به گزارش«نماینده»، این روزها در گوشه و کنار زمزمه‌هایی مبنی‌بر استعفای رئیس‌جمهور یا طرح عدم کفایت او مطرح می‌شود؛ زمزمه‌هایی که البته روحانی هم در سخنرانی خود در نشست هم‌اندیشی مدیران ارشد دولت اشاره‌ای به آن داشت. جالب آنکه نقطه آغاز این فضاسازی‌ها که برخی تلاش دارند آن را به منتقدان دولت نسبت بدهند اظهارات عناصری چون سعید حجاریان و حسین موسویان بود. موضوعی که از قضا کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. حالا و در شرایطی که رسانه‌های حامی دولت از تلاش منتقدان برای بررسی عدم کفایت سیاسی رئیس‌جمهور در مجلس سخن می‌گویند با امیرحسین قاضی‌زاده، عضو هیات‌رئیسه مجلس که از اعضای مطرح شورای مرکزی جبهه پایداری نیز به شمار می‌آید به گفت‌وگو نشستیم تا نظر او را در این باره جویا شویم. این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
درخصوص نحوه مواجهه دولت با وضعیت فعلی اقتصادی کشور و نارضایتی‌های موجود، عده‌ای قائل به این هستند که دولت باید استعفا دهد یا آنکه عدم کفایت رئیس‌جمهور در مجلس بررسی شود. عده‌ای هم اعتقاد دارند که اکنون زمان مناسبی برای چنین اقدامی نیست و هزینه کنار رفتن دولت برای نظام بیش از منفعت احتمالی آن است و بر این اساس بهترین کار آن است که دولت را برای برون‌رفت از وضع کنونی یاری کنیم. نظر شما در این باره چیست و به کدام‌یک از این دو راهبرد قائلید؟
ما شاهد یک جنگ تمام‌عیار اقتصادی هستیم. دشمن با تمام قوا و با تمام متحدان و ابزارهای خود به ما هجوم آورده است. ما در دفاع مقدس اقتصادی هستیم. شرایط فوق‌العاده است و نیاز به اقدامات فوق‌العاده دارد.
منتها این اقدامات فوق‌العاده ضمن داشتن کارایی لازم نباید خیلی پرهزینه باشد. بررسی عدم کفایت ریاست‌جمهوری، مساله جنگ اقتصادی را تبدیل به نزاع سیاسی خواهد کرد. در این مرحله با تمام قوا باید از دولت حمایت کنیم. دولت تجربه‌ای در برجام و اعتماد به غرب کرد که خوشبختانه دولتمردان و طرفداران آنها به این نتیجه رسیدند این تجربه اشتباهی بود و همه متوجه شدند که از آن مسیر نه‌تنها به جایی نمی‌رسیم بلکه چنین رویه‌ای بیش از هر چیز دشمن را تحریک و جری‌تر می‌کند. این حرف در نقل‌قول همه وجود دارد.
حالا ممکن است دولتی‌ها به این خاطر که خود را آلوده چنین مسیری کرده‌اند، نتوانند این موضوع را به صراحت عنوان کنند ولی در مواضع رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه و سایرین، این واقعیت که آمریکا و حتی اروپایی‌ها قابل اتکا و اعتماد نیستند به‌روشنی دیده می‌شود.
بدنه اجرایی دولت همان‌طور که خود آقای رئیس‌جمهور و اطرافیان ایشان بیان می‌کنند، بدنه مناسب با این عملیات سنگین نیست. ما یک‌سری نیروی جوان‌تر و هوشمندتر با نگاه مدرن‌تر و به‌روزتر و با شناخت محیطی‌تر نیاز داریم. با این تفاسیر ترمیم کابینه حتما ضرورت دارد. به نظر می‌رسد هم دولت به این نتیجه رسیده است و هم در مواضع نمایندگان تاکید بر این مساله به‌روشنی دیده می‌شود.
من ایجاد یک فضای جدید تحت عنوان عدم کفایت ریاست‌جمهوری را به مصلحت نمی‌دانم. این موضوع کشور را وارد یک نزاع سیاسی جدید می‌کند. ضمن اینکه چنانچه مجلس به این طرح رای بدهد، کشور سه ماه معطل برگزاری انتخابات جدید برای تعیین رئیس‌جمهور بعدی می‌شود. علاوه‌بر آن، به فرض که این رئیس‌جمهور برود و رئیس‌جمهور قدرتمندتری به جای ایشان انتخاب شود؛ در این صورت باز تا کابینه خود را انتخاب کند و مراحل قانونی طی شود، نتیجه این خواهد شد که در این فضای جنگ اقتصادی، ۶ ماه درگیر مناقشات سیاسی خواهیم بود.
البته یک زمانی در دوره بنی‌صدر به دلیل خیانت‌های روشن و امنیتی شدن فضای کشور و مساله جنگ، مجبور شدیم این کار را انجام دهیم. لذا نمی‌خواهم بگویم ما این گزینه را از روی میز برمی‌داریم و به آن توجه نمی‌کنیم، ولی به نظر من الان شرایط به آن مرحله‌ای که ما وارد چنین فضایی شویم، نرسیده است و فکر می‌کنم با ترمیم، اصلاح و تغییر کابینه و آوردن وزرایی با کفایت و توانمند می‌توانیم از شرایط موجود عبور کنیم.
البته برخی قوانین و مقررات هم باید تغییر یابد و کارهایی در مجلس هم انجام شود و مجموعه این دو کمک کند تا قدری این سپر دفاعی ما بهتر شکل گیرد و ما از حالت دفاع حتی به حالت هجوم برویم و دشمن را در عرصه اقتصادی هم عقب برانیم و هم از کارهایی که انجام داده پشیمان کنیم.
به لزوم تغییر کابینه اشاره داشتید، فکر می‌کنید چه مهره‌هایی باید تغییر یابند؟
مساله بیشتر از اینکه مهره‌ها باشد ارنج تیم اقتصادی دولت است. به بیان دقیق‌تر علاوه‌بر اینکه مهره‌ها مشکل دارند، ترکیب مهره‌ها هم وضعیت بدی دارد. فقدان راهبرد مشخص و تفکر واحد و همراهی و اعتقاد به انجام عملیات مشترک از جدی‌ترین مشکلات دولت است. در حقیقت مشکل دولت، بیشتر در هماهنگی بین بخشی و هماهنگی تیمی است.
مثلا در حوزه بهداشت و سلامت اگر مشکلی وجود داشته باشد سازمان برنامه و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، به جای اینکه همکاری کنند بیشتر کارشکنی می‌کنند. در حوزه اقتصاد اگر مشکلی وجود دارد وزارت اقتصاد یک کاری می‌کند و وزارت جهاد کشاورزی کار دیگری انجام می‌دهد و وزارت صنعت و معدن هم راه خود را می‌رود؛ لذا در هماهنگی تیمی بیشتر مشکل وجود دارد.
به نظر من در این دوره وزیر ایدئولوگ نیاز نداریم. باید برنامه مدون تهیه شود و مدیر اجرایی تمام‌وقت و قوی دارای قدرت سازماندهی بالا و میدانی وارد شود و این برنامه را اجرا کند. برنامه اجرایی هم باید محدود باشد یعنی مولفه‌هایی که در نظر گرفته می‌شود در هر بخشی آنچنان محدود باشد که در فرصت‌های سه تا ۶ ماهه بتوان به نتیجه رسید و آن را ارزیابی کرد.
اینکه لزوم تغییر کابینه احساس می‌شود هم در مجلس مورد تاکید است و هم دولتی‌ها از آن سخن می‌گویند. با این وصف و با وجود آنکه همه بر این موضوع توافق دارند، چرا کسی اقدامی انجام نمی‌دهد؟
اقدام را باید رئیس‌جمهور انجام دهد.
بله، ولی مجلس هم می‌تواند تغییر کابینه را در قالب استیضاح جلو ببرد.
ما می‌توانیم وارد مقوله مهره‌ها شویم، ولی نمی‌توانیم به ترکیب جمعی و هماهنگی تیمی ورود کنیم. این که مجلس ورود پیدا کند مصداق قاعده اکل میته است. لذا اگر چه ممکن است مجلس از باب اکل میته ورود پیدا کند؛ ولی بهتر است خود آقای رئیس‌جمهور رأسا دست به کار شود که بتواند تیم خود را ارنج کند.
چرا آقای رئیس‌جمهور ورود نمی‌کنند؟
این را باید از خود ایشان بپرسید.
می‌شود این‌طور برداشت کرد که می‌خواهند توپ در زمین مجلس باشد و هزینه سیاسی این تغییرات را مجلس بپردازد؟
بالاخره آقای روحانی نباید وظیفه خود را معطل عمل دیگران بکند. ایشان وظیفه دارد و از مردم رای گرفته و باید چهار سال درست مملکت را اداره کند. اگر هم نمی‌تواند باید استعفا دهند.
اگر ما آقای روحانی را پیدا کردیم حتما این سوال را از ایشان می‌پرسیم. اما شما به‌عنوان یک کنشگر سیاسی تحلیل‌تان در این زمینه چیست؟
من تحلیلی ندارم جز یادآوری آنچه طبق قانون وظیفه دولت است. به نظر من اگر آقای روحانی ببینند با یک تغییر بهبودی حاصل می‌شود باید عمل کنند. من شنیده‌ام این آمادگی در خود وزرا هم وجود دارد؛ یعنی وزرا این آمادگی را دارند که وارد این فضاها شوند.
با وجود این شما فکر می‌کنید چرا معطل می‌کنند؟
نمی‌دانم. این امر بسیار روشن است و قابل توجیه نیست که بگوییم بر اساس فلان توجیه، ایشان اقدامی نمی‌کنند. این تعلل هیچ دلیل عقلی‌ای ندارد و هیچ‌دلیل سیاسی‌ای هم آن را توجیه نمی‌کند، چون با این وضعیت دولت مرتب در حال ضربه خوردن و تضعیف شدن است. آقای رئیس‌جمهور اگر اقدام سریعی انجام ندهد خود و حامیانش را دچار مشکل می‌کند.
من احساس می‌کنم دوستان اصلاح‌طلب هم این امر را می‌خواهند و اخیرا ۱۸۷ نماینده از فراکسیون‌های مختلف نامه نوشتند و از دولت خواستند کابینه را ترمیم کند. این یک اولتیماتوم بود. این به آن معناست که حتی دوستان اصلاح‌طلب ما و حامیان سیاسی دولت هم ناراحت هستند، چون احساس می‌کنند دولت با این رفتار به آینده سیاسی این جریان هم صدمه وارد می‌کند.
نظر شما