شناسهٔ خبر: 147411 - سرویس مجلس
نسخه قابل چاپ منبع: ماهنامه نماینده

عضو کمیسیون فرهنگی مجلس در گفت‌وگو با «نماینده»:

یکی از نقاط ضعف مجلس دهم، اولویت ندادن به مسائل فرهنگی است

سعیدی/2 عضو کمیسیون فرهنگی مجلس می گوید: تقسیم و توزیع مشکلات فرهنگی بین کمیسیون‌های مختلف مجلس است، لذا مواردی که جوهره فرهنگی دارند را جامع نمی‌بینیم

«محمداسماعیل سعیدی» عضو کمیسیون فرهنگی مجلس دهم با اشاره به عدم تمایل نمایندگان برای عضویت در کمیسیون فرهنگی، در ابتدای «مجلس‌ دهم» به ماهنامه «نماینده» گفت: «دلایل مختلفی برای این موضوع وجود دارد، اول اینکه برخی از دوستان، موضوعات فرهنگی را در اولویت امور نمی‌دانند و معتقدند مسائل اقتصادی، سیاسی و... از اهمیت بیشتری برخوردار هستند و لذا مسائل فرهنگی را در اولویت‌های بعدی ارزیابی می‌کنند. دلیل دوم این است که برای بخشی از موضوعات فرهنگی در «شورای‌ عالی ‌انقلاب فرهنگی» تصمیم‌گیری می‌شود، طبیعتاً نقشی که کمیسیون فرهنگی می‌تواند در این‌ میان ایفا کند، کم‌رنگ‌تر خواهد شد؛ بنابراین احساس می‌کنند در تبیین و تعیین سیاست‌های فرهنگی و نیز نقشی که در اجرای این سیاست‌ها مجلس می‌تواند داشته باشد نمی‌توانند تأثیرگذار باشند.»

نماینده مردم تبریز، اسکو و آذرشهر در مجلس معتقد است: «موضوعات فرهنگی و اجتماعی معمولاً لازم و ملزوم هم هستند و نه تنها موضوعات فرهنگی و اجتماعی بلکه مسائل فرهنگی و آموزشی نیز به هم تنیده هستند، مطالعاتی را در برخی از کشورها که در حوزه فرهنگی موفق بودند؛ انجام دادیم، نتیجه این شد که این کشورها آموزش، فرهنگ و مسائل اجتماعی را با هم می‌بینند، درحالی‌که این موضوعات در کشور ما از هم تفکیک شده‌اند. بخشی از موضوعات فرهنگی را در کمیسیون آموزش و برخی از موضوعات فرهنگی و اجتماعی را در کمیسیون اجتماعی بررسی می‌کنیم؛ به همین دلیل وجود این مسائل علاقه و انگیزه را از نمایندگان می‌گیرد یا کم‌رنگ می‌کند.»

 سعیدی افزود: «این موارد از مسائل اصلی هستند که باعث تعلل نمایندگان برای حضور در کمیسیون فرهنگی شده است؛ حتی یکی‌ دو بار در هیئت رئیسه کمیسیون و همچنین دوستان در مجلس پیشنهاد کردم برای این موضوع تجدید نظری صورت گیرد چرا که ممکن است کسانی هم که در کمیسیون فرهنگی هستند؛ انگیزه خود را به‌تدریج از دست بدهند. به‌هرحال کسانی که وارد این کمیسیون شدند می‌خواهند در حل معضلات فرهنگی کشور نقشی داشته باشند و یک گامی در این راستا بردارند و یک گرهی را باز کنند وگرنه بررسی مسائل به‌صورت روزمره و به‌مرور زمان مشکلاتی را هم در پی خواهد داشت.»

سعیدی در بررسی کلی اقدامات کمیسیون فرهنگی تصریح کرد: «در این دو سال، در مواردی اقدامات خوبی صورت گرفته است و در برخی از موضوعات کمیسیون فرهنگی به‌خوبی ورود پیدا کرد، ولی در بعضی از موضوعات هم کمیسیون فرهنگی نتوانست انتظارات را برآورده کند. به‌عنوان مثال در مباحث امر به معروف و نهی از منکر، مباحث مربوط به تدوین اساسنامه وزاتخانه ورزش و جوانان، حفظ و نگهداری و مرمت آثار تاریخی و فرهنگی، اجرای قانون تسهیل ازدواج و نظارت بر آن، بحث جمعیت و خانواده و نظارت بر نحوه اداره صداوسیما، کمیسیون فرهنگی به‌خوبی وارد شد.»

عضو کمیسیون فرهنگی مجلس در ادامه خاطرنشان کرد: «در مباحث نظارتی، در سفرهای استانی از سال ۹۵ تا کنون، استان‌های دارای محرومیت، به‌خصوص استان‌هایی که از نظر فرهنگی مشکلاتی را داشتند در دستور کار کمیسیون قرار گرفتند و کمیسیون به‌صورت مستقیم برای حل مشکلات آنها حضور پیدا کرد و جلسات و پیگیری‌های خوبی هم صورت گرفت؛ این موارد از نقاط مثبت کمیسیون است. نقاط ضعف کمیسیون فرهنگی هم این است که با پدیده‌های جدیدی مثل فضای مجازی مواجه هستیم یا اینکه پدیده‌ای مثل اینترنت و وب‌سایت‌ها و... به‌خصوص اینکه حقوق معنوی فیلم و کتاب در این فضا رعایت نمی‌شود، بنابراین انتظار می‌رود در این خصوص اقداماتی صورت گیرد تا جلوی آسیب‌ها گرفته شود. بخشی از تبعات و تأثیرات منفی در جامعه وجود دارد که برای جلوگیری از تبعات آن، کمیسیون فرهنگی زیاد ورود پیدا نکرده است.»

وی گفت: «در تدوین برنامه ششم که سیاست‌ها و چارچوب‌های کلی را برای گام‌های بعدی یعنی تعیین «بودجه» معین می‌کرد، در حوزه فرهنگ در قانون برنامه ششم یک اتفاقات خوبی افتاد، چه در حوزه جوانان، چه در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری، چه در حوزه ورزش، چه در حوزه خانواده و چه در حوزه مرتبط با فرهنگ تصمیمات خوبی در مجلس دهم گرفته شد، می‌توان گفت برنامه ششم علی‌رغم وجود ضعف‌هایی که داشت، دولت لایحه ارائه نکرد و مجلس مجبور شد ورود پیدا کند و در فرصت کم همزمان با لایحه بودجه، انصافاً تصمیمات خوبی اتخاذ شد اما در بودجه انتظارها فراتر از این بود و متأسفانه هم دولت و هم مجلس در تمام اعتباراتی که تخصیص دادند، اتفاق چندانی رخ نخواهد داد؛ به‌خصوص لایحه بودجه ۹۶ که خیلی ضعیف بود، بودجه ۹۷ هم چنگی به دل نمی‌زد.» 

سعیدی معتقد است: «گام مهمی که در ارتباط با برنامه‌های فرهنگی کشور باید تدوین شود در بخش بودجه است؛ لذا در این بخش تا کنون ضعیف عمل شده، به اضافه اینکه در تجمیع دستگاه‌های متفاوت فرهنگی و تدوین چارچوب‌هایی که دستگاه‌های مختلف فرهنگی و متولیان مختلف فرهنگی کشور بتوانند همپوشانی داشته باشند، مجلس‌دهم ضعیف عمل کرده است.»

این نماینده مجلس درباره تعامل کمیسیون فرهنگی مجلس با سایر نهادها و ارگان‌ها می‌گوید: «تعامل کمیسیون فرهنگی با جشنواره‌هایی که وجود دارد نظیر «جشنواره فیلم فجر» یا برنامه‌های فرهنگی یا نهادهای فرهنگی متوسط و بعضاً متوسط به پایین است، شاید این برداشت من از این موضوع باشد ولی متأسفانه در سطح جامعه یا حتی برنامه‌های مختلف، اقداماتی صورت می‌گیرد یا برنامه‌هایی اجرا می‌شود و بعد مجلس ورود پیدا می‌کند که چرا فلان برنامه به فلان شکل اجرا شد. باید قبل از اینها مجلس ورود پیدا کند، حضور داشته باشد، نظارت کند، به‌موقع تذکرات خود را بدهد و به‌موقع میزان انحرافات را تشخیص دهد که بعد از پایان کار و بلند شدن سروصدا گفتمان‌ها مطرح نشود.»

این نماینده مجلس دهم درباره اجرای احکام فرهنگی برنامه ششم و پیگیری‌های لازم توسط نمایندگان اظهار داشت: «در موضوعات نظارتی یکی از برنامه‌های کمیسیون این است که وزرا را به کمیسیون دعوت می‌کنیم. این دعوت‌ها در راستای برنامه ششم و وعده‌هایی که آقایان وزیر زمان رأی اعتماد داده بودند است تا بررسی شود در قالب برنامه‌ها و در اجرا چقدر موفق بوده‌اند؟ چه کارهایی را انجام داده‌اند؟ چه کارهایی را باید انجام بدهند؟ چه انتظاری از مجلس دارند و مجلس چه انتظاری از وزارتخانه دارد؟ این روال در کمیسیون فرهنگی شروع شده است، بعضی از دستگاه‌ها هم به وزراتخانه‌های مختلف دعوت شده‌اند و باقی هم قرار هست که دعوت شوند و بیایند به مجلس و توضیحات لازم را ارائه دهند.»

سعیدی با اشاره به لزوم حمایت از کالاهای فرهنگی تصریح می‌کند: «برای حمایت از کالاهای فرهنگی که داخل کشور تهیه و تولید می‌شوند و به‌صورت آموزشی در قالب فیلم، نمایشنامه، کتاب یا حتی صنایع دستی و نیز کالاهایی که مصرفی هستند، اقداماتی توسط کمیسیون فرهنگی در حال انجام است منتها شاید در حد مطلوب نباشد ولی به‌هرحال کمیسیون یک اهتمامی در این زمینه داشته و ورود پیدا کرده است و البته در این راستا گام‌هایی را هم برداشته است.»

وی در ادامه علت به فرجام نرسیدن طرح‌هایی مثل طرح تعالی خانواده، نظام جامع رسانه و اساسنامه صداوسیما را ضعف کمیسیون فرهنگی نمی‌داند و معتقد است: «طرح تعالی خانواده در شورای عالی انقلاب فرهنگی به سرانجام رسید و در کمیسیون هم تمام شده و مراحل نهایی را طی می‌کرد که با پیشنهاد برخی از همکاران در مجلس و موافقت هیئت‌رئیسه کمیسیون جدیدی اخیراً تشکیل شد که کمیسیون فرهنگی هم به آن معترض است چرا که این همه انرژی و هزینه صرف شده است و با ورود کارشناسان کار تقریباً پخته شده بود و گفتند مجدد از صفر شروع کنید. در مورد صداوسیما هم باید گفت که این طرح در مجلس گذشته ابتر ماند تنها به این دلیل که عمر مجلس نهم تمام شده بود؛ در حال حاضر هم در کمیسیون این بحث در حال پیش‌روی است و امکان این وجود دارد که در هفته‌های آتی به جمع‌بندی برسد. در نظام جامع رسانه هم علت بلاتکلیفی این بود که زمان مطرح شدن این طرح عمر مجلس نهم به پایان رسید و در این مجلس در حال پیگیری است.»

وی معتقد است: «یکی از نقاط ضعف مجلس دهم این است که مسائل فرهنگی را اولویت اصلی قرار نمی‌دهد درحالی‌که اگر نقطه نظرات مقام معظم رهبری را ببینیم و از شرایط جامعه ارزیابی درست داشته باشیم، به دو مشکل اساسی پی می‌بریم. اول اینکه اولویت موضوعات اقتصادی و دیگر موضوعات فرهنگی است. این موضوعات به هم پیوسته هستند، این‌طور نیست که از هم جدا باشند. لذا این موضوعات باید در اولویت مجلس قرار بگیرند.»

سعیدی به تعداد کمیسیون‌های داخل مجلس اشاره می‌کند و می‌گوید: «مشکل اساسی در مجلس این است که تقسیم و توزیع مشکلات فرهنگی بین کمیسیون‌های مختلف مجلس است این امر باعث شده که ما به‌صورت مدون و جامع طرح‌ها و لوایحی را که جوهره فرهنگی دارند در یک کمیسیون و در یک مجموعه به هم پیوسته نبینیم. پیشنهادم این است که هر کمیسیون با توجه به نامی که دارد موضوعات را بررسی کند، با توجه به شرایط موجود ممکن است نیاز باشد بعضی از کمیسیون‌ها با هم ادغام شوند نیازی نیست که تعداد کمیسیون‌ها را در مجلس افزایش دهیم باید ادغام بعضی از کمیسیون‌ها را با کار کارشناسی شده در پیش بگیریم.»

نظر شما