هفته نامه «نماینده» - شورای نگهبان در هفته گذشته سوژه‌ای برای اصحاب رسانه فراهم کرد، علت آن هم به ترکیب جدید این نهاد انقلابی بر می‌گردد. اعضای شورای نگهبان را ۱۲ نفر(۶ حقوقدان و ۶ فقیه) تشکیل می‌دهند، فقها با حکم مقام معظم رهبری و حقوقدانان نیز با معرفی رئیس دستگاه قضا به بهارستان نشینان انتخاب و در نهایت آنها پیرامون حقوقدانان تصمیم‌گیری می‌کنند.

مأموریت نیمی از فقها و نیمی از حقوقدانان شورای نگهبان به پایان رسیده و در آینده نزدیک ترکیب جدید مشخص خواهد شد و از هم اکنون گمانه‌هایی درخصوص حقوقدانان جدید این شوراها مطرح شده است. البته باید به این نکته نیز اذعان داشت: «شورای نگهبان در نظام جمهوری اسلامی ایران يكي از مهم‌ترين نهادهاي حكومتي به شمار مي‌آيد که دو وظیفه مهم برعهده دارد، نظارت بر قانون‌گذاری و نظارت بر انتخابات از وظایف اصلی شوراست.»

انتخابات در ادوار گذشته با نظارت دقیق شورای نگهبان برگزار شد و آخرین نظارت این نهاد به انتخابات اخیر مجلس برمی‌گردد، انتخاباتی که پس از تأيید نهایی شورا، منتخبان ملت را راهی میدان بهارستان کرد و با تصمیم همین شورا هم یک منتخب از ورود به مجلس دهم باز ماند. در سال آینده باز کارویژه شورا در زمینه انتخابات ریاست جمهوری فعال خواهد شد و باید اعضاي شورا بر صلاحیت نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری مُهر تأيید بزنند و سپس بر انتخابات نظارت اعمال کند. بنابراین حاشیه‌سازی نباید در دایره شورا قرار گیرد؛ حاشیه‌هایی که پیش از این توسط برخی از حقوقدانان مطرح و بازتاب گسترده‌ای هم در رسانه‌های اصلاح‌طلب پیدا کرد.

۲۶ تیر ماه سالروز شورای نگهبان است و امسال با ترکیب جدید اعضا، تقارن پیدا کرده است. فقهای دوره اول شورای نگهبان در اول اسفندماه سال ۱۳۵۸ توسط حضرت امام خمینی(ره) انتخاب شدند، اما فعالیت رسمی آنها از ۲۶ تیرماه ۵۹ آغاز شد، به همین دلیل، این روز در تقویم رسمی به عنوان سالروز تأسیس شورای نگهبان ثبت شده است.

تغییر در ترکیب اعضای شورای نگهبان، آخرین بار در تیرماه سال ۱۳۹۲ روی داد و بر اساس آن، رهبر معظم انقلاب در روز ۲۴ تیرماه آن سال، حضرات آیات «محمد یزدی، محمد مؤمن قمی و سیدمحمود هاشمی شاهرودی» را به عنوان فقهای شورای نگهبان ابقا کردند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همچنین در همان تاریخ و با توجه به درگذشت آیت‌الله «رضوانی» از فقهای شورای نگهبان، «حجت‌الاسلام مهدی شب زنده‌دار جهرمی» را به عضویت این شورا منصوب کردند.

در همان ایام، نمایندگان مجلس شورای اسلامی از میان گزینه‌های معرفی شده از سوی رئیس قوه قضائیه، «محسن اسماعیلی، سام سوادکوهی‌فر و نجات‌الله ابراهیمیان» را به عنوان حقوقدانان جدید شورای نگهبان برگزیدند.

با توجه به تغییر احتمالی حقوقدان شورای نگهبان این پرسش مطرح می‌شود «چه کسانی از سوی آیت‌الله آملی لاریجانی که خود سابقه حضور در این نهاد انقلابی و تأثیرگذار را دارد، به مجلس معرفی می‌شود؟» براساس اخبار منتشر شده در رسانه‌ها، تا کنون اسامی افرادی چون «عباسعلی کدخدایی، فضل‌الله موسوی، فیروز اصلانی، محمدحسن صادقی، سیامک ره‌پیک و اسماعیل مصباح اسکویی» مطرح شده‌اند تا در نهایت گزینه‌های نهایی از دفتر رئیس قوه قضائیه به مجلس شورای اسلامی معرفی شوند. احتمالاً ۲۵ تیرماه، افراد پیشنهادی رئیس قوه قضائیه به مجلس معرفی می‌شوند و در روزهای پایانی تیرماه در این خصوص رأی‌گیری می‌شود.

با اتمام مهلت فعالیت «محمدرضا علیزاده، ‌غلامحسین الهام و عباس کعبی» به عنوان عضو حقوقدان شورای نگهبان در ۲۵ تیرماه ۱۳۸۹، آیت‌الله آملی لاریجانی، در اجرای بند ۲ از اصل ۹۱ قانون اساسی، در نامه‌ای به رئیس مجلس، محمد سلیمی، احمد بیگی‌حبیب‌آبادی، محمدرضا علیزاده، محمدهادی‌ صادقی و سیامک ره‌پیک را به عنوان حقوقدان پیشنهادی به مجلس معرفی کرد و مجلس از میان آنان محمدرضا علیزاده، محمد سلیمی و سیامک ره‌پیک را برای مدت ۶ سال به عنوان ۳ عضو حقوقدان شورای نگهبان انتخاب کرد.

علیزاده از دور دوم تا ششم شورای نگهبان عضو این شورا بوده است و با توجه به دوره طولانی فعالیت، خبر می‌رسد دیگر تمایلی برای ادامه این مسئولیت ندارد. گزینه‌های جدید در حالی از سوی رئیس دستگاه قضا به خانه ملت معرفی می‌شوند که عباسعلی کدخدایی در مجلس گذشته با یک رأی کمتر به عضویت حقوقدانان شورای نگهبان درنیامد. البته عدم رأی‌آوری این عضو پیشین شورای نگهبان منجر به جدایی او از شورای نگهبان نشد چنانچه پس از مدتی آیت‌الله احمد جنتی وی را به عنوان مشاور عالی دبیر شورای نگهبان منصوب کرد.

درصورت معرفی عباسعلی کدخدایی به مجلس باید منتظر تصمیم نمایندگان مجلس ماند و این پرسش را مطرح کرد «آیا او و تعداد دیگری از حقوقدانان برجسته و شاخص که از سابقه ارزنده‌ای برخوردار هستند، از فیلتر بهارستان عبور خواهند کرد؟»