هفته نامه «نماینده» - حسن روحانی «رئیس‌جمهور»، ۱۶ آذر به دانشگاه تهران رفت و در جمع دانشجویان پیرامون مهم‌ترین مسائل روز به ایراد سخنرانی پرداخت. مهم‌ترین فصل سخنان رئیس دستگاه اجرا به سرنوشت «برجام» پس از تمدید قانون تحریم‌های ۱۰ ساله ایران(ISA) در کنگره و پس از آن در سنای آمریکا، اختصاص پیدا کرد.
او خطاب به دانشجویان گفت: «هیچ قدمی در برجام برنداشتیم مگر آنکه با مقام معظم رهبری مشورت کردیم و جلسه گذاشتیم. نامه‌های مکتوب ایشان و دستور من روی نامه‌های ایشان موجود است. هیچ نامه‌ای از رهبری نبوده که روی آن دستور ندهم. البته ممکن است در مقام عمل جایی کم و کسر باشد اما مبنای ما اجرای دستورات ایشان بود.» این در حالی است که وی در شهریور ماه ۹۳ در چهارمین نشست خبری خود با رسانه ها عنوان کرده بود: «همه مسئولیت مذاکرات با من است»
آیا حقیقت این است!؟ آیا آنگونه که روحانی در دانشگاه تهران ادعا کرد، همه‌چیز با دستور مقام معظم رهبری پیش رفت!؟ در حالیکه قرار بود با برجام همه تحریم ها برداشته شود، نه تنها این اتفاق نیفتاد، بلکه شروط نه گانه رهبر انقلاب پیرامون برجام عملی نشد. حال این سوال پیش می آید ادعاهای رییس جمهور در قبل از تصویب برجام در مقایسه با امروز حقیقت دارد؟
برای دستیابی به این پرسش ابتدا باید مواضع مقام معظم رهبری نسبت به مذاکرات هسته‌ای بازخوانی شود.
۱-چرا رهبر انقلاب با انجام «مذاکرات هسته‌ای» موافقت کرده‌اند؟
موافقت با این مذاکرات برای شکستن فضای خصمانه جبهه استکبار بر ضد ایران بود و این مذاکرات باید ادامه یابد اما همه بدانند که با وجود ادامه مذاکرات، فعالیت‌های جمهوری اسلامی ایران در زمینه تحقیق و توسعه هسته‌ای به‌هیچ‌وجه متوقف نخواهد شد و هیچ یک از دستاوردهای هسته‌ای نیز تعطیل بردار نیست، ضمن آنکه روابط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با ایران نیز باید روابط متعارف و غیرفوق‌العاده باشد... هدف آنها این است که با این بهانه، فضای بین‌المللی را بر ضد ایران حفظ کنند و بر همین اساس بود که با طراحی جدید دولت برای مذاکره درخصوص موضوع هسته‌ای موافقت شد تا این جو جهانی شکسته و ابتکار عمل از طرف مقابل گرفته شود و حقیقت نیز برای افکارعمومی دنیا مشخص شود. (۲۰/۰۱/۱۳۹۳)
۲- رهبر انقلاب موافق «توافق هسته‌ای» هستند یا مخالف آن؟
با وجود اینکه من خوش‌بین نبودم به مذاکره با آمریکا، با این مذاکرات موردی، مخالفت نکردم، موافقت کردم؛ از مذاکره‌کنندگان هم با همه وجود حمایت کردم، الان هم حمایت می‌کنم. از رسیدن به یک توافقی که منافع ملت ایران را تأمین کند و عزت ملت ایران را حفظ کند، صددرصد من حمایت می‌کنم و استقبال می‌کنم؛ این را همه بدانند. اگر کسی بگوید که ما مثلاً با توافق یا با رسیدن به یک نقطه مخالفیم، نه، خلاف حق و خلاف واقع گفته است. اگر یک توافقی انجام بگیرد که این توافق توافقی باشد که منافع ملت را، منافع کشور را تأمین بکند، بنده کاملاً با آن موافقت خواهم کرد. البته این را هم ما گفتیم که توافق نکردن بهتر از توافق بد است ــ که این حرف را آمریکایی‌ها هم می‌زنند ــ این فرمول، فرمول درستی است؛ توافق نکردن از توافق کردنی که در آن، منافع ملت پایمال بشود، عزت ملت از بین برود، ملت ایران با این عظمت، تحقیر بشود [بهتر است]، توافق نکردن شرف دارد بر یک چنین توافق کردنی. (۲۰/۰۱/۱۳۹۴)
در همان مقطع که بازار مذاکرات هسته‌ای ایران با گروه ۱+۵ داغ بود، محمدصالح جوکار «نماینده مجلس نهم و عضو پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی» گفته بود: «رهبر معظم انقلاب در جزییات مذاکرات هسته‌ای ورود نمی‌کنند، خطوط اصلی مذاکرات استخراج و به تیم مذاکره‌کننده ابلاغ می‌شود.»
به‌گفته وی: «در فرآیند پرونده هسته‌ای ایران و مذاکراتی که با طرف‌های غربی داریم در شورای‌عالی امنیت ملی یک چارچوبی متشکل از حداقل‌ها و حداکثرها تعیین و به وزارت خارجه ابلاغ می‌شود. وزارت خارجه که مسئول مذاکره با ۱ + ۵ و به طورکلی مذاکره درباره فعالیت‌های هسته‌ای است، در این مسیر باید به دنبال تحقق اهداف تعیین شده باشد که این اهداف نیز توسط شورای‌عالی امنیت ملی و براساس سیاست‌گذاری‌های کلانی که از سوی رهبری معظم انقلاب اسلامی تعیین شده، طراحی و تدوین می‌شود.»
با ترسیم این مقدمه از روند مذاکرات و اعلام مواضع مقام معظم رهبری و دورنمایی که معظم‌له درخصوص مذاکرات بیان کرده بودند، این دو پرسش مطرح می‌شود:
۱) هدف از این مشورت و گفت‌وگوها با رهبر انقلاب چه بود؟
۲) آیا فقط مشورت صورت گرفت یا در عمل منویات ایشان محقق شد؟
سعید یاری «کارشناس مسائل هسته‌ای» به این پرسش «نماینده» پاسخ می‌دهد.
وی به بیانات رهبر معظم انقلاب درباره عهدشکنی آمریکا پرداخت و تأکید کرد: «ایشان از قبل پیش‌بینی می‌کردند که به آمریکا نباید اعتماد کنیم؛ تیم مذاکره‌کننده علی‌رغم اینکه نیروهای خوب انقلاب بودند تجربه این را نداشتند که آمریکا به آنها کلک می‌زند یا به‌گونه‌ای عمل می‌کند که بدعهدی کند.»
وی با بیان اینکه تجربه هسته‌ای، تجربه‌ای بر سایر تجربیات ما بود، خاطرنشان کرد: «اما باید بدانیم این کار مصادف با میلیاردها دلار هزینه‌ای شد که هسته‌ای ما را به قله رفیع رساند اما با «برجام» همه آن را از دست دادیم.»
این کارشناس مسائل سیاسی با بیان این مطلب «رهبری به جدیت به تیم مذاکره‌کننده این گوشزد را دادند که به هچ‌وجه به آمریکایی‌ها اعتماد نکنند»، تأکید کرد: «رهبر معظم انقلاب در دیدارهایشان با اعضای مجلس خبرگان فرمودند: «اگر بناست سازمان تحریم‌ها برچیده نشود ما هم اقدامی نمی‌کنیم.»
ایشان فرموده بودند: «از ۹۵۰ هیئت تجاری که آمدند و دیدار کردند در مقام عمل منجر به قرارداد جدی نشد و طرف مقابل به ۵ درصد تعهداتش عمل کرد و عمده تعهدات بر زمین مانده و عمل نشده است.»
حجت‌الاسلام سیدمحمود نبویان «نماینده سابق مجلس که در کمیسیون ویژه برجام نیز حضور داشت»، پیش از این درقبال نگاه دولت به برجام اظهار نظر کرده بود. موضع او پاسخ سؤال‌هایی است که در این گزارش بیان شده است.
سؤال این است آقا در مورد اینکه چرا مذاکره را پذیرفتند چه گفتند؟ آقا در چند جا جواب دادند. در یک جا می‌فرمایند عده‌ای سر کار آمده‌اند و می‌گویند اگر با آمریکا رابطه درستی را برقرار کنیم، منطقی حرف بزنیم، با آمریکا تعامل، مذاکره و رابطه داشته باشیم، مشکلات حل می‌شوند. مقام معظم رهبری می‌فرمایند این‌طور نیست. آنها اصرار کردند. بالاخره هم آمده و حاکم شده و حکومت را به دست گرفته‌اند و می‌گویند می‌توانیم حل کنیم. آقا می‌فرمایند بیایید انجام بدهید. یک بار این تجربه را انجام دادیم و همه جا را متوقف ساختیم، ۲ سال در فاصله سال ۸۲ تا ۸۴ کشور را عقب انداختیم. دوباره همان تیمی که در آن سال‌ها ۲ سال کشور را عقب انداخت، سر کار آمده است و می‌گوید دوباره باید تجربه کنیم و ادعایشان این است که اگر با آمریکا رابطه داشته باشیم، مشکلاتمان حل می‌شوند.
آقا می‌فرمایند بروید مذاکره کنید. بعد خواهید دید این‌طور نیست. پس اصل موافقت با مذاکرات این است که عده‌ای با این تفکر سر کار آمده‌اند. قدرت هم در دستشان است و باید به اینها مجال داد تا معلوم شود درست می‌گویند یا نه. می‌بینیم پیش‌بینی مقام معظم رهبری درست است که هر وقت با آمریکا تماس برقرار کردیم، شکست خوردیم.
«آیا شروط در نظر گرفته پیرامون غنی‌سازی هسته‌ای محقق شده است؟» سیامک باقری «کارشناس مسائل هسته‌ای» به این پرسش پاسخ داد.
او درباره اینکه، سانتریفیوژهای ۱ـ IR تا چه اندازه نیاز غنی‌سازی ایران را پاسخ می‌دهند؟ گفت: «در خصوص ۱ـ IR دیدگاهی وجود دارد که این نوع دستگاه‌ها ایده‌آل ما نیستند و با توجه به زیرساخت‌هایی که ما برای غنی‌سازی درست کردیم، نمی‌توانند نیازهای عملی ما را در آینده تأمین کنند.»
نیاز عملی ما در آینده ۱۹۰هزار سو برای یک راکتور هسته‌ای (راکتور بوشهر) است و چون طبق نظر کارشناسان هسته‌ای، سانتریفیوژهای ۱ـ IR فقط می‌توانند یک سو غنی‌سازی انجام دهند، پس ۱۹۰هزار سانتریفیوژ ۱ـ IR برای تأمین راکتور بوشهر نیاز است.
کارشناس مسائل هسته‌ای تصریح می‌کند: «این در حالی است که در نطنز حداکثر ۵۸ هزار سانتریفیوژ می‌توان نصب و راه‌اندازی کرد، بنابراین اگر بخواهیم در حد سانتریفیوژهای ۱ـ IR باقی بمانیم، باید به‌اندازه ۳ تا سایت نطنز داشته باشیم تا بتوانیم به ۱۹۰هزار سو برسیم. پس این نوع ماشین‌ها ایده‌آل ما نیستند.
باقری اشاره‌ای هم به «برجام» و آنچه داده‌ایم و گرفته‌ایم می‌کند و می‌گوید: «توافقنامه یک توافق بده بستان است و در اینجا باید امتیازاتی داد تا بتوانید امتیاز بگیرید.»
«امتیازی که ما در اینجا دادیم اینکه یک مقدار زمان را در اینجا معامله کردیم، یعنی اگر چه ممکن است طبق نظر برخی دیگر از کارشناسان، بتوانیم تحقیق و توسعه سانتریفیوژهای نسل هشتم را در ۶ سال هم انجام دهیم، ولی مدت زمانی ۸ سال را پذیرفتیم و این یک معامله است تا بتوانیم امتیازات دیگری را بگیریم.»
وی تأکید کرد: «در مقابل اما یک دیدگاه انتقادی دیگری هم وجود دارد و می‌گوید جمهوری اسلامی ایران می‌تواند راه‌های میانبری را به کار گیرد، یعنی در صورتی که مدیریتی جهادی به کار گرفته شود تحقیق و توسعه سانتریفیوژهای نسل ۸ را می‌توانیم در عرض ۲ سال انجام دهیم و آنها را به آستانه تولید انبوه برسانیم.»
با مطالب بیان شده از سوی این کارشناس مسائل هسته‌ای و دورنمایی که پیرامون «برجام» مطرح کرد، باید سؤال کرد «بیانات و انتظارات رهبر انقلاب اجرایی شده است؟»
جهت رسیدن به پاسخ باید به شروط نه‌گانه‌ای که رهبر معظم انقلاب درباره «برجام» معین کرده و خواستار رعایت دقیق و مو به موی آن شدند، مراجعه کرد.
آیا این موارد اجرایی شد!؟ و آیا این موارد جزو آنچه که ایشان دستور داده‌اند، نیست!؟
نظر شما