هفته نامه «نماینده» - مقامات عربستان سعودی که کشور خود را در رقابتی تاریخی با ایران می‌دانند، با سرعت و شدت هرچه‌تمام‌تر به سمت لابی‌گری در کنگرة آمریکا رفته‌اند. آنها که احساس می‌کنند دولت اوباما با توافق هسته‌ای با ایران، آنها را تحقیر کرده است، کنگره و سازمان‌های خبری ایالات‌متحده را هدف قرار داده‌اند تا از طریق لابی‌گری با آنها به اهداف و مقاصد خود در منطقه برسند.
این روزها در راهروهای کنگره فیلمی دست‌به‌دست در میان نمایندگان می‌چرخد که محصول شرکت‌های مرتبط با عربستان سعودی است. فیلمی تبلیغاتی از همان صحنه‌های کلاسیک و قدیمی جنگ‌ها؛ موشک‌هایی که خانه‌ها را بمباران می‌کنند، جسدهایی که روی زمین افتاده‌اند و کودکان زخمی از جنگ که در بیمارستان‌ها خوابیده‌اند. این فیلم درواقع سرزنش نقشه‌های مرگ‌آور یک کشور است: ایران!
این مسئله بخشی از لابی و کمپین گستردة عربستان سعودی برای قانون‌گذاران ایالات‌متحده است. این اقدامات نشان‌دهندة سرخوردگی حاکمان سعودی از دولت اوباما در مسائلی چون گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران و سیاست‌های ایران در سوریه است.
ایجاد تغییر در تصویری که عربستان از خود به دنیا نشان داده است اما خیلی سخت‌تر از ایجاد کمپین گسترده برای حمله به رقیب خود در منطقه است. علاوه بر این در مورد دیگر اهداف لابی عربستان در کنگره تردیدها و شک‌هایی نیز وجود دارد. عربستان سعودی در هر صورت چهارمین کشور جهان در هزینه کردن بودجه در کشورهای خارجی در سال ۲۰۱۵ م. است. به نظر می‌رسد کمپین تبلیغاتی عربستان سعودی در کنگره درنهایت یک هدف دارد؛ تلاش برای نزدیک شدن هر چه بیشتر به آمریکا.
در طول سال‌های قرن گذشته، پادشاهان سعودی رابطه‌ای مستقیم و نزدیک با رؤسای جمهور ایالات‌متحده داشتند و این رابطه منجر به ازدواج مصلحتی بین کارخانه‌های تولید سلاح آمریکایی و ثروت حاصل از نفت عربستان شده است. این ارتباط برای خاورمیانه این‌گونه معنا شده است که سیاست‌های مربوط به منافع ملی آمریکا در خاورمیانه بر اساس منافع سعودی تنظیم می‌شود. شاهزاده «بندر بن سلطان»، سفیر عربستان سعودی در آمریکا در فاصلة سال‌های ۱۹۸۳ تا ۲۰۰۵ م. به دلیل ارتباط بسیار نزدیکش با «جورج بوش»، بیشتر با عنوان «بندر بوش» در رسانه‌های آمریکایی شناخته‌شده بود.
اما درنهایت با سرد شدن رابطة عربستان سعودی با اوباما، این کشور به این نتیجه رسید که باید ارتشی از لابی‌گران را نه‌تنها به کاخ سفید، بلکه به کنگره نیز ارسال کند تا از منافع این کشور در آمریکا حمایت کنند. در طول ۱۶ ماه گذشته، عربستان سعودی با بسیاری از لابی‌گران و متخصصان دیپلماسی عمومی در کنگره ارتباط برقرار کرده و تلاش دارد روابط قوی خود با قانون‌گذاران در هر دو مجلس سنا و نمایندگان را به رخ جهانیان بکشد. این گروه‌ها وعده داده‌اند که به ریاض برای تقویت برنامه‌های ضد ایرانی خود در کنگره و سنا کمک می‌کنند و رسانه‌ها را نیز در این زمینه بسیج می‌نمايند. اولویت دیگر آنها گسیل کردن سلاح‌های آمریکایی به این كشور است تا در جنگ طولانی ویرانگر یمن مورد استفاده قرار گیرد.
بر اساس گزارش ثبت عاملان خارجی حاضر در کنگره، عربستان سعودی تاکنون در حدود ۱۱ میلیون دلار به‌صورت مستقیم برای لابی‌گری در سال ۲۰۱۵ م. هزینه کرده است. بخش عظیمی از این هزینه‌ها مربوط به ایران و جلوگیری از هرگونه تنش‌زدایی در روابط ایران و آمریکا است. برای مثال این لابی در سال ۲۰۱۴ م. برای پیشبرد تحولات حقوقی و سیاسی مربوط به ایران و محدود کردن توانایی‌های هسته‌ای این کشور به‌صورت مستقیم به نمایندة سابق سنا، «نورم کلمن» پول پرداخت کرده بود. در ماه مارس سال ۲۰۱۶ م. نیز سفارت عربستان در واشنگتن قراردادی به مبلغ ۵۰ هزار دلار با یک شرکت حقوقی به نام «DLA PIPER» تنظیم کرده بود که دربارة مسائل مربوط به «پیشبرد منافع امنیت ملی متقابل در دو کشور» به اعضای کنگره و همچنین کارمندان دسترسی داشته باشد.
تلاش برای حفظ فشارها بر ایران
از زمانی که معاملة هسته‌ای با ایران به نتیجه رسید، عربستان تلاش‌های خود را از جلوگیری از رسیدن به توافق هسته‌ای، به تلاش برای محدود کردن تأثیر برداشته شدن تحریم‌ها بر اقتصاد ایران و گرفتن امتیازات دیگر از ایران تبدیل شده است.
«جورج گاس»، کارشناس مسائل عربستان سعودی و استاد امور بین‌الملل در دانشگاه «A&M» تگزاس دراین‌باره می‌گوید: «توافق هسته‌ای ایران یک واقعیت است و نمی‌تواند متوقف شود و عربستان سعودی این مسئله را پذیرفته است اما اصرار دارد که فشارها بر ایران همچنان باید حفظ شود.»
لابی‌ها به سمت رسانه‌های آمریکایی نیز گسترش پیدا کرده است. در عرصة رسانه‌ای تلاش‌های عربستان شامل زمان خریدن برای مصاحبه با کارشناسان و تحلیلگرانی است که در حمایت از عربستان سخن می‌گویند، نوشتن یادداشت‌ها و مقالاتی در حمایت از عربستان و ترتیب دادن مهمانی و جشن‌های پرزرق‌وبرق است که هدف اصلی آنها ارائه پیام‌های ضد ایرانی و تقویت آنها در رسانه‌های آمریکایی است. «ملک سلمان» سپتامبر سال گذشته میلادی شخصاً در یکی از این مهمانی‌ها حضور داشت. لابی‌گران سعودی به قانون‌گذاران آمریکایی فشار می‌آورند که تحریم‌های تازه‌ای را به بهانة موشک‌های بالستیک علیه ایران به تصویب برسانند و دست دولت اوباما را از برداشتن تعداد بیشتری از تحریم‌ها کوتاه کنند. یک منبع پارلمانی دراین‌باره به کریستین ساینس مانیتور گفته است: «ما شنیده‌ایم که قرار است تمام پول‌های آزادشدة ایرانی به سمت گروه‌های تروریستی برود که علیه اسرائیل و یا عربستان سعودی فعالیت می‌کنند و هر روز و هر روز این حرف‌ها را می‌شنویم.»
سکوت دربارة جنگ یمن
در ماه‌های اخیر، انگلستان و کانادا شاهد بحث‌های داغ پارلمانی در خصوص لشگرکشی عربستان به یمن بودند. اما در واشنگتن چنین بحث‌هایی مطرح نمی‌شود و برگزاری این‌گونه بحث‌ها با مقاومت و تلاش برای ساکت کردن سخنرانان همراه بوده است؛ در این زمینه حتی از اظهارنظرهای گروه‌های حقوق بشری دربارة کشته شدن بیش از ۲۵۰۰ یمنی در این جنگ و بحران‌های انسانی به وجود آمده در این زمینه جلوگیری شده است. «سیمون هندرسون»، کارشناس مسائل عربستان سعودی و مدیر برنامة انرژی و سیاست خلیج در مؤسسة سیاست‌های خاور نزدیک دراین‌باره می‌گوید: «یمن، مشکلی از جانب عربستان سعودی است که از رسانه‌های غربی حذف‌شده است.»
در ماه مارس سال ۲۰۱۵ م. ، دقیقاً قبل از اینکه عربستان سعودی، یمن را بمباران کند، عربستان سعودی و یک شرکت لابی‌گر به نام «کورویس» قراردادی را با شرکت «Targeted Victory» – یک شرکت استراتژی‌های دیجیتال که توسط مایکل بیچ، مقام «کمیته ملی جمهوری‌خواهان» تأسیس شده است- به امضا رساندند که بر اساس آن رسانه‌ها باید به حمایت از عربستان سعودی می‌پرداختند. این کمپین بزرگ و پرهزینة رسانه‌ها، کنگره و تحلیلگران را هدف قرار داد و پورتالی جامع به نام «Arabia Now» تشکیل دادند که به جنگ عربستان با یمن وجهه مثبتی دادند. در حال حاضر عربستان سعودی در حال لابی کردن برای خرید ۱.۲۹ میلیارد دلاری بمب‌های هوشمندی است که وزارت امور خارجه آن را نوامبر سال گذشته میلادی تأیید کرده بود. تحلیلگران بر این باورند این معامله با هدف پر کردن زرادخانه‌های سعودی صورت گرفت که طی ۱۰ ماه گذشته و در طول دوران جنگ با یمن خالی‌شده است. ماه گذشته عربستان اولین پیروزی خود درزمینة لابی‌گری در واشنگتن را با به تصویر کشیدن اقدام خصمانة ایران در آتش زدن سفارتش در تهران جشن گرفت و آن‌طور که ناظران می‌گویند، عربستان با بمباران کردن رسانه‌های خبری بعدازاین اقدام توانست افکار عمومی را به‌خوبی از ماجرای اعدام روحانی شیعه به سمت اقدامات تلافی‌جویانة ایران در این زمینه سوق دهد.
چالش‌ها در خانه
در لابی‌گری‌های عربستان در واشنگتن مهم‌ترین مسئله، چالش‌های مقامات این کشور در خانه است. در میان افکار عمومی آمریکا و همچنین کنگره، سوءظن زیادی در مورد افراط‌گرایی و ارتباط این کشور با تروریست‌ها وجود دارد و این مسئله به هویت عربستانی مظنونان و عاملان حادثة ۱۱ سپتامبر باز می‌گردد. این تصویر به خاطر فعالیت‌های ضد حقوق بشری و سابقه بد این کشور در این زمینه نیز لطمه دیده است. آخرین نمونه در این زمینه، شامل زندانی کردن و شلاق زدن «رید بداوی»، وبلاگ نویس سعودی، گردن زدن‌ها در انظار عموم و این حقیقت ساده است که زنان در عربستان سعودی حق رانندگی ندارند. تحلیلگران بر این عقیده‌اند که کمپین‌های میلیون دلاری عربستان نمی‌تواند این برداشت‌ها را پاک کند.
بااین‌حال این مسائل نمی‌تواند جلوی عربستان سعودی را در راه تلاش برای تأثیرگذاری بر واشنگتن بگیرد خصوصاً اینکه واشنگتن درزمینهٔ گرفتن منابع مالی جیب بزرگی برای پول‌های عربستان دارد و البته راهی غیرازاین نیز برای تأثیرگذاری بر واشنگتن وجود ندارد.
«فهد ناظر»، تحلیلگر سیاسی سابق سفارت عربستان در واشنگتن در این زمینه می‌گوید: «در بین مقامات عربستان در این زمینه اجماع وجود دارد که در ارتباط بین دولت عربستان و اوباما بن‌بست شکل‌گرفته است آنها بر این عقیده‌اند که شاید بهتر باشد از طریق گفتن داستانشان در افکار عمومی و رسانه‌ها و تأثیرگذاری بر کنگره، موقعیتشان را بهبود بخشند.»
نظر شما