«مرتضی رحمانی موحد» معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی است که به واسطه شغلش شاید این روزهای منتهی به نوروز سرشلوغ‌تر از بقیه ایام باشد. رحمانی موحد در گفتگویش با «نماینده» از اقداماتشان گفت و اگرچه برایش خوش‌آیند نبود که به چالش‌ها ورود کنیم، با تدکید بر سقف ۱۲ درصدی افزایش قیمت هتل‌ها خط بطلانی بر تکذیبیه جامعه هتلداران کشید. ولی با اینحال نیز معتقد بود نمی‌توانند تناسب عرضه و تقاضا را بهم بزنند و از این رو طبیعی است که وقتی تقاضا زیاد شود قیمت‌ها سر به فلک بکشد... البته گفتگویمان به اینجا ختم نشد و صحبت بر سر قیمت تورهای خارجی و پاسخ‌های رحمانی موحد در این زمینه نیز خالی از لطف نبود. آنچه در ادامه می‌خوانید حاصل گفتگوی هفته‌نامه «نماینده» با معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی است...
*اقدامات صورت گرفته در زمینه گردشگری چه بوده است و به نظرتان این اقدامات تا چه اندازه موثر واقع شده‌اند؟
از بهمن ۹۲ مطابق مصوبه هیئت دولت، ستادی به نام «هماهنگی خدمات سفر» تشکیل شد. در این ستاد ۱۸ دستگاه و سازمان دولتی، صدا و سیما، نیروی انتظامی، آموزش و پرورش و تعداد زیادی از سازمان‌ها عضو هستند. مسئولیت این ستاد بر عهده سازمان میراث فرهنگی و گردشگری محول شده است و اداره ستاد نیز توسط معاونت گردشگری است. کار این ستاد طی دو سال گذشته ساماندهی، مدیریت و برنامه‌ریزی برای سفرهای مختلف مردم در طول سال است. در این مدت توانستیم هماهنگی و انسجلم خوبی بین دستگاه‌ها ایجاد کنیم. از آذرماه سال گذشته دستورالعملی را تحت عنوان ساماندهی نوروز در ستاد تصویب می‌کنیم و به همه دستگاه‌های عضو ابلاغ می‌کنیم. در آذرماه سال جاری نیز دستورالعمل نوروز ۹۵ را تصویب و ابلاغ کرده‌ایم. علاوه بر این ستاد مرکزی در تهران که دستگاه‌های ملی عضو آن هستند؛ ستادهای هماهنگی سفر در استانها را هم داریم که به ریاست استانداران اداره میشود. مباحثی چون نظارت، خدمات، امداد و نجات، فرهنگ سازی و ... در قالب کمیته‌هایی ده گانه در استانها فعال هستند و کارهای ساماندهی را انجام می‌دهند. ما از ۲۵ اسفندماه با رزمایش بزرگ ترافیکی و خدمات سفر که به طور همزمان در تهران سراسر کشور برگزار میشود در عمل وارد محدوده طرح نوروز می‌شویم. امیدواریم با کمک همه دستگاه‌ها بتوانیم خدمات شایسته‌ای را به مسافران و گردشگران این ایام بدهیم.
*با توجه به اقدامات صورت گرفته آماری هم از میزان سفرها در طی سال داریم؟
آمار ما در خصوص سفرها بر اساس نفر-شب اقامت است. به عبارتی ما تردد برایمان معیار نیست و این را در نظر می‌گیریم که چه تعداد مسافر در اقامت‌گاه‌های یک شهر سکنی می‌گزیند و از خدمات آن شهر استفاده می‌کند. دومین آماری را هم که محاسبه می‌کنیم آمار استفاده از مراکز فرهنگی، تاریخی، مذهبی و گردشگری است. آن آمار را هم روزانه جمع آوری کرده و در نهایت در انتهای نوروز جمع سفرها در اقامات نفر-شب اطلاع رسانی میشود.
*اشاره داشتید که ستادها در طول سال فعالیت می کنند، با توجه به افزایش قیمت‌ها، آمار حاکی از افزایش یا کاهش سفرها است؟
افزایش قیمت‌ها بحث ما نیست. بالاخره هر شرایطی از یک کیفیتی از خدمات برخوردار است. وقتی شما به شهری مانند مشهد سفر بروید، با هتل‌ها، مهمانپذیرها و زائرسراهای متعددی مواجه هستید و این تاثیر به سزایی روی قیمت‌ها دارد ولی وقتی به شهری مانند سرین با امکانات کمتر و متقاضی زیاد بروید تفاوت می‌کند. همه بحث ما این است که مردم مسافرت را با برنامه‌ریزی انجام دهند. به عبارتی بدانند کجا می‌روند و چه امکاناتی دارد و در مرحله بعد حتماً مباحثی چون اقامت، حمل و نقل و تفریح و ... را در نظر بگیرند. مطمئن هستم که اگر به مقاصد و شهرهای مورد سفرمان تنوع بدهیم قطعاً به لحاظ اقتصادی نیز به صرفه‌تر خواهد بود.
*از سوی میراث فرهنگی سقف افزایش ۱۲ درصدی هتل‌ها اعلام شد و توسط جامعه هتلداران تکذیب شد، با توجه به این تایید و تکذیب‌ها میزان افزایش قیمت هتل‌ها به کجا رسیده است؟
به نظرم به چالش‌های روزمره ما وارد نشوید بهتر است! هتل‌ها حق دارند سقف افزایش ۱۲درصدی را که اعلام شده است را اعمال نمایند. در هر استانی بنا بر پیشنهاد واحد تشکیلات گردشگری یا هتل و تایید تشکل و مدیر کل ما می‌توانند نرخ را افزایش دهند ولی در همه کشور حداکثر سقف افزایش قیمت هتل‌ها ۱۲ درصد می‌‌باشد. از تاریخ ۱/۱۰/۹۴ لغایت ۳۱/۶/۹۵ می‌توانند این میزان افزایش را اعمال نمایند.
*به مسافرت با برنامه‌ریزی اشاره داشتید، در این زمینه از طرف معاونت گردشگری اقداماتی صورت گرفته است؟
برای اینکه بتوانیم مردم را نسبت به موقعیت‌ها و شرایط مختلف آگاه کنیم از تمام امکانات خود استفاده کرده‌ایم. صداوسیما، نمایشگاه‌ها، دفاتر گردشگری، سایت‌ها در زمینه اطلاع رسانی استفاده کرده‌ایم. اخیراً هم دو کتابچه تخصصی مسیرهای گردشگری که مربوط به ۱۱ استان کشور میشود را رونمایی کردیم که در هریک از این کتب ۷۰-۸۰ بسته سفر وجود دارد. هم مردم و هم دفاتر تورگردان ما می‌توانند از این‌ها استفاده کنند. ما بر اساس وظایف حاکمیتی‌مان هدایت امور را بر عهده داریم و در این زمینه‌ها سعی می‌کنیم اقدامات موثر در زمینه صنعت گردشگری را انجام دهیم.
*معاونت گردشگری تا چه اندازه روی قیمت تورها نظارت دارد؟یکی از چالش‌ها در حوزه گردشگری این است که تورهای داخل کشور به مراتب قیمت‌هایی بالاتر از تورهای خارجی دارند.
قیمت یک تور به اجزای آن تور بستگی دارد. اجزای هر تور مختلف و متنوع است؛ درجه اقامتگاه‌ها، واحدهای پذیرایی، هواپیما و... مختلف است. علاوه بر آن تعداد روز و زمان تور روی قیمت آن موثر است. بالاخره یک فرایند اقتصادی و رقابتی است و دفاتر گردشگری باید عرضه و تقاضا را نیز محاسبه کنند. از این رو اینکه ما بخواهیم در اجزا ورود بکنیم، ورودی نداریم ولی باید روی تنظیم روابط اجزا نظارت کنیم. به این معنا که اگر به یک متقاضای شرایطی را گفت، در ابتدا بررسی کنیم که این فرد صلاحیت تور سازی و گواهی دارد، قرارداد لازم با هواپیمایی و هتل را دارد و ... بعد اعلام می‌کنیم که اطلاعات درست است. حتی بعد از آن نیز ممکن است کسی از توری شکایت داشته باشد و بگوید مطابق وعده‌ها و قرارداد عمل نشد، در این حالت نیز بررسی میشود اگر حق با مسافر بود خسارت را دریافت می‌کند و یک نمره منفی بزرگی برای تورساز میشود. این موارد جزئیاتی است که بر اساس آن نمی‌توانیم کسی را مجبور کنیم که تور ارزان قیمت یا گران را ارائه کند. شما شرایط مختلف نوروز را نباید مبنا قرار دهید. در ایران همه می‌خواهند در بازه زمانی ده روزه سفر بروند به طبع این تقاضا قیمت نیز بالا می‌رود و ما نمی‌توانیم تناسب عرضه و تقاضا را بهم بزنیم. به مردم هم تأکید می کنیم قبل از هرگونه واریز وجه، حتما از صلاحیت دفاتری که تور پیشنهاد می‌کنند مطمئن شوند.
*با توصیفات شما، جایگاه رقابت تورهای داخلی با تورهای خارجی و کشورهای منطقه کجاست؟
ما اصلا وارد انتخاب مردم نمی‌شویم! ما نمی‌توانیم وارد انتخاب مردم شویم. ولی کسی که می‌خواهد تور خارج از کشور ببرد نیز باید وعده‌های قرارداد و چارچوب‌هایش را برای ما توضیح دهد. به عنوان مثال اگر وعده هتل ۴ ستاره می‌دهد باید هتلی که می‌برد مطابق استاندارد بین المللی ۴ ستاره باشد نه مطابق تعریف فردی! ما ان‌شاءالله در آیین نامه‌های مربوط به این کار نیز در سال آینده اصلاح خواهیم کرد به نحوی که کسی نتواند تفسیر به رأی کند و برای مردم ایجاد دردسر بکند و همه در یک بستر سالم، شفاف و قانونی کار کنند.
نظر شما