داده اند.

وزیر امور خارجه با اشاره به صحبت هایش پس از تصویب برجام گفت: من آن روز در جمع همکاران وزارت امور خارجه گفتم وظیفه ما از امروز سنگین تر شده است. من بارها گفتم که باید با همکاری، آنچه می‌توانیم را از توافق برجام به دست آوریم، اما این کار را نکردیم. مردم تقصیری ندارند و آنها بودند که برجام را محقق کردند. اینکه مقامات آمریکا می گویند برجام یک کلاه بزرگ بر سرشان بوده، اما در مقابل برخی از دوستان می گفتند که آمریکا هیچ گاه از برجام خارج نمی شود. آنها می گفتند برجام چنان به سود آمریکاست که هیچ گاه از آن خارج نمی شود اما دیدیم که شد.

وی ادامه داد: وقتی آمریکا می گوید ۶ تریلیون دلار در غرب آسیا هزینه کردیم و سودش به جیب ایران رفت، همه روزنامه ها آن را تیتر کردند ولی وقتی می گوید برجام کلاه بزرگی بر سر ما بود و وزیر خارجه آمریکا کلاه سرش رفت کسی آن را تیتر نمی کند. برخی از اعضای دولت و رسانه ها توقع مردم از برجام را بالا بردند.

وزیر امور خارجه در خصوص توقع هایی که از برجام می رفت و امیدی که به جامعه داده بود، گفت: ما امروز هم به مردم امید می دهیم که کشور امکانات بسیار زیادی برای پیشرفت دارد. اینکه برخی پس از تصویب برجام یک دلار در دستشان و یک هزار تومانی در دست دیگرشان می گرفتند، اقدام دولت نبود و هیچ گاه این اغراق را نکردند و به اعتقاد اقتصاددانان اگر آن اتفاق رخ می داد برای اقتصاد ما مهلک بود و زمینه صادرات را از بین می برد و شرایط نابسامان و نابهنجاری را برای کشور ایجاد می کرد.

ظریف ادامه داد: اینکه تعادل ایجاد نشد دلایل مختلفی دارد. یکی از دلایل شرایط ارزی بحث امید و اطمینان به آینده است. کسانی که می خواهند این امید به آینده را از بین ببرند، آمریکا و اسرائیل هستند.

وزیر امور خارجه با اشاره به سخنان نتانیاهو خطاب به مردم ایران اظهارداشت: وقتی نخست وزیر رژیم صهیونیستی در تلویزیون شوهایی را خطاب به مردم ایران بازی می کند، می خواهد اطمینان به آینده را در مردم ما از بین ببرد.

وی افزود: استکبار جهانی و تلاش آن برای ناامید کردن مردم ایران یکی از دلایل است و دلیل دیگر کسانی هستند که در داخل در این راستا تلاش می کنند. اوباما یک جمله معروف داشت که گفت اگر می توانستم اجازه نمی دادم حتی یک پیچ و مهره از برنامه هسته ای ایران باقی بماند. این تیتر روزنامه ها و صدا و سیما شد اما اوباما یک جمله دیگر بعد از این گفت، او گفت که نمی تواند این کار را انجام بدهد. ما می توانستیم جمله اول را تیتر کنیم و یا جمله دوم را، چرا جمله اول تیتر شد؟ ما می توانیم در مردم امید تزریق کنیم و یا در آنها ناامیدی به وجود آوریم. یک برنامه حساب شده برای ناامیدی مردم وجود داشت. اینکه مقام معظم رهبری تاکید می کردند در داخل کشور امکاناتی داریم که بتوانیم با تکیه بر آنها مشکلات را حل کنیم و اسم آن اقتصاد مقاومتی است، به همین دلیل عده ای تلاش می کردند که بگویند مشکلات به دلیل فشارهای خارجی است.

ظریف گفت: برخی در داخل تلاش کردند که تحریم های آمریکا را بزرگ جلوه دهند، مگر در گذشته این تحریم ها وجود نداشت. مگر در گذشته هم تحریمی که آمریکا اضافه می کرد، ۱۲-۱۰ کشور بعلاوه اتحادیه اروپا این تحریم ها را اجرایی نمی کردند. در یک مقطعی تحریم های اتحادیه اروپا چیزی کمتر از تحریم های آمریکا نبود اما ما تلاش نمی کردیم در آن شرایط دل مردم را خالی کنیم، امروز هم وظیفه ما همین است. مردم هستند که برای ما مشروعیت آورده اند. اگر اوباما برای مذاکره با ایران آمد، به پشتوانه مردم بود. پشتیبانی مردم از نظام، اوباما را ناامید کرده بود که آنها حاضر شدند با ما مذاکره کنند؛ همین پشتوانه مردمی می تواند ترامپ را ناامید کند.

وزیر امور خارجه با تاکید بر اینکه سیاست خارجی بدون پشتیبانی مردمی کارآمدی ندارد، اظهارداشت: ما نیاز داریم همان گونه که مردم در چهل سال گذشته نظام را یاری کردند، امروز هم با توجه به امکانات فراوان کشور از دولت حمایت کنیم. کشور ما امکانات بسیاری دارد و پیشرفت های قابل توجهی کرده است.

وی در خصوص تناقض به وجود آمده در جامعه که از یک سو مسئولان می گویند عامل مشکلات کشور آمریکاست و از سویی دیگر اعلام می کنند که نمی توانند هیچ غلطی کنند، گفت: آمریکا یکی از دلایل مشکلات کشور است. آنها یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان را دارند و زمانی که با قلدری به شرکت ها اعلام می کنند حق ندارند با ایران همکاری کنند، موجب می شود که آن شرکت ها از همکاری با ایران سر باز زنند. ما خودمان آمریکا را به یک ابرقدرت تبدیل کرده ایم و نگاه نمی کنیم که همپیمانان آمریکا امروز در مقابل او ایستاده اند و تلاش می کنند راهکاری برای مقابله با سیاست های ترامپ پیدا کنند. هیچکس در دنیا از اقدامات آمریکا راضی نیست اما آیا آمادگی دارند که این عدم رضایتشان را تبدیل به هزینه کنند، یعنی هزینه ای بدهند که نارضایتی‌شان از اقدامات آمریکا را نشان بدهد؟

وزیر امور خارجه تصریح کرد: دنیا این آمادگی را ندارد که این هزینه را بدهد و مقابل سیاست های آمریکا بایستد. اینها واقعیت هایی است که در صحنه بین المللی وجود دارد. وظیفه سیاست خارجی این است که مانع از اجماع جهانی علیه ایران شود. وقتی دولت یازدهم روی کار آمد یک اجماع امنیتی علیه ایران وجود داشت، یعنی همه دنیا ایران را به عنوان یک تهدید امنیتی می‌دانستند. امروز این اجماع جهانی وجود ندارد اما آمریکایی ها دارند قلدری می کنند و با فشار به دنبال سیاست های خود هستند. ما از روز اول به دنبال قطع ارتباطمان با روسیه و چین نبودیم و به جز حوزه محدودی مانند خرید هواپیما، از شرکت های آمریکایی کسی دنبال روابط با آمریکا  نبود.

وزیر امور خارجه، ادامه داد: مقامات آمریکایی می‌گویند که ما طرفدار مردم ایران هستیم و جلسه ای تشکیل می‌دهند و اسم آن را شنیدن صدای ایرانیان می‌گذارند، البته دو سوم آن جلسه آمریکایی‌ها و یک سوم آن را ایرانیان محلی تشکیل می‌دهند. این در حالی است که اولین تحریمی که ایجاد کردند، تحریم هواپیما بود و این به معنی تخلف آمریکاست و در مقابل این تخلف، مبنایی در برجام و مبنای دیگری هم بنام قرارداد ۱۹۵۵ با آمریکا داشتیم.

ظریف با بیان اینکه این قرارداد مبنای بسیاری از دعاوی ما بوده است، تصریح کرد: دیوان بین المللی لاهه تنها محکمه جهانی است، البته قدرت اعمال مصوباتش را ندارد اما از نظر سیاسی بسیار مهم است. بنابراین اقدامات آمریکا نه تنها نقض برجام بود، بلکه نقض قرارداد ۱۹۵۵ هم بود و بر اساس آن دعوایی را در دیوان بین المللی دادگستری اقامه کردیم که در همین هفته جلسه استماع آن برگزار خواهد شد.

وی افزود: ما در جامعه بین المللی زندگی می کنیم که واقعیت این است که اگر آمریکا اجازه ندهد هیچ هواپیمای بوئینگی که متعلق به خودش است، به فروش نمی‌رسد. ایرباس نیز به دلیل اینکه بیش از ۱۰ درصد قطعاتش تولید آمریکاست، با ممانعت آمریکا مواجه است.

وزیر امور خارجه با بیان اینکه ابزارها در روابط بین الملل مشخص است و باید از آنها استفاده کرد، خاطرنشان کرد: واقعیتی که وجود دارد این است که ایران یک قدرت منطقه ای است و باید با این واقعیت در دنیا تعامل بکنند. برجام توانست موانعی را که به هر دلیلی ایجاد شده، برطرف کند. این موانع برای ۲ سال و نیم برداشته شد. برخی وقتی برجام تصویب شد، گفتند که هیچ اتفاقی نیفتاده است اما وقتی آمریکا از برجام خارج شد می گویند که اتفاق خاصی افتاده است.

ظریف، گفت: سرمایه داخلی ما بیش از هر سرمایه خارجی ارزشمند است. باید سرمایه داخلی را با اطمینان به آینده به جریان بیاندازیم. مردم قسمت بزرگی از این آینده هستند و مردم باید نسبت آینده حساس باشند و ببینند که آیا خریدن دلار بیشتر می تواند آینده جمعی را تضمین کند و یا سرمایه گذاری در اقتصاد کشور؟

وی با بیان اینکه در حوزه امنیت سرمایه گذاری کارهای زیادی را انجام داده ایم و کارهای دیگری را نیز باید انجام دهیم، عنوان کرد: نظر رئیس‌جمهور نیز همین است که باید اجازه دهیم بروکراسی‌های موجود بر سر راه سرمایه گذاری برطرف شود. در برخی استان ها اقداماتی شده که روند یک سرمایه گذاری از روندی چندماهه به چند روزه تبدیل شده است و اگر شاخص ها را نگاه کنیم، شاخص رقابت پذیری و کسب و کار در جمهوری اسلامی ایران بسیار بهبود پیدا کرده است.

وزیر امور خارجه، ادامه داد: سوال می شود که این آمار و ارقام را مردم کجا حس می کنند؟ مهم این است که مردم واقعیات را بدانند که این روندها با برجام که به سمت فشارهای بین المللی می‌رفت متوقف شد و علیرغم همه دست و پا زدن های آمریکا، اجماع جهانی علیه آمریکا وجود دارد و هنوز داریم بر روی این اجماع کار می کنیم.

ظریف با بیان اینکه می توانیم با اتکا به امکانات داخلی و تکیه بر شرایط جدید بین المللی از این مرحله عبور کنیم، گفت: ما از مراحل سخت تری عبور کرده ایم. آمریکایی ها تمام توان و امکانات خود را به میدان آورده اند، ما نیز باید تمام امکانات خود را به میدان بیاوریم. تمام تلاش ما برای مردم است و هم این است که نه ما باید خود را از مردم جدا کنیم نه مردم خودشان را از ما.

ادامه دارد...