زمانی عروسکهای پنبهای با لباسهای چینچینی گلدارش تمام دنیای کودکیهای دختران بود، با وسواس لباسهای گوناگون میدوختیم و تنشان میکردند و همهجوره برایشان مادری میکردند تا آنکه سروکلۀ عروسکهای چشمآبی پیدا شد. عروسکهایی که خودشان چندین نوع لباس داشتند با کلی امکانات دیگر.
کمکم آن عروسکهای قدیمی، دلشکسته و پارهپوره گوشه کمد انبار شدند و جای خود را به عروسکهای مو بور خارجی دادند و ما یاد گرفتیم برای عروسکهای دیگر مادری کنیم، کنار فرش را که تبدیل به پیست اتومبیلرانی کرده بودیم با ماشینهای دیگری ویراژ و مسابقه میدادیم، بیآنکه به دلِ شکستۀ اسباببازیهایمان فکر کنیم.
همانگونه که الآن هم برای فرزندانمان بهترین اسباببازیها را میخریم و دل شکستۀ کارگران کارخانههای اسباببازیسازی کشورمان و خیلی چیزهای دیگر را بهراحتی فراموش کردیم. گویا همه مسئولین نیز همچون ما صنعت اسباببازیسازی ایران را به فراموشی سپردهاند و این بازار پرسود به خارجیها واگذار شده است.
ایران تنها حدود 10 درصد از نیاز بازارهای داخلی را پاسخ میدهد و مابقی بازار با واردات از سایر کشورها تأمین میشود. علاوه بر استانهای تهران و آذربایجان غربی که بیشترین سهم تولید اسباببازی در کشور را دارا هستند استانهای قزوین، یزد، اصفهان و آذربایجان شرقی نیز در این زمینه فعال هستند. میزان تولید سالانه کارگاههای عروسک در ایران حدود سه میلیون عدد عروسک است اما واردات انبوه عروسکهای خارجی در بازار کشور، تولیدکنندگان داخلی این کالا را در معرض خطر ورشکستگی قرار داده است.
واردات بیرویۀ اسباببازی علاوه بر آنکه تأثیر منفی بر اقتصاد گذاشته و عملاً منجر به فلج شدن کارخانهها شده است، میتواند آسیبها فرهنگی و تربیتی نیز داشته باشد؛ چرا که دنیای اسباببازیها آینده فرزندانمان را رقم میزند. توجه به شیوه بازی کردن بچهها میتواند در شکلگیری شخصیت کودک مؤثر باشد.
روانشناسان بسیاری دربارۀ تأثیرات فرهنگی اسباببازیها بر روی کودکان تحقیق کردهاند. برای مثال بازی با سلاحهای پلاستیکی منجر به خشونت و استفاده از عروسکهایی نظیر باربی منجر به هویت زدایی در کودکان میشود. به همین دلیل صادرات و واردات اسباببازیهای مخرب بهصورت انبوه منجر به استفاده ناصحیح در بین کودکان شده و همچنین تخریب فرهنگی را در کشور بالا میبرد.
بااینوجود و بهرغم عدم تائید برخی اسباببازیها برای ورود به کشور از سوی کانون پرورش فکری، عملاً شاهد آن هستیم که این نوع کالاهای وارداتی وارد بازار میشوند.
مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان دراینباره اظهار داشت: «اینکه چرا با وجود عدم تائید کانون برای ورود برخی اسباببازیها، این نوع کالاهای غیر استاندارد، سر از فروشگاههای داخلی در میآورند سؤالی است که مسئولان مربوطه گمرک باید پاسخگو باشند.»
شاید به نظر برخی مسئولین پرداختن به صنعت اسباببازی چندان جدی نباشد اما اگر نیمنگاهی به وضعیت جهانی داشته باشند و متوجه شوند که این صنعت سومین تجارت پرسود جهان است و بسیاری از کشورها سرمایهگذاری وسیعی دراینباره دارند در مییابند که باید نگاه جدیتری به این موضوع داشته باشند.
نظر شما