شناسهٔ خبر: 144139 - سرویس مجلس
نسخه قابل چاپ منبع: ماهنامه نماینده

فرهنگی در گفت‌وگو با «نماینده»:

ایراد شورای نگهبان باعث لغو استیضاح وزیر پس از 3 کارت زرد شد

فرهنگی/2 عضو هیئت رئیسه مجلس معتقد است: عنوان «کارت زرد» در قانون مطرح نشده و اصطلاح اختراعی نمایندگان مجلس و رسانه‌هاست.

به گزارش ماهنامه «نماینده»، اخطار یا همان کارت زرد اصطلاحی است که در بین نمایندگان مطرح و رایج است و زمانی که نماینده سؤال کننده از پاسخ وزیر قانع نمی‌شود، پاسخ وزیر به رأی نمایندگان گذاشته می‌شود و درصورت قانع نشدن نمایندگان، به وزیر اخطار داده می‌شود تا وزیر سؤال شونده نسبت به رفع اشتباه یا خطای قانونی اقدامات لازم را انجام دهد.

«محمدحسین فرهنگی» عضو هیئت رئیسه مجلس در گفت‌وگو با«نماینده»، درباره دریافت 3 کارت وزرا از مجلس می‌گوید: «در اولین مرحله، مصوب شده بود که پس از پاسخ منفی و قانع نشدن مجلس از پاسخ وزرا به سؤالات، استیضاح به‌طور خودکار انجام شود، اما شورای نگهبان به این مصوبه ایراد گرفت و اعلام کرد که این امر نمی‌تواند به‌معنای استیضاح باشد زیرا در قانون اساسی موارد و استلزامات دیگری برای استیضاح پیش‌بینی شده که این استلزامات از 3 مرتبه پاسخ منفی و قانع نشدن نمایندگان از یک وزیر، حاصل می‌شود.»

وی افزود: «مجلس پس از این ایراد شورای نگهبان به این جمع‌بندی رسید که به‌اصطلاح این 3 علامت منفی را مقدمه استیضاح قرار دهد و استیضاح با همان سازوکار پیش‌بینی شده در قانون اساسی رخ دهد و نمایندگانی طرح استیضاح را امضا کنند تا به مرحله اجرا گذاشته شود.»

عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: «بنابراین با اصلاحی که پس از ایراد شورای نگهبان صورت گرفت، موضوع انتقال سؤالات منفی به استیضاح ملغی شد و این 3 علامت منفی به زمینه استیضاح و آمادگی لازم برای ورود به استضاح تبدیل شد.»

وی در پاسخ به اینکه آیا طبق نظر برخی صاحب‌نظران این سؤال و جواب‌ها با شرایط فعلی آئین‌نامه بی‌خاصیت هستند و منتج به نتیجه خاصی نمی‌شوند، گفت: «اینکه بی‌خاصیت باشد خیر این‌گونه نیست. قبلاً رأی‌گیری صورت نمی‌گرفت، نمایند سؤال می‌پرسید و وزیر هم باید پاسخ می‌داد و موضوع در حد همین سؤال و جواب باقی می‌ماند، بدون آنکه مجلس نظری درباره این سؤال و جواب بدهد و در نتیجه آنچه اتفاق می‌افتاد موضوعی بدون هرگونه خاصیتی بود اما اکنون علامت‌های منفی به منزله زمینه استیضاح تلقی می‌شود.»

فرهنگی در پاسخ به اینکه آیا آئین‌نامه جدید تمام و کمال اجرا می‌شود؟ اظهار کرد: «اگر نماینده سؤال کننده اعلام کرد که از پاسخ وزیر مربوط قانع نشده است، این پاسخ به رأی گذاشته می‌شود. البته قبلاً اشکال و ابهامی در این خصوص وجود داشت و در آئین‌نامه این عبارت آمده بود که «سؤال» به رأی گذاشته می‌شود، در دوره قبل هیئت رئیسه آن را بی‌معنا می‌دانست زیرا سؤال فی‌نفسه قابل تأیید و تصویب نیست و «جواب» را باید مورد ارزیابی قرار داد.»

وی ادامه داد: «در واقع در دوره قبلی به رأی گذاشتن سؤال را این‌گونه تفسیر کرده‌ بودند که سؤال به‌معنای موضع نماینده است و در واقع نیت نماینده را به رأی می‌گذارند که آیا انتقاد وی وارد است یا خیر.»

عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی درباره تفاوت سؤال از رئیس‌جمهور و سؤال از وزرا عنوان کرد: «این دو با یک‌دیگر تفاوت دارند. سؤال از رئیس‌جمهور را یک نفر نمی‌تواند مطرح کند اما سؤال از وزیر را یک نفر هم می‌تواند مطرح کند. برای سؤال از رئیس‌جمهور حداقل یک چهارم کل نمایندگان باید سؤال را امضا کنند و تا آخرین لحظه هم بر نظر خود باقی بمانند و این مبنای سؤال از رئیس‌جمهور است درحالی‌که در سؤال از وزرا حتی یک نفر هم می‌تواند طرح موضوع کند.»

وی ادامه داد: «در آئین‌نامه آمده است که سؤال از رئیس‌جمهور تقدیم رئیس مجلس می‌شود و رئیس مجلس هم گاهی سازوکارهای دیگری چون مذاکره و تشکیل جلسه را به‌کار می‌گیرد که البته درباره وزرا هم این روش توسط یکی از اعضای هیئت رئیسه در وهله اول مورد استفاده قرار می‌گیرد و ابتدا این موضوع مطرح می‌شود که آیا سؤال و اشکال مطرح شده با جلسه و مذاکره قابل حل است یا خیر؟»

فرهنگی در پاسخ به این سؤال که «بنابراین با روند مذاکره‌ای می‌شود جلو رفت؟ اکنون گفته می‌شود که رئیس مجلس جلوی سؤال از رئیس‌جمهور درباره مؤسسات مالی را گرفته است»، اظهار کرد: «ایشان و نائب رئیس مجلس معتقدند این موضوع در حال حل شدن بوده و ممکن است طرح سؤال روند را بدتر کند و اگر رئیس‌جمهور در مجلس توضیحاتی بدهد، دیگر اقدام‌های اجرایی رها شود. البته این یک نظر است. در مقابل تعدادی از نمایندگان هم معتقدند اگر سؤال مطرح شود به احتمال زیاد این اثر را خواهد داشت که سرعت بیشتری به حل مشکل داده شود.»

عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی درباره کارآمدی طرح سؤال از وزرا و تأثیر اخطار و کارت زرد مجلس بر عملکرد آنها گفت: «عنوان «کارت زرد» در قانون مطرح نشده و اصطلاح اختراعی نمایندگان مجلس و رسانه‌هاست. در آئین‌نامه قانع شدن و قانع نشدن مطرح است که براساس آن 3 مرتبه قانع نشدن از پاسخ یک وزیر تبدیل به زمینه استیضاح می‌شود.»

برچسب‌ها:

نظر شما