هفته نامه «نماینده»؛ زهره الهیان*/ تمدید تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران در قالب تحریم‌های «داماتو» نقض صریح و آشکار برجام است و طبق اظهارات رئیس‌جمهور محترم در مجلس و طی مکاتباتی که با وزیر امورخارجه و جناب آقای «صالحی» انجام دادند آن را نقض برجام عنوان کردند. پایبندی به چنین توافقی که مکرر توسط طرف مقابل نقض می‌شود، خسارت محض برای جمهوری اسلامی ایران به‌حساب می‌آید.

آنچه مسلم است آمریکا براساس برجام(برنامه جامع اقدام مشترک) تعهد داده بود که اتخاذ سیاست‌های منعی در تجارت ایران را کنار بگذارد؛ اما تمدید تحریم داماتو خود سبب ممنوعیت سرمایه‌گذاری‌های کلان در کشور می‌شود. براساس بدعهدی آمریکا و نقض برجام دیگر ضرورتی ندارد جمهوری اسلامی به برجام پایبند باشد و فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای را محدود کند، در این میان وزارت خارجه باید مراتب اعتراض خود را به اتحادیه اروپا، روسیه و چین اعلام کند تا این کشورها هم آمریکا را محکوم کنند.

به‌اعتقاد نگارنده، وزارت امورخارجه باید با استفاده از دیپلماسی رسانه‌ای بدعهدی آمریکا را به گوش سایر کشورها برساند تا این کشور در مجامع بین‌المللی منزوی شود، البته ایران باید از راه‌کارهای حقوقی هم در برخورد با آمریکا به علت نقض برجام بهره ببرد؛ متأسفانه باید اذعان داشت در روند امضای برجام، مسئولان با خوش‌بینی زیاد نسبت به آمریکا مواجه بودند لذا پیش‌بینی‌های لازم در صورت بدعهدی‌ها دیده نشده است و براساس منویات رهبری خوش‌بینی مسئولان در روند تصویب برجام مشکلات کنونی را به‌وجود آورده است.

نکته دیگر که باید مورد توجه قرار گیرد، وظایف مسئولان است. مسئولان باید با گرفتن عبرت و تجربه، دیپلماسی اقتدارگرایانه را در مقابل ۱+۵ به‌کار گیرند و در مقابله با نقض برجام و بدعهدی آمریکا به‌طور صریح وارد عمل شده و از ظرفیت‌های موجود نهایت استفاده را ببرند. البته باید به این نکته نیز  اشاره کرد «جمهوری اسلامی ایران در ابتدای اجرایی شدن توافق‌نامه برجام همه تعهدات خود را نسبت به این توافق‌نامه به اجرا درآورد، به همین جهت ادامه وضع کنونی، پایمال شدن حقوق مسلم ملت ایران در باب توسعه فناوری‌های هسته‌ای و حقوق هسته‌ای ملت است.»

آنچه مسلم است، هیئت نظارت بر اجرای برجام باید دولت را ملزم به توسعه فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای کند و در قبال نقض آشکار برجام آن هم به‌واسطه قانون «داماتو» به‌طور قاطع موضع لازم و متناسب داشته باشند. باید توجه داشته باشیم که پیش از این مقام معظم رهبری بارها در فرمایشات‌شان مکرر اعلام کرده بودند: «نسبت به توافق با آمریکا و غرب خوش‌بین نیستند.» حال به وضوح دیده شده که نقض برجام از سوی آمریکایی‌ها صورت گرفت و این بدعهدی آمریکا که تازگی هم ندارد، نشان می‌دهد خوش‌بینی برخی از مسئولان نسبت به آمریکا و غرب منجر به پایمال شدن حقوق ملت ایران خواهد شد.

آمریکا مکرر در طول تاریخ خود، اثبات کرده قابل اعتماد نیست بنابراین نباید به‌وعده آمریکایی‌ها اعتماد کرد. به همین جهت به اعتقاد نگارنده بهتر بود در روند تصویب برجام در مجلس پیش‌بینی‌های لازم برای این بدعهدی‌های آمریکا به‌صورت جدی صورت می‌گرفت.

معتقدم در شرایط حاضر، هیئت نظارت بر اجرای برجام باید با تصمیم قاطع دولت را ملزم به توسعه همه‌جانبه حقوق هسته‌ای ملت ایران و همچنین فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای در چارچوب ان، پی، تی کند. ضمن آنکه تجدیدنظری هم در مواردی که در ابتدای اجرایی شدن برجام متوقف شد از جمله غنی‌سازی اورانیوم و راکتور سنگین اراک داشته باشند تا بدین‌وسیله پیام قاطع به آمریکا و غرب ارسال شود و آنها متوجه شوند اگر به تعهدات خود پایبند نباشند، جمهوری اسلامی ایران هم در این ارتباط مقابله به مثل خواهد کرد. البته انتظار مردم و افکارعمومی نسبت به اقدام قاطع توسط دولت محترم جدی‌تر از نامه‌ای بود که جناب آقای روحانی خطاب به وزیر امور خارجه و رئیس سازمان انرژی اتمی ارسال کردند. به نظر می‌آید بهتر است دولت محترم مطابق انتظارات مردم در دفاع از حقوق هسته‌ای ملت ایران اقدام قاطع‌تری را نشان دهد.

*عضو شورای مرکزی جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی