به گزارش «نماینده»، یکی از موسسات آموزشی گردشگری دوره هایی را برای ارتقای سطح دانش رانندگان اتوبوسهای توریستی برگزار کرد. یکی از این کلاسها درباره رفتار رانندگان در تورهای گردشگری بود. در کنار این کلاس، رانندگان از نحوه عملکرد راهنمایان گردشگری و رفتار آنها با راننده ها اظهار گلایه کردند و جلیل چرخیان نیز که مدرس آنها بود، به صحبت های آنها گوش کرد و تا جایی که می توانست راهکار ارائه داد. پیرامون همین موضوع، نشستی با برخی از رانندگان باسابقه در حاشیه این دوره ها برگزار کردیم.
در این نشست، عباس کریمی، عبدالله تیموری و حیدر شکراللهی از رانندگان اتوبوس های توریستی حضور پیدا کردند که به دلیل اهمیت حضور رانندگان اتوبوس ها در تورهای گردشگری، از سوی موسسه ای که برای آن کار می کنند دعوت شده اند تا در این کلاس های آموزشی شرکت کنند.
عباس کریمی تا مقطع دیپلم درس خوانده است و از ۱۱ سال پیش به طور جدی راننده اتوبوس های گردشگری شده و در ایران تور می برد. تیموری هم ۲۰ سال در ایران و خارج از کشور راننده اتوبوس های توریستی بوده است. شکراللهی نیز در این زمینه کم سابقه نیست.
* شما در کلاس های آموزشی اعلام کردید که برخی از رفتار راهنمایان گردشگری موجب می شود تا بخشی از فعالان گردشگری که همان رانندگان هستند، نتوانند آن طور که باید فعالیت محوله به خودشان را درست انجام دهند این موضوع را بیشتر شرح دهید.
عباس کریمی: معمولا تورهای گردشگری غیر از هزینه ای که آژانس بابت سفر می پردازد، درآمد جانبی نیز دارد. برخی از اوقات راهنمایان گردشگری، مسافران را به آن دسته از مغازه های صنایع دستی و سوغات می برند که قرار است به آنها پورسانت بدهند و یا اینکه فرش ۱۰ میلیون تومانی به گردشگر ۱۵ میلیون تومان می فروشند و ۳۰ درصد از محل فروش به راهنما داده می شود. در بیشتر مواقع آنها همه پور سانت دریافتی را برای خودشان بر می دارند و تصور می کنند که ما متوجه نمی شویم.
* پس یعنی شما می خواهید که درصدی از این درآمدها را داشته باشید؟
عباس کریمی: معمولا همین طور است. حدود ۱۰ درصد از محل درآمدهای جانبی تورها به راننده ها اختصاص می یابد اما گاهی راهنما این درصد را به راننده نمی دهد.
* این اقدام جالبی نیست که صنایع دستی به گردشگر با قیمت بیشتر از آنچه که هست فروخته شود اما غیر از این چه رفتارهایی موجب آزار رانندگان اتوبوسهای توریستی می شود؟
تیموری: برخی از راهنمایان در تورها، سایت می فروشند به این معنی که از اول قرار نبوده مسافران به یک سایت دیدنی بروند اما به آنها می گویند که در نزدیکی محلی که قرار داریم یک سایت دیدنی هم هست اما چون در برنامه نبود، در صورت تمایل می توانید هزینه دیگری پرداخت کرده و از آنجا نیز بازدید کنید. در این موارد راننده ها با مشکل مواجه می شوند. آنها نباید چنین مسیری را بروند چون اصلا در برنامه حرکت آنها نبوده است. اما راهنما از راننده می خواهد که چنین کاری را انجام دهد ضمن اینکه در برخی موارد اصلا این موضوع را به آژانس اعلام نکرده و آن هزینه را برای خودشان برمی دارند.
کریمی: برخی دیگر از راهنمایان با رستوران ها تبانی می کنند. بیشتر مواقع رستوران ها از راهنمایان و راننده ها پولی دریافت نمی کنند اما در برخی جاها فاکتورسازی انجام می شود.
* این مواردی که می گویید چه ارتباطی به راننده ها دارد؟
شکرالهی: ارتباطی ندارد اما اگر درآمدی هست باید برای همه باشد معمولا این که راهنما از محل فروش صنایع دستی و یا سوغات از فروشنده درصدی به عنوان درآمد بگیرد و آن را با راننده تقسیم و یا با راننده طی کند، در همه جای دنیا عرف است. حرف ما بر سر این است که در تورهای گردشگری معمولا این رفتار می شود که رانندگان هر کاری را باید انجام دهند چون وظیفه اش است. مثل پذیرایی از مسافر. در صورتی که این کار جزو وظایف راهنماست نه راننده.
کریمی: ما خیلی از رفتارهای نادرست راهنماها را متوجه می شویم اما تنها برای اینکه تور گردشگری درست اجرا شود و گردشگران راضی باشند اعتراض نمی کنیم.
تیموری: آژانس هزینه هر وعده غذایی راننده را ۳۰ هزار تومان حساب می کند که ما در نهایت باید آن را با راهنما تسویه کنیم اما راهنما می گوید آژانس هزینه هر وعده غذایی را ۲۵ هزار تومان حساب کرده است و بقیه را برای خودش برمی دارد.
کریمی: تسویه حساب ما با آژانس انجام نمی شود بلکه با راهنماست. گاهی من نمی خواهم شام بخورم. باید پول این وعده های غذایی را در آخر، راهنما حساب کرده و به ما بدهد اما راهنماها یا این پول را کم می کنند و یا به هر نحو هست، این هزینه به دست ما نمی رسد. راننده ها محجوب هستند و بیشتر اوقات پیگیر آن نمی شوند.
* وظیفه راننده اتوبوسهای توریستی و راهنما در اجرای تور چه چیزی تعریف شده است؟
شکری الهی: تامین امنیت اول از همه است. تامین امنیت ۹۵ درصد ماجراست. یعنی جان و مال آنها دست راننده است. راهنما تنها کارش سخنوری نیست بلکه راهبری و پذیرایی نیز هست. رانندگان باید مسیر را درست بروند و ماشین را نظافت کنند. در کنارش سعی می کنند که به راهنما کمک هم کنند اما برخی از افراد همکاری را با اجبار یکی می دانند. راهنما فقط کارش راوی گری نیست بلکه همه این کارها بر عهده اوست اما به هیچ عنوان پذیرایی نمی کنند بلکه این کارها را به عهده راننده واگذار می کنند. اما برای اینکه مسافر بداند بین ما همکاری وجود دارد و هیچ مشکلی نیست، این کارها را انجام می دهیم ولی این امر بر راهنما مشتبه شده که راننده غیر از رانندگی وظایف دیگری هم دارد.
* حقوق راننده روزی چقدر است؟
تیموری: روزی حدود ۳۰ هزار تومان.
کریمی: گاهی راننده ها از خرید یک یا دو دونگ از ماشین، علاوه بر حقوق، درآمد دیگری هم از این راه به دست می آورند.
* شما در بخشی از صحبتهایتان گفتید که برنامه سفر ندارید و یا راهنما سایت فروشی می کند و مسافران را به جایی خارج از برنامه تور می برد. درباره این موضوع توضیح دهید.
آژانس و راهنما به ما هیچ برنامه ای نمی دهند آنها نمی گویند که ساعت چند کجا باشید و قرار است مثلا در اصفهان به کدام سایتها بروید. درصورتی که اگر ما بدانیم مسیرمان دقیقا کجاست خارج از برنامه عمل نمی کنیم چون به هر حال مسئولیت گروه با ماست اگر قرار باشد از مسیر خارج شویم و اتفاقی در مسیر جدید بیفتد، آن وقت راننده باید جوابگو باشد.
* جایی نوشته شده که باید در اختیار شما قرار بگیرد؟
کریمی: معمولا آژانس های قدیمی و حرفه ای این کار را انجام می دادند و ضمن دادن برنامه سفر، نام هتلها، سایت و تمام مسیر را برای ما روشن می کردند و کاری به راهنما نداشتند. الان آژانسهای جدیدی که با ما کار می کنند، هیچ کدام از این کارها را انجام نمی دهند. یک مسیج می دهند که شما از ساعت ده برو و مسافرانت را تحویل بگیر.
* یعنی شما نمی دانید وقتی اصفهان می روید کجاها توقف دارید؟
تیموری: هیچ کدام را نمی دانیم.
* اگر از آژانس درخواست کنید به شما می دهند؟
تیموری: اگر آژانس برنامه سفر را به ما بدهد به ضرر آژانس و راهنما تمام می شود چون می داند که طبق همان عمل می کنیم. پس این کار را نمی کنند و می گویند که در اختیار راهنما هستید و راهنما می تواند برنامه های غیر ضروری داشته باشد. وقتی این برنامه را در اختیار نداریم به مشکلات زیادی برخورد می کنیم.
* غیر از اینها در طول سفر با چه چیزهایی به مشکل برمی خورید؟
کریمی: یکی از معضلات کاری این است که پلیس ما را به رسمیت نمی شناسد درحالی که ما حتما باید در داخل شهر تردد داشته باشیم چون توریست خارجی داریم. اما زمانی که این اجازه را نمی دهد ما دچار مشکل می شویم در همه جای دنیا توریست ها آزاد هستند که داخل شهر تردد کنند به عنوان مثال اگر ما جلوی مسجد نصیرالملک مسافران را پیاده کنیم حتما جریمه می شویم. اما اگر به ما مجوز تردد در مسیرهای گردشگری را بدهند زمان و تردد گردشگران راحت تر انجام می شود.
شکراللهی: برای همه نوع وسایل پلاک مجزا وجود دارد. پلاک ماشین دیپلمات، پلاک خودروی معلولان و ... مشخص است در تعریف پلاک ماشین ها باید برای اتوبوس های توریستی هم پلاک جدا وجود باشد. در قانون این موضوع پیش بینی شده که باید پلاک گردشگری داشته باشیم. اتوبوس گردشگری در ایران با اتوبوس های دیگر تفاوتی ندارد.
تیموری: ما در طول ۲۴ ساعت مجاز به ۹ ساعت رانندگی با وسایل نقلیه عمومی هستیم این چند ساعت در دفترچه های مخصوص ثبت می شود. پلیس همیشه به ما به عنوان راننده متخلف نگاه می کند. ما چون در بین راه توقف می کنیم تا گردشگران از سایت ها دیدن کنند، چندین ساعت در مسیری مانند تهران شیراز قرار داریم. یعنی اگر می ایستیم تا گردشگران به تخت جمشید بروند چیزی حدود ۳ ساعت رانندگی نمی کنیم. ولی پلیس این زمان را قبول ندارد و می گوید زمان زیادی در طول یک روز رانندگی کرده ایم بنابراین زمان بازدید گردشگران از هر سایت تاریخی را به حساب این می گذارند که ما حتما در جاده، رانندگی کرده ایم.
* زمانی که به هر علتی جریمه می شوید، این هزینه را چه کسی می پردازد؟
شکراللهی: اگر طبق چارچوب عمل نکنیم، راننده جریمه را می دهد به عنوان مثال جریمه پارک ممنوع بر عهده راننده است. اما موضوعات دیگر مانند طرح ترافیک و ... بر عهده آژانس های مسافرتی است.
* آیا همه مشکلات حول محور راهنما و دستگاههای دیگر است؟ راننده ها چه مشکلاتی را ایجاد می کنند؟
کریمی: یک راننده موظف است که نظافت شخصی خود را انجام دهد. اگر آژانس برای راننده اتاق گرفته به این معناست که باید او یک شب را خوب استراحت کند. این خطای راننده است که از لحاظ وضعیت جسمی به خودش نرسد. برخی از راننده ها راضی نشده اند که غذای خوب بخورند تا از لحاظ جسمانی مشکل پیدا نکنند، آنها حاضرند این غذا را نخورند تا پول آن را بگیرند. البته در نهایت اگر دلیل آن را بخواهیم پیدا کنیم به مشکل مالی راننده برمی خوریم که به لحاظ اقتصادی خواسته پول پس انداز کند. راننده ها هم مشکلاتی دارند و می توانم بگویم که اگر راننده تامین شود حتما همه همت خود را برای اجرای بهتر تور می گذارد.
* برای حل مشکلات و اجرای بهتر تورهای گردشگری باید چه کرد؟
تیموری: راننده و راهنما باید با هم در کنار هم باشند. به چشم متهم به یکدیگر نگاه نکنند. اما متاسفانه این طور نیست.
شکراللهی : راهنماهای خوب هم هستند همانطور که راننده بد هم داریم. اما برخی از راهنماها تصور می کنند چون درس خوانده اند شان بالاتری نسبت به راننده اتوبوس دارند و یا اصلا راننده اتوبوس نمی تواند انگلیسی حرف بزند. این رفتارها باید اصلاح شود تا فعالان گردشگری بتوانند خدمات بهتری به گردشگران بدهند.
نظر شما