شناسهٔ خبر: 141673 - سرویس جامعه
نسخه قابل چاپ منبع: تسنیم

توضیحات آموزش‌وپرورش درباره اشکالات محتوایی کتاب‌های درسی

کتاب درسی دفتر تالیف کتاب‌های درسی در پاسخ به خبر "آیا کتاب درسی جایگاه آزمون و خطاست؟" توضیحاتی را پیرامون برخی اشتباهات محتوایی کتاب فارسی پایه یازدهم ارائه کرد.

به گزارش«نماینده» در هفته اخیر گزارشی تحت عنوان «آیا کتاب درسی جایگاه آزمون و خطاست؟» در این خبرگزاری منتشر شد که در این گزارش به برخی اشتباهات علمی در کتاب‌های درسی به ویژه کتاب فارسی پایه یازدهم اشاره شده است.

در همین رابطه، دفتر تالیف کتاب‌های درسی با ارسال جوابیه‌ای توضیحاتی را بدین شرح اعلام کرد:

ضمن سپاسگزاری از تمام عزیزانی که با نقد و نظرهای سازنده موجب غنای بیش از پیش متون آموزشی می‌شوند، در پاسخ به ایرادها و اشکال‌هایی که در برخی خبرگزاری‌ها و فضای مجازی نسبت به کتاب‌های درسی فارسی مطرح شده بود، جهت روشن شدن موضوع چند نکته قابل طرح است:

۱.کتاب درسی در فرآیندی حساب شده و متناسب با منطق برنامه درسی ملی تهیه و تدوین می‌شود. ابتدا به تایید استادان و صاحب نظران شورای برنامه‌ریزی درسی می‌رسد و پس از آن توسط تعداد زیادی از استادان و دبیران کشور بررسی و اعتباربخشی می‌شود. کتاب‌های درسی فارسی نیز از این منطق پیروی می‌کنند. در تولطد کتاب‌های جدید و نو نگاشت عوامل بیشمار انسانی و غیر انسانی دخیل هستند که ممکن است موجب ایجاد خطاهایی هم بشود. به همین دلیل معمولا هرکتاب درسی سال اول اجرایش، آزمایشی تلقی می‌شود و ضرورت دارد  طی اجرا، تمام موارد از جمله جذاب بودن متون برای دانش آموزان و تناسب آن با انتظارات برنامه درسی مورد ارزیابی قرار گیرد.

۲.کاستی‌های کتاب از طریق وبگاه اعتباربخشی کتاب‌های نونگاشت و توسط دبیران منتخب شناسایی و بر طرف می‌شود و در صورتیکه نکته‌ای مغفول مانده باشد، در اولین دوره تربیت مدرس کشوری و از طریق مدرسان به جامعه دبیران کشور اطلاع‌رسانی می‌شود تا همکاران با آگاهی قبلی به تدریس بپردازند و موارد ضروری را در کلاس تصحیح کنند.

۳. در انتخاب شاعران و نویسندگان اصل بر انطباق متون نظم و نثر با موضوع و اهداف برنامه درسی زبان و ادبیات است. بنابراین کتاب درسی جایی برای نمایاندن فرد یا افراد بخصوصی نیست که منتهی به سهم‌خواهی شود. متن‌های دروس با تشخیص شورای برنامه‌ریزی، نتایج ارزشیابی پایانی و مکاتبات دبیران در طی چند سال یکبار حذف، اصلاح یا افزوده می‌شوند.

۴. کتاب فارسی علاوه بر دروس اصلی، تعدادی متن خواندنی با عنوان روان‌خوانی دارد که با هدف خواندن و درک مطلب تنظیم شده است. در پایان متن‌های روان خوانی دو سوال، یکی برای تقویت خواندن و دیگری برای تقویت درک مطلب قرار دارد که دانش‌آموزان با آن نمونه ابیات و عبارات به تمرین مقایسه مفاهیم می‌پردازند. بیت منتسب به سهراب نیز در ذیل یکی از تمرین‌های فرعی درک مطلب آمده است. هرچند این بیت در کنار صدها بیت، شاعر و نویسنده حاضر در کتاب سهمی بسیار جزئی در آموزش دارد اما در فرآیند بازنگری، تمرین‌ها و نمونه بیت‌هایی از این دست متناسب سازی خواهد شد.

۵.دو بیت "آبی‌تر از آنیم......" در متن روان خوانی "تا غزل بعد..." ازکتاب زندان موصل است. بنابر قول دکتر کامور بخشایش نویسنده این کتاب، دوبیت اشاره شده از شهید بزرگوار حسین ره‌ساز است که در حضور شهید محمد عبدی خوانده شده و شهید عبدی بعدها این ابیات را در محافل مختلف قرائت کرده است و در نتیجه در وبگاه‌ها به نام عبدی ثبت شده است و متاسفانه منتقد محترم خود نیز گرفتار بی‌اطلاعی از موضوع شده و متن نقد خود را مستند به اینترنت نوشته‌اند.

۶.  از آنجا که هر تحولی در حوزه آموزشی به ویژه زبان و ادبیات فارسی، مستلزم آشنایی با فلسفه آن و تعدیل عادت‌های قبلی در تدریس می‌باشد، لذا طبیعی است برخی از همکاران با ابهامات، پرسش‌ها و چالش‌های ذهنی و عملی مواجه شوند. از این افراد به ویژه فعالان عرصه کنکور درخواست می‌شود آموزه‌های جدید این حوزه یادگیری را با مراجعه به پیشگفتار کتاب‌ها و راهنمای معلم مطالعه کنند تا بیشتر و بهتر در جریان چرایی تغییرات کتاب‌های فارسی دوره متوسطه قرار بگیرند. 

۷.شیوه ارائه مباحث آموزشی، براساس منطق برنامه درسی، مهارتی و کاربردی بوده و هدف اصلی در این رویکرد تسهیل فرآیند آموزش، یادگیری، پرورش قدرت تحلیل، توانایی تولید متن و توانایی شناخت و بکارگیری علوم ادبی در بررسی متون ادبی است. بنابراین مباحثی مثل دستور یا آرایه‌های ادبی به شکلی تازه در ساختار کتاب‌ها مطرح شده است.

۸. از استادان و صاحب نظران دعوت می‌شود قبل از هر نقد و نظری در خصوص ساختار و محتوای کتاب‌های فارسی به راهنمای برنامه درسی زبان و ادبیات فارسی دوره متوسطه اول و دوم مراجعه کنند تا از سرفصل‌ها و موضوعات مصوب برنامه آگاهی داشته باشند. هر متنی که در کتاب آمده منطبق بر منطق برنامه درسی بوده است. بنابراین علاقه‌مندان می‌توانند حتی به صورت حضوری با مراجعه به سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی اطلاعات لازم را کسب کنند.

۹-. تمام نظرات و پیشنهادات مطرح شده از قبیل( یک مورد بیت منسوب به حافظ، یک مورد جمله سنگین و دیریاب، زال و سیمرغ، جابجایی یک مورد مصراع یا شاعر)، بررسی شده و در فرآیند بازنگری، برای چاپ بعدی اصلاح خواهد شد. 

نظر شما