هفته نامه «نماینده»؛ قدیری ابیانه*/ دونالد ترامپ «رئیس‌جمهور آمریکا» پس از ورود به کاخ سفید، ۲ دستور صادر کرد، دستور اول ممنوعیت ورود اتباع ایرانی به آمریکا و دستور دوم او ساخت دیوار در مرز مکزیک بود. با اشاره به فرمان اجرایی ترامپ برای ممنوعیت ورود اتباع ایرانی به آمریکا باید ۲ اصل مورد توجه قرار گیرد. اصل اول وضعیت کنونی آمریکا و اصل دوم، استفاده‌ای که ایران می‌تواند از این دستور برای خود داشته باشد.

 نخست آنکه اوضاع اقتصادی آمریکا بسیار وخیم است و دولت فدرال آمریکا ۲۰ هزار میلیارد دلار، یعنی به‌اندازۀ چند صد سال درآمد نفتی ایران بدهکاری دارد. از سوی دیگر شرکت‌های آمریکایی ۲۵ هزار میلیارد دلار و مردم آمریکا نیز ۳۵ هزار میلیارد دلار بدهکاری دارند، این نشان می‌دهد به‌ازای هر آمریکایی حدود یک میلیارد تومان بدهی وجود دارد. همچنین باید تأکید کرد که بیش از ۴۰ میلیون نفر در آمریکا زیر خط فقر قرار دارند و سالی ۲.۵ میلیون نفر از طبقۀ متوسط به زیرخط فقر، سقوط می‌کنند؛ بیکاری و فقر روزبه‌روز در این کشور رو به افزایش است.

به‌اعتقاد نگارنده، آمریکا از موضع ابرقدرتی در حال افول است و قطب اسلام به رهبری ایران در حال شکل‌گیری است که اگر این قطب کامل شود، به بزرگ‌ترین قطب جهان تبدیل خواهد شد. در شرایطی که روزبه‌روز بیکاری و فقر در آمریکا رو به افزایش است، موجی از درخواست‌های عمومی مردم آمریکا برای اخراج نیروهای خارجی و عدم استفاده از آنها برای اینکه آمریکایی‌ها داری شغل‌ شوند به راه افتاده است؛ پیروزی ترامپ هم در همین راستا بود.

به‌اعتقاد بنده، رئیس‌جمهور جدید آمریکا برای حقوق انسان‌ها ارزشی قائل نیست، این اتفاق در کشورهای اروپایی هم در حال شکل‌گیری است؛ ازاین‌رو شاهد قدرت گرفتن احزاب پوپولیست و ضدخارجی هستیم. کسانی که به آمریکا به‌عنوان یک آرزو فکر می‌کردند و خواهان سفر به آمریکا بوده و هستند باید متوجه باشند موقعیت کسانی که سال‌ها در آمریکا مقیم هستند، متزلزل شده است. آنان باید بدانند تا زمانی محترم‌ هستند که آمریکا به آنها نیاز داشته باشد. کسانی که به فکر رفتن به آمریکا و حتی اروپا هستند و زندگی‌ خود را بر این اساس تنظیم کرده‌اند باید از این هدف دست بردارند. حتی معتقدم کسانی که در آمریکا یا اروپا حضور دارند باید به فکر بازگشت به وطنشان باشند و سرمایه و توانایی‌هایشان را برای پیشرفت کشور خود به کار گیرند.

باید به این نکته هم اذعان داشت که دستورالعمل «ترامپ» یک فرصت برای جمهوری اسلامی است. البته براین باورم باید در مرحلۀ اول زمینه‌سازی لازم برای بازگشت و جذب نیروهای ایرانی‌ و سرمایۀ آنها را به‌کار گیریم، همچنین سایر مسلمانان که به‌خاطر این دستورالعمل تحقیر شدند می‌توانند درصورتی‌که دارای تخصص و سرمایه هستند، زمینۀ استفاده از آنها در داخل کشور را فراهم کرد.

باید پیرامون دستور دوم ترامپ که همان ساخت دیوار در مرز مکزیک است به تبیین دو نکته پرداخت. توجه داشت این نوع فشارها که از سوی رئیس‌جمهور جدید آمریکا اعمال شده فقط برای مسلمانان نیست، شاهد این اتفاقات برای مردم آمریکای لاتین به‌خصوص مردم مکزیک نیز هستیم، آمریکا به دنبال ایجاد دیواری در مرز بیش از ۳ هزار کیلومتری با مکزیک است. حال از آنجا که مکزیک حاضر نیست هزینۀ ساخت این دیوار نژادی را بپردازد، تعرفۀ ۲۰ درصدی برای کالاهای مکزیکی در نظر گرفته شده است. آمریکا به دنبال اخراج اتباع قانونی و غیرقانونی مکزیک از این کشور است که این اقدام ضربۀ بسیار بزرگی به مکزیکی‌ها می‌زند.

به اعتقاد نگارنده نکتۀ اول که در این بند باید مورد توجه قرار گیرد این است که اقدامات اخیر آمریکا، خشم مردم مکزیک را برانگیخته و ازاین‌رو جنبش تحریم کالاهای آمریکایی در مکزیک در حال شکل‌گیری است و این رفتارها زمینه‌ساز روی کار آمدن دولتی چپ‌گرا در مکزیک در انتخابات بعدی این کشور را فراهم می‌کند.

نکتۀ دوم آنکه، رئیس‌جمهور جدید آمریکا هم با مردم کشور خود درگیر شده و ما شاهد تظاهرات همزمان در چندین شهر آمریکا همزمان با مراسم تحلیف وی بودیم و از سوی دیگر هم شاهد تظاهرات گستردۀ مردم در سایر کشورها هستیم.

 آمریکا امروز، تجارت آزاد را با اروپایی‌ها برهم زده و از فروپاشی اتحادیۀ اروپا حمایت می‌کند، این مسئله منجر به تیرگی رابطۀ آمریکا با هم پیمانش می‌شود؛ بنابراین باید اذعان داشت که با این رویکرد، آمریکا رهبری خود برجهان غرب را از دست خواهد داد.

*تحلیلگر مسائل بین‌الملل