به گزارش «نماینده» از زمانی که وزارت امور خارجه مسئول گفت‌وگوهای هسته‌ای شد، نگاه‌ها به افرادی که در این وزارتخانه قرار بود این گفت‌وگوها را هدایت کنند، دوخته شد. با این حال دیگر مسئولان وزارت امور خارجه نیز به همین نسبت در حوزه‌های دیگر نقشی مهم و اثرگذار را دنبال می‌کردند. یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی که در طول دوران فعلی بیشتر از هر زمان دیگر زیر ذره‌بین دولت‌های خارجی قرار دارد، معاونت عربی وزارت خارجه است که تا چندی پیش زیر نظر «حسین امیرعبداللهیان» اداره می‌شد. همان‌قدر که گفت‌وگوهای هسته‌ای برای امنیت ملی کشورمان تأثیرگذار و دارای اهمیت بودند، معاونت عربی و خاورمیانة وزارت خارجه نیز از لحاظ پیشبرد سیاست خارجی ایران در زمینة بحران سوریه، مسائل مربوط به حوادث بحرین و همچنین سیاست ایران در قبال عربستان سعودی، مهم است. هفتة گذشته اما تغییری در این معاونت رخ داد که به همان میزان که باعث شگفتی رسانه‌های داخلی شد، با حیرت رسانه‌های خارجی نیز همراه شد و آن تغییر عبداللهیان و جانشین شدن «حسین جابری انصاری» در این معاونت بود.

برخی از رسانه‌های غربی این تغییر را دلیلی برای ایجاد برخی تغییرات در سیاست ایران در منطقه و همچنین مسئلة سوریه دانسته‌اند. برخی دیگر هم اشاره کرده‌اند که تلاش وزارت خارجة ایران برای حل‌وفصل مشکلاتش با عربستان سعودی علت این تغییر و جابه‌جایی بوده است.

حسین امیر عبداللهیان که به دو زبان انگلیسی و عربی مسلط است از سال ۲۰۱۱م. تاکنون معاونت عربی و آفریقایی وزارت امور خارجه را بر عهده داشته است و از نظر برخی رسانه‌ها نظیر المانیتور، پیشرفتی که انصاری در سمت خود داشته، پیشرفتی سریع برای یک دیپلمات بوده است که تنها چند ماه مسئولیت سخنگویی وزارت خارجه را بر عهده داشته است. المانیتور همزمانی این تغییرات در وزارت خارجة ایران با شروع مذاکرات جدّی دربارة یمن و سوریه در مجامع بین‌المللی را غیر مرتبط ندانسته.

این رسانة آمریکایی در ادامه بیان کرده است: «از زمان شکل‌گیری بحران سوریه، عبداللهیان نقشی کلیدی در پیشبرد سیاست ایران در سوریه داشته و به «دیپلمات انقلابی» مشهور بوده است. با این حال گمان می‌رود این تغییر و جابه‌جایی دارای پیام‌هایی برای کشورهای همسایه نیز باشد.»

روزنامة فرامنطقه‌ای «الشرق الاوسط» نیز اعلام کرده است که اختلاف‌نظرها بین ظریف و عبداللهیان باعث ایجاد این تغییر شده و برخی نیز بیان کرده‌اند که این تغییر به درخواست عربستان سعودی یا برای نزدیک شدن به این کشور در شرایط بحرانی کنونی در منطقه صورت گرفته است.

خبرگزاری روسی «اسپوتنیک» اما اشاره کرده است که بیشتر از اینکه مسئلة تغییر در معاونت عربی و آفریقایی وزارت خارجة ایران به بحثی بین‌المللی تبدیل شده باشد، به بحثی رسانه‌ای در داخل ایران تبدیل شده است. اسپوتنیک به نقل از کارشناسان سیاست خارجی خود آورده است: «وزارت امور خارجة ایران همواره به دنبال راهی برای ایجاد رابطة بهتر با کشورهای همسایه و منطقه بوده و به همین دلیل همیشه به دنبال راه‌حلی برای حل مشکلات و بحران‌های منطقه بوده است و تغییر و جابه‌جایی‌ها در این وزارتخانه تغییری در سیاست‌های منطقه‌ای ایران نخواهد داشت.» البته یکی دیگر از منابع خبری اسپوتنیک خبر داده است که تصمیم برای این جابه‌جایی در واقع از جلسه‌ای ریشه می‌گیرد که چند وقت پیش در تاریخ پانزدهم ژوئن در اسلو بین محمدجواد ظریف وزیر خارجة ایران و جان کری وزیر امور خارجة آمریکا صورت گرفت. گفته شده است در این جلسه گفت‌وگوهایی نیز در خصوص حل بحران سوریه و یمن صورت گرفته و تصمیم بر ایجاد تغییراتی گرفته شده است. با این حال وزارت امور خارجة ایران این خبر را تکذیب کرده و در عین حال در حاشیة همان دیدار نیز به رسانه‌ها گفته شد که این دیدار تنها برای هماهنگی در زمینة اجرای برجام صورت گرفته و هیچ بحث دیگری راجع به موضوعات منطقه‌ای و به خصوص سوریه و یمن صورت نگرفته است.

این خبرگزاری با این حال اعلام کرده است که با تغییراتی که در سوریه و همچنین بحران یمن صورت گرفته، ایران باید تغییراتی را در سیستم تصمیم‌گیری خود به وجود می‌آورد تا بتواند خود را با این تغییرات هماهنگ سازد و بدین ترتیب این جابه‌جایی‌ها صورت گرفته است. این خبرگزاری با این حال به ماهیت این تغییرات سیاسی اشاره‌ای نکرده و وزارت امور خارجة ایران نیز این مسائل را رد کرده است.

محمدجواد ظریف وزیر امور خارجة کشورمان در این باره به رسانه‌ها گفت: «توهینی بالاتر از این نسبت به جمهوری اسلامی متصور نیست که ادعا شود تغییر مقاماتش به درخواست این و آن انجام می‌شود. تاکنون هیچ‌کس در منطقه یا خارج از آن جرئت چنین درخواستی از ایران اسلامی نداشته و هیچ‌گاه نخواهد داشت. امیدواریم برخی به خاطر ملاحظات داخلی، قبح عبور از این خطوط قرمز نظام مقتدر و سربلند جمهوری اسلامی را نشکنند.»