به گزارش «نماینده»، محمد حسین ادیب به تحلیل عملکرد دولت در بخشهای مختلف پرداخته است. او معتقد است دولت مدتهاست بیش از درآمدش هزینه می کند. او بر این باور است که بانک مرکزی سال گذشته ۲۳ هزار میلیارد تومان کسری دولت را تأمین کرده است.

دیگر نظرات او را در ادامه در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم می خوانید.

*اقتصاد جهانی را چگونه ارزیابی می کنید؟

ادیب: قیمت نفت به کمترین قیمت در شش ماهه گذشته سقوط کرده است

    دولت مدتهاست بیش از درآمدش هزینه می کند

*وضعیت دولت را چگونه می بینید؟

ادیب: بخش عمومی به گزارش وزیر اقتصاد ۷۰۰ هزار میلیارد تومان بدهی حسابرسی شده دارد، این نشان می دهد دولت مدتهاست که بیش از درآمدش هزینه می کند.

* بانک مرکزی سال گذشته ۲۳ هزار میلیارد تومان کسری دولت را تامین کرده است

*عملکرد بانک مرکزی  را مثبت می دانید؟

ادیب: بانک مرکزی سال گذشته ۲۳ هزار میلیارد تومان کسری دولت را تامین کرده است (  ۱۰۵۰۰ میلیارد تومان اسناد به تعهد دولت، ۵۸۵۰ تنحواه خزانه و ۶۵۰۰ میلیارد تومان شرکتهای دولتی)، از دولت قبل انتقاد می شد که ۴۵ هزار میلیارد تومان طی ۸ سال مسکن مهر را تامین مالی کرده است، بانک مرکزی طی یکسال بخش عمومی را ۲۳ هزار میلیارد تومان تامین مالی کرده است، هر دو سیاست ماهیت تورم زا داشته است برای مهار تورم باید تامین مالی از محل چاپ اسکنایس متوقف شود.

*وضع کشاورزی را چگونه می بینید؟

ادیب: قیمت مواد کشاورزی طی دوازده ماه گذشته با شاخص بانک مرکزی ۱۸ درصد افزایش یافته است اما قیمت مواد غذایی در بازار جهانی ده درصد افزایش یافته است و ۸ درصد نیز ارز مبادله ای گران شده لذا مجموعا مواد غذایی وارداتی ۱۸ درصد گران شده و تورم در بخش غذا نیز ۱۸ درصد بوده است و ۵۶ درصد مواد غذایی مصرفی نیز وارداتی است عامل تورم در بخش کشاورزی، تورم جهانی و افزایش ارز مبادله ای است.

    مفهوم پرداخت وام لوث شده است

*وضعیت بانکها را چگونه ارزیابی می کنید؟

ادیب: بانکی دیگر وجود ندارد، عده ای هستند که از محل سود سپرده زندگی می کنند.   بانکها تقریبا ۸۰ درصد وصولی شان را صرف پرداخت سود به کسانی می کنند که از محل سپرده گذاری در بانکها زندگی می کنند.   دیگر پولی برای پرداخت وام باقی نمی ماند، مفهوم پرداخت وام لوث شده است و این مطایبه آمیز است.

    کشور تحت فشار بیمه ای است

*بخش بیمه را چگونه تحلیل می کنید؟

ادیب: برای پنجمین سال متوالی وصولی تامین اجتماعی سالانه نسبت به سال  قبل ۲۵ درصد افزایش یافته است این روند به شدت استخدام را غیر اقتصادی کرده است کشور تحت فشار بیمه ای است.

*گمرکات را چطور می بینید؟

ادیب: وصولی گمرکات در سال گذشته مجموعا ۲۹۶۰۰ میلیارد تومان بوده که معادل ۲۲ درصد ارزش واردات است،   اکنون قاچاقچی کالاهای وارداتی از ترکیه را با ۸ درصد هزینه در تهران تحویل می دهد البته به صورت بیمه شده (کشف کالای قاچاق) هزینه ده درصد است که در این حالت قاچاقچی خسارت را پرداخت می کند، وقتی هزینه واردات قاچاق  با بیمه ده درصد و هزینه واردات قانونی ۲۲ درصد است قاچاق کشور را می برد که برده است.

    کشور با کمبود مسکن اجاره ای مواجه است

*چرا اجاره تا این اندازه افزایش یافته است؟

ادیب: وقتی ۲۰ درصد عامل تورم اجاره خانه است نشان می دهد تقاضا بیش از عرضه است.   بخش خصوصی ایران غافلگیر شده است. همه مسکن تولید کرده اند برای فروش،   کمتر مسکن برای اجاره تولید شده است. کشور با کمبود مسکن اجاره ای مواجه است، در این مورد نیاز پاسخ داده نشده در اقتصاد وجود دارد  .

*بازار را چگونه می بینید؟

ادیب: ۸۰ درصد سپرده های بانکی به ۲ درصد جمعیت تعلق دارد و این بخش بازرگانی، خدمات و تولیدی متکی به مصرف را فلج کرده است، ۲ درصد جمعیت که مالک ۸۰ درصد سپرده ها هستند نیاز مصرفی اندکی دارند، در حد ۲ درصد جمعیت کالاهای مصرفی مثل یخچال می خرند لذا بخش تولیدی متکی به مصرف با کمبود تقاضا مواجه است، ۹۸ درصد مردم پول ندارند یخچال بخرند و ۲ درصد هم که پول دارند یخچال محدودی نیاز دارند در سایر بخش ها همین گونه است، بخش بازرگانی متکی به مصرف هم با بحران فروش مواجه است مشکل این است که ۲ درصد پول دارند اما مصرف محدودی دارند و ۹۸ درصد که می توانند نیاز مصرفی داشته باشند پول ندارند و به این به رکود در بازار انجامیده است.

وزرات مسکن و شهرسازی با بدهی اداره می شود

*وزارت مسکن و شهر سازی تحلیل کنید؟

ادیب: بدهی وزارت مسکن و شهر سازی به پیمانکار در پایان سال ۹۵ بالغ بر ۵ هزار میلیارد تومان بود و اکنون ۱۰۵۰۰ میلیارد تومان است وزرات خانه با بدهی اداره می شود.

      از محل استقراض به مردم خدمات رفاهی داده می شود

*اوضاع وزارت بهداشت و درمان را به لحاظ اقتصادی چطور ارزیابی می کنید؟

ادیب: بدهی بیمارستان ها به شرکت های بیمه ای ده هزار میلیارد تومان است، از محل استقراض به مردم خدمات رفاهی داده می شود، کاش خدمات رفاهی به مردم از محل استقراض نبود.

    بدهی شرکت نفت دو برابر کل معوقات بانکهاست

*تحلیل شما از وزارت نفت چیست؟

ادیب: بخش نفت و گاز ۵۰ میلیارد دلار به بانکها بدهکار است،   اگر این بدهی ریالی شود  بخش نفت و گاز ۱۸۸ هزار میلیارد تومان بدهی به بانکها دارد که مدام با مصوبه مجلس آن را استمهال می کند. رسانه ها مدام به بدهی معوقه بانکها اشاره می کنند اما بدهی استمهالی را جز معوقات لحاظ نمی کنند. بدهی شرکت نفت دو برابر کل معوقات بانکهاست.

*شما افزایش حقوق مستمری بگیران تامین اجتماعی  را در سال جاری چطور ارزیابی می کنید؟

ادیب: ارزیابی من کاملا مثبت است اما تامین اجتماعی ۱۹ هزار میلیارد تومان بدهی بانکی دارد تامین اجتماعی وام می گیرد و حقوق اضافه می کند این محل پرسش دارد.

*وزارت نیرو را چگونه می بینید؟

ادیب: روزانه معادل ۱.۱۵ میلیون بشکه ارزش حرارتی نفت در نیروگاهها گاز، نفت کوره و گازوئیل مصرف می شود که ارزش روز آن ۶۹ هزار میلیارد تومان است.   می دانید  که در عمل سوخت به صورت رایگان در اختیار نیروگاهها قرار می گیرد و پولی که مردم بابت برق پرداخت می کنند تنها هزینه اداره توانیر منهای سوخت است. هزینه سوخت رایگان است. ۶۹ هزار میلیارد تومان معادل حقوق ۳.۲ میلیون نفر کارمند است که ماهانه ۱.۸ میلیون تومان برای مدت ۱۲ ماه حقوق دریافت کنند اگر از مردم پرسش شود مردم از این  شیوه تخصیص پول در چامعه ارزیابی مثبت نخواهند داشت.

    استرات‌ژی دولت انتقال مشکل به آینده است

*در مجموع عملکرد دولت چگونه است؟

ادیب: استرات‌ژی دولت انتقال مشکل به اینده است، هر مشکلی که هزینه داشته باشد دولت ترجیح می دهد حل آن به آینده منتقل کند. راهبرد دولت عدم ایجاد نارضایتی در زمان حال است هر چند هزینه اصلاح در آینده بسیار بیشتر از زمان فعلی باشد.

    به زودی  ریسک از بانک به سپرده گذار منتقل می شود

*بزرگترین مشکل دولت را چه می دانید؟

ادیب: سودی که بانکها به سپرده گذار پرداخت می کنند از محل زیان بانک و وام گیرنده پرداخت شده است، در اصطلاح بانکی ریسک از سپرده گذار به بانک منتقل شده است، به زودی این ریسک از بانک به سپرده گذار منتقل می شود.

*در دولت چه نکته مثبتی می بینید؟

ادیب: افزایش میانگین حقوق آموزش و پرورش دو برابر شده است و این حرکت قابل تقدیری بوده است.