شناسهٔ خبر: 127963 - سرویس اقتصاد
نسخه قابل چاپ منبع: هفته نامه نماینده

گزارش «نماینده» از آشفته بازار معاملات املاک

قیمت مسکن در اوج رکود، بالا رفت!

مسکن.jpg این روزها مستأجرها هم بابت آشفته شدن بازار مسکن بدجوری از دولت گله‌مند هستند. داستان از آنجا شروع شد که حسن روحانی و یارانش به طور ناگهانی تصمیم گرفتند موضع خود را در قبال نرخ سود بانکی تغییر دهند...

«نماینده»؛ مهدی کاشی‌پزها/ بازار مسکن در ۳ سال حضور «حسن روحانی» در رأس قوه مجریه روی خوش به خود ندیده است و همواره در رکود مطلق قرار داشته است. رئیس‌جمهور یازدهم در بدو حضور در پاستور، «عباس آخوندی»، وزیر مسکن دولت دوم «هاشمی رفسنجانی» را به عنوان وزیر راه‌وشهرسازی معرفی کرد.

آخوندی در شرایطی توانست نظر نمایندگان مجلس را برای حضور در کرسی وزارت راه‌وشهرسازی به دست بیاورد که قول داد ضمن تکمیل و تحویل واحدهای مسکن مهر به متقاضیان، برنامه‌های جدیدی را برای حوزه مسکن ارائه کند. اما فقط کافی بود که وزیر راه‌وشهرسازی دولت روحانی پایش به این وزارتخانه باز شود تا وعده‌های خود را فراموش کند. آخوندی نه تنها تلاش خاصی را برای تکمیل مسکن مهر انجام نداد بلکه هیچ برنامه جدیدی را هم برای حل مشکل خانه‌دار کردن مردم و رکود در بخش مسکن ارائه نکرد.

وزیر راه‌وشهرسازی دولت تدبیر و امید، مسکن مهر را مزخرف و خانمان برانداز دانست و صحبت از طرحی به نام «مسکن اجتماعی» زد که هیچ‌کس با وجود گذشت ۱۱۰۰ روز از آغاز به کار دولت، از جزئیات آن اطلاع ندارد. جالب اینجاست که مسئولان وزارت راه‌وشهرسازی درباره عدم اجرای این طرح، چنین توجیهی را مطرح می‌کنند که تمام هزینه‌های مسکن اجتماعی را صرف مسکن مهر کرده‌ایم. اما حالا در این بی‌برنامگی و مشکلات در وزارت راه‌وشهرسازی دولت تدبیر و امید، برخی از اخبار حکایت از گران‌تر شدن مسکن و اوج گرفتن رکود در سال سوم دولت روحانی دارد. در حالی که مسئولان وزارت راه‌وشهرسازی از مدت‌ها قبل وعده رونق گرفتن بازار مسکن در تابستان امسال را داده بودند؛ جدیدترین گزارش مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که قیمت مسکن در ۳ ماهه نخست امسال و در آستانه تابستان، ۳.۲ درصد افزایش پیدا کرده است.

براساس گزارش این مرکز، متوسط قیمت فروش هر مترمربع زمین یا زمین ساختمان مسکونی در شهر تهران ۴۵ میلیون و ۴۹۹ هزار ریال بوده است که نسبت به فصل قبل ۲.۵ درصد و نسبت به فصل مشابه سال قبل ۳.۲ درصد رشد داشته است؛ بنابراین در این شرایط و علی‌رغم رکود در بازار مسکن، قیمت‌ها به طرز عجیبی بالا رفت تا اقشار مختلف مردم بیشتر تحت فشار قرار بگیرند. کارشناسان حوزه مسکن معتقدند که دلیل اصلی گرانی مسکن علی‌رغم کاهش قدرت خرید مردم است. در ۳ سال گذشته که حسن روحانی بر رأس قوه مجریه قرار گرفته، بنا به گزارش نهادهای آماری کشور، تورم از حدود ۴۰ درصد به زیر ۱۰ درصد کاهش یافته و تقریباً تک‌رقمی شده است ولی این کاهش تورم به هیچ‌وجه در زندگی مردم احساس نمی‌شود و قیمت کالاهای اساسی مردم روزبه‌روز در حال افزایش است. به همین دلیل قدرت خرید مردم در بخش‌های مختلف از جمله در بخش مسکن با کاهش جدّی روبه‌رو شده است. طبق آمار بانک مرکزی، کالاهای اساسی مورد نیاز مردم هر هفته با افزایش قیمت قابل توجهی روبه‌رو می‌شود که نمونه آن در سال‌های گذشته سابقه نداشته است. اما دردسرهای مسکنی مردم تنها محدود به بازار مسکن نمی‌شود.

این روزها مستأجرها هم بابت آشفته شدن بازار مسکن بدجوری از دولت گله‌مند هستند. داستان از آنجا شروع شد که حسن روحانی و یارانش به طور ناگهانی تصمیم گرفتند موضع خود را در قبال نرخ سود بانکی تغییر دهند. دولت تدبیر و امید در بدو روی کارآمدن تصمیم گرفت که به بهانه بالا بودن نرخ تورم، نرخ سود بانکی را افزایش دهد. اما با گذشت حدود یک سال از آغاز فعالیت دولت و کاهش نرخ تورم، مسئولان بانک مرکزی و دولت تصمیم گرفتند که نرخ سود بانکی را کاهش دهند. بنابراین کم‌کم زمزمه‌های کاهش نرخ سود بانکی در اقتصاد کشور مطرح شد ولی عملیاتی نشد. در نهایت و در دورانی که تورم بنا به ادعای مرکز آمار و بانک مرکزی کاهش یافته بود، دولت رسماً نرخ سود بانکی را کاهش داد. درست است که بسیاری از بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری به کاهش نرخ سود تمکین نکردند اما اثر روانی کاهش نرخ سود بانکی کافی بود که مالکان با اتخاذ یک تصمیم جدید فشار خود را به مستأجران بیشتر کنند. با توجه به اینکه نرخ سود بانکی کاهش یافته بود، اکثریت مالکان تصمیم گرفتند که از دادن خانه خود به شکل رهن کامل به مستأجران خودداری کنند و از آنها اجاره بگیرند. همچنین کسانی که هم که خانه خود را اجاره داده بودند، مبلغ اجاره را بالا بردند تا بتوانند سود بیشتری به دست آورند. بنابراین فشار بیشتری به مستأجران تحمیل شد و بازار مسکن به طرز عجیبی بهم ریخت. جالب اینجاست که هیچ کدام از مسئولان وزارت راه‌وشهرسازی هم حاضر نبودند که در خصوص مشکلات بازار مسکن پاسخگو باشند تا وضع بازار آشفته‌تر نشود. بنابراین عملکرد دولت یازدهم در بخش‌های مختلف بازار مسکن باعث شد تا اوضاع مردم در این بخش بسیار بدتر از ۳ سال قبل شود. بدقولی‌های دولت در حوزه مسکن مهر هم به این مشکلات افزوده است. در ۳ سال گذشته دولت روحانی بارها و بارها وعده‌های خود در خصوص تحویل واحدهای مسکن مهر را نقض کرده و حتی بعد از تحویل کلید واحدهای مسکونی، آن را از مردم پس گرفته است. این مسئله باعث شده که نارضایتی‌ها از عملکرد دولت روحانی در حوزه مسکن مهر بیشتر شود. جالب اینجاست متولی اصلی مسکن در دولت یازدهم یعنی عباس آخوندی هم در ۳ سال گذشته به جای حضور فعالانه‌تر در بخش مسکن، مشغول تئوری‌پردازی در حوزه اقتصاد کلان، شرکت در برنامه‌های فرهنگی مانند: «کنسرت و برنامه‌های عروسکی و سخنرانی درباره حقوق شهروندی» است!

وزیر راه‌وشهرسازی دولت روحانی مدام از دخالت در قیمت‌گذاری‌ها انتقاد می‌کند و سازمان‌هایی مانند: «سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان و شورای رقابت» را به باد انتقاد می‌گیرد. این در حالی است که حتی حاضر نیست به روند تکمیل پروژه مهمی مانند: «مسکن مهر» که قسمت زیادی از مردم با آن سروکار دارند، سر بزند. در موارد محدودی هم آخوندی برای بازدید به پروژه‌های مسکن مهر سر زده است. با این تفاسیر به نظر می‌رسد دولت روحانی برای موفقیت در حوزه مسکن طی یک سال باقی‌مانده کار بسیار سختی را در پیش دارد و باید خیلی تلاش کند. شاید یکی از مطالباتی هم که از رئیس دولت یازدهم در سال پایانی در خصوص ترمیم کابینه وجود دارد، تغییر در وزارت راه‌وشهرسازی است. نارضایتی‌ها از عملکرد آخوندی حتی صدای افرادی مثل «قدرت‌الله علیخانی»، مشاور «هاشمی رفسنجانی» را هم در آورده است.

وی اخیراً در اظهارنظری با انتقاد از تکمیل نشدن برخی از پروژه‌های راه‌وشهرسازی، اعلام کرد عباس آخوندی عرضه ندارد. او حتی گفت که به «اسحاق جهانگیری» توصیه کرده بود که «نیکزاد» وزیر راه‌وشهرسازی دولت دهم را حفظ کند، اما او توجهی نکرده بود. باید دید آیا نارضایتی‌های همه‌جانبه نسبت به وزیر راه‌وشهرسازی دولت روحانی منجر به کنار رفتن او از این وزارتخانه می‌شود؟ آیا روحانی مطالبات عمومی در این زمینه را برآورده می‌کند.

نظر شما